گذشته،‌حال و آینده؛‌‌سنتی مهم از اقتصاد سیاسی؛

تحقیقات دارون عجم‌اوغلو و همکارانش بر اهمیت نهادها در توسعه اقتصادی تاکید دارند و مساله اصلی اقتصاد سیاسی مدرن را مهار «دولت غارتگر» و تقویت «دولت مولد» می‌دانند.

چرا قدرتمند بودن بیش از حد، می‌تواند به نقطه ضعف بدل شود؟

پارادوکس قدرت

در حکایت معروف «سهم شیر» از ازوپ، یک شیر، یک روباه، یک شغال و یک گرگ پیمان می‌بندند که در شکار با یکدیگر همکاری کنند. اما پس از به دام افتادن طعمه، شیر تمام غنیمت را برای خود برمی‌دارد و هر آن‌که را که جرئت کند به تصمیمش معترض شود، به مرگ تهدید می‌کند.

اخبار اندیشه

پنجشنبه، ۲۵ بهمن ۱۴۰۳

هشدار پنج وزیر سابق خزانه‌داری به دولت ترامپ؛
روزنامه شماره ۶۲۲۶

اعتراض خزانه‌داران به نفوذ «ماسک»

پنج وزیر خزانه‌داری سابق ایالات متحده در اقدامی کم‌سابقه و هشداردهنده با انتشار مقاله‌ای در نیویورک‌تایمز، نسبت به «کنترل سیاسی خودسرانه» فدرال ابراز نگرانی کردند و آن را «تهدیدی برای دموکراسی» و «به مثابه گامی به سوی نکول آمریکا» توصیف کردند. آنها با ابراز نگرانی شدید از مداخله سیاسی در سیستم حیاتی پرداخت‌های دولت، تاکید کردند که این اقدام نه تنها امنیت سایبری و حریم خصوصی شهروندان را به خطر می‌اندازد، بلکه اصول قانون اساسی و اعتبار مالی ایالات متحده را نیز در معرض تهدید قرار می‌دهد.
چرا با وجود رفع تحریم، نمی‌توان انتظار تغییرات پایداری را داشت؟
روزنامه شماره ۶۲۲۶

ایران در سایه خودتحریمی

در تحلیل پیشین با عنوان «چهار مانع اصلاحات اساسی»، به این مساله پرداخته شد که به چه علت پذیرش و اجرای اصلاحات اساسی از جمله رفع تحریم‌ها و بهبود ضعف‌های عمیق ساختاری و نهادی، به دلایلی بسیار صعب و مشکل است. در این تحلیل به این مساله پرداخته خواهد شد که حتی با وجود برطرف ساختن تحریم‌ها، نمی‌توان انتظار معجزه و تغییر روندی را در واقعیت مشاهده کرد. این تحلیل بر پایه ریسک‌ها و نااطمینانی‌های مرتبط با ایران در دوره پساتحریم استدلال‌های خود را بیان می‌کند.

سه‌شنبه، ۲۳ بهمن ۱۴۰۳

چرا استدلال‏‏‏‏‌های منطقی اقتصاددانان درباره تجارت آزاد در افکار عمومی کارساز نیست؟
روزنامه شماره ۶۲۲۴

زبان نارسای نفع تجارت

با وجود بیش از دو قرن تلاش اقتصاددان‌ها برای دفاع منطقی از تجارت آزاد و توضیح منافع آن، همچنان اندیشه‌های مرکانتیلیستی خریدار دارد. تعرفه‌های اعمال‌شده از سوی ترامپ جدیدترین نمونه این موضوع است. استاد اقتصاد دانشگاه پرینستون، علل این ناکامی را در دشواری فهم «مزیت نسبی» و تفاوت دغدغه افراد با اقتصاددانان عنوان می‌کند.

یکشنبه، ۲۱ بهمن ۱۴۰۳

آیا طی چهار دهه‌ اخیر دستمزد از بهره‏‏‏‏‌وری جامانده است؟
روزنامه شماره ۶۲۲۳

معمای سهم کارگران از رشد

اقتصاددانان در دفاع از رشد اقتصادی در مقابل سیاست‌های بازتوزیعی از جمله «افزایش سطح آب همه قایق‌ها را بالا می‌برد» استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر افزایش بهره‌وری و رشد اقتصادی منجر به بهبود شرایط شاغلان می‌شود. اما بسیاری از فعالان کارگری با اشاره به نمودار مشهور جاماندگی دستمزد از بهره‌وری طی ۴۰سال اخیر ادعا می‌کنند که ثمرات اقتصادی بهره‌وری نصیب کارگران نمی‌شود و به جیب صاحبان سرمایه می‌رود. به همین دلیل، رشد اقتصادی نه تنها وضع کارگران را بهتر نکرده، بلکه به تشدید نابرابری دامن زده است. یک اقتصاددان در مخالفت با ادعای فوق استدلال می‌کند که نمودار مورد استناد چند ایراد روش‌شناختی و آماری دارد که با اصلاح آنها، عقب‌ماندگی دستمزد از بهره‌وری از بین می‌رود. بر این اساس، جایگزین کردن داده‌های حساب‌های ملی آمریکا با داده‌های محدود نظرسنجی، گنجاندن درآمد افراد خویش‌فرما در میانگین دستمزد و استفاده از شاخص‌های تورم گسترده‌تر، تقریبا به‌طور کامل شکاف فوق را از بین می‌برد.

شنبه، ۲۰ بهمن ۱۴۰۳

چگونه می‌توان لیبرالیسمی نوین را از دل بحران کنونی برکشید؟
روزنامه شماره ۶۲۲۲

ضرورت پوست‌اندازی

با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، ناکارآمدی لیبرالیسم قرن بیستمی بیش از پیش آشکار شده است؛ فلسفه‌ای که روزی فاشیسم را مغلوب ساخت، اما امروز در مواجهه با چالش‌های قدرت‌های افسارگسیخته نوین، کارآیی خود را از دست داده است. اکنون پرسش اصلی این است: چگونه می‌توان لیبرالیسمی نوین را احیا کرد؟ فلسفه‌ای که نه در فردگرایی افراطی غرق شود و نه تسلیم قدرت شرکت‌های بزرگ و دولت‌های غیرپاسخ‌گو شود. پاسخ شاید در بازگشت به ریشه‌های تاریخی لیبرالیسم نهفته باشد؛ همان ریشه‌هایی که عجم اوغلو، برنده نوبل اقتصاد در یادداشت اخیر خود به بررسی آنها پرداخته است.

پنجشنبه، ۱۸ بهمن ۱۴۰۳

اقتصاد سیاسی ایران در برابر اصلاحات اساسی چگونه عمل می‌کند؟
روزنامه شماره ۶۲۲۱

چهار مانع اصلاحات اساسی

اعمال تحریم با هدف تغییر رفتار یک بازیگر انجام می‌شود، اما نتوانسته این هدف را در مورد ایران محقق کند. در عوض، تحریم‌ها با تقویت نگاه درون‏‏‌گرا، کاهش سرمایه اجتماعی، بالابردن هزینه بازنگری در سیاست‌ها و ایجاد منافع اقتصادی در ادامه وضع موجود، اصلاحات سیاسی را با دشواری‏‏‌هایی مواجه ساخته است.

سه‌شنبه، ۱۶ بهمن ۱۴۰۳

تجربه ورود به حلقه اقتصاددانان چگونه است؟ (قسمت پایانی)
روزنامه شماره ۶۲۱۹

هجویه‏‏‏‏‌ای بر علم اقتصاد

اکسل لیانهافوود [۱](۲۰۲۲-۱۹۳۳) اقتصاددان سوئدی و استاد بازنشسته در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌‌‌‌‌آنجلس(UCLA) بود. در محافل اقتصادی، لیانهافوود را بیشتر به‌‌‌‌‌خاطر مطالعاتش در رابطه با نظریه پولی اقتصاد کلان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شناسند. او در کتاب خود با عنوان اقتصاد کینزی و اقتصاد کینز(۱۹۶۸) نقدی بر تفسیر نظریه اقتصادی کینز توسط اقتصاددانان کینزی ارائه می‌دهد. او در این کتاب، تعبیر سنتز نئوکلاسیک از کتاب نظریه عمومی کینز را به‌عنوان سوءتفاهم و تفسیر نادرست از آنچه کینز به‌دنبال آن بود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌داند.
«دنیای‌‌‌‌‌‌‌اقتصاد» اثر معروف جان مینارد کینز را به فارسی منتشر کرد (قسمت پایانی)
روزنامه شماره ۶۲۱۹

پایان لسه‌‌‌‌‌‌‌فر

این مقاله که به‌صورت جزوه‌‌‌‌‌‌‌ای به‌‌‌‌‌‌‌همت هوگارث پرس(Hogarth Press) در ژوئیه ۱۹۲۶ به چاپ رسید، مبتنی است بر کلاس درس سیدنی‌‌بال(Sidney Ball Lecture) در آکسفورد در نوامبر ۱۹۲۴ و کلاس‌های درس ژوئن ۱۹۲۶ در دانشگاه برلین. بخش‌های چهارم و پنجم این متن در کتاب مقالاتی در باب متقاعدسازی (Essays in Persuasion) استفاده شده‌است.

یکشنبه، ۱۴ بهمن ۱۴۰۳

«دنیای‏‏‏‏‏‌اقتصاد» اثر معروف جان مینارد کینز را به فارسی منتشر کرد (قسمت چهارم)
روزنامه شماره ۶۲۱۷

پایان لسه‏‏‏‏‏‌فر

این مقاله که به‌صورت جزوه‏‏‏‏‏‌ای به‏‏‏‏‏‌همت هوگارث پرس(Hogarth Press) در ژوئیه ۱۹۲۶ به چاپ رسید، مبتنی است بر کلاس درس سیدنی بال(Sidney Ball Lecture) در آکسفورد در نوامبر ۱۹۲۴ و کلاس‌های درس ژوئن ۱۹۲۶ در دانشگاه برلین. بخش‌های چهارم و پنجم این متن در کتاب مقالاتی در باب متقاعدسازی (Essays in Persuasion) استفاده شده‌است.

شنبه، ۱۳ بهمن ۱۴۰۳

«دنیای‌اقتصاد» اثر معروف جان مینارد کینز را به فارسی منتشر کرد؛
روزنامه شماره ۶۲۱۶

پایان لسه‌فر

این مقاله که به‌صورت جزوه‌ای به‌همت هوگارث پرس (Hogarth Press) در ژوئیه۱۹۲۶ به چاپ رسید، مبتنی است بر کلاس درس سیدنی بال (Sidney Ball Lecture) در آکسفورد در نوامبر۱۹۲۴ و کلاس‌های درس ژوئن۱۹۲۶ در دانشگاه برلین. بخش‌های چهارم و پنجم این متن در کتاب مقالاتی در باب متقاعدسازی (Essays in Persuasion) استفاده شده است.

پنجشنبه، ۱۱ بهمن ۱۴۰۳

آیا کودکان با قوانین کار کودک از کارخانه‌ها نجات یافتند؟
روزنامه شماره ۶۲۱۵

عیار قانون کار کودکان

یک مطالعه اقتصادی نشان می‌دهد که برخلاف تصور رایج، مقررات منع کار کودکان موجب برچیده شدن این پدیده نشده است. بر این اساس، افزایش بهره‌وری و عرضه نیروی‌کار ارزان قیمت، از اهمیت کار کودکان برای صنایع کاست و با کاهش اشتغال کودکان، فعالان اجتماعی قادر به تصویب قوانین منع کار کودک شدند.

دوشنبه، ۰۸ بهمن ۱۴۰۳

تجربه ورود به حلقه اقتصاددانان چگونه است؟

اعتراض به تعامل ضعیف علم اقتصاد با سایر رشته‌های علوم اجتماعی عمدتا از جانب غیراقتصاددانان مطرح می‌شود؛ اما استثنائاتی هم دارد. بر همین اساس، یک اقتصاددان در متنی هجوآمیز همکارانش را در یک روایت داستانی به قبیله تشبیه می‌کند و به زبانی کنایه‌آمیز اقتصاددانان را به باد انتقاد می‌گیرد.

یکشنبه، ۰۷ بهمن ۱۴۰۳

تجربه ورود به حلقه اقتصاددانان چگونه است؟ (قسمت اول)
روزنامه شماره ۶۲۱۲

هجویه‏‏‏‌ای بر علم اقتصاد

اعتراض به تعامل ضعیف علم اقتصاد با سایر رشته‌های علوم اجتماعی عمدتا از جانب غیراقتصاددانان مطرح می‌شود؛ اما استثنائاتی هم دارد. بر همین اساس، یک اقتصاددان در متنی هجوآمیز همکارانش را در یک روایت داستانی به قبیله تشبیه می‌کند و به زبانی کنایه‌آمیز اقتصاددانان را به باد انتقاد می‌گیرد.
چگونه قوانین ناکارآمد، اقتصاد آمریکا را کُند می‌کنند؟
روزنامه شماره ۶۲۱۲

اقتصاد در بند کاغذ‌بازی

هزینه واقعی مقررات نادرست برای اقتصاد آمریکا چقدر است؟ این پرسشی است که پاسخ قطعی آن، یکی از بزرگترین مجهولات دنیای ‌اقتصاد به‌شمار می‌رود. در این زمینه، گزارشی جالب از مری اُگریدی(Mary O’Grady) درباره‌‌‌‌‌‌‌‌ اصلاحات اقتصادی خاویر میلی، رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور آرژانتین، توجه مرا به خود جلب کرد. فدریکو استورزگر (Federico Sturzenegger)، مسوول مقررات‌‌‌‌‌‌‌‌زدایی در آرژانتین، به قاعده‌‌‌‌‌‌‌‌ای سرانگشتی دست ‌یافته‌است: هرجا که مقررات دست‌‌‌‌‌‌‌‌وپاگیر حذف می‌شوند، قیمت‌ها حدود ۳۰‌درصد کاهش می‌یابند. او این کاهش قیمت را در صنایع نساجی، راهبردی و برخی محصولات کشاورزی مشاهده کرده‌است.

شنبه، ۰۶ بهمن ۱۴۰۳

نفت با چه سازوکاری نفرین منابع را رقم می‌زند؟
روزنامه شماره ۶۲۱۱

ظهور و سقوط یک دولت نفتی

ونزوئلا، با بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان، نمونه‌ای از «نفرین منابع» است؛ پدیده‌ای که در آن وفور منابع طبیعی به جای توسعه، منجر به رکود اقتصادی و فساد می‌شود. از دهه ۱۹۲۰، این کشور چرخه‌ای از رونق و رکود را تجربه کرده است. دهه‌ها سوءمدیریت، ونزوئلا را که زمانی از مرفه‌ترین کشورهای آمریکای لاتین بود، به ورطه ویرانی اقتصادی و سیاسی کشانده است. در سال‌های اخیر، ونزوئلا با فروپاشی اقتصادی دست و پنجه نرم کرده است؛ تولید نفت به‌شدت کاهش یافته و ابرتورم افسارگسیخته، کمبود کالاهای اساسی مانند غذا و دارو را تشدید کرده است.

پنجشنبه، ۰۴ بهمن ۱۴۰۳

روزنامه شماره ۶۲۱۰

راه ابریشم به لویاتان بدل می‌شود؟

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز گذشته راس اولبریکت، موسس سایت جنجالی «راه ابریشم»، را عفو کرد. پیش‌تر، ترامپ در گردهمایی‌های حزب لیبرتارین وعده داده بود که در نخستین روز کاری خود این اقدام را انجام خواهد داد. اولبریکت که با استفاده از رمزارزها بستر معاملات غیرقانونی، ازجمله مواد مخدر، را فراهم می‌آورد، در نهایت به اتهاماتی چون قاچاق، پول‌شویی و صدور فرمان قتل به حبس محکوم شد. هنری فارل، استاد علوم سیاسی، در مقاله‌ای تحت عنوان «لویاتان تاریک»، شکست تلاش‌های اولبریکت را خط بطلانی بر امید به آزادی و بازار در فقدان دولت می‌داند. اما رابرت مورفی، اقتصاددان، این ادعا را نادرست می‌خواند. «دنیای اقتصاد» به مناسبت آزادی اولبریکت، آرای این دو صاحب‌نظر را بررسی کرده است.

سه‌شنبه، ۰۲ بهمن ۱۴۰۳

اثرات نامتقارن نفت بر دولت‌های خاورمیانه (قسمت اول)
روزنامه شماره ۶۲۰۸

تلاقی نفت با جمهوریت و سلطنت

می‌توان مشاهده کرد در خاورمیانه، چه در پادشاهی‌‌‌‌‌های دارای منابع نفتی و ثروت فراوان و چه در جمهوری‌‌‌‌‌های دارای منابع نفتی و ثروت فراوان، درآمدهای عظیم نفتی به دولت‌ها، خودمختاری خاصی در مقابل جامعه، با درجات متفاوتی بخشیده است. خودمختاری چنین دولتی می‌تواند برای توسعه مفید یا مضر باشد، لکن آنچه مشهود است آن است که در چارچوب اقتصادسیاسی چنین منطقه‌ای، لزوما به اقتدارگرایی با جنبه‌های مثبت برای توسعه منجر نمی‌شود. از جنبه مثبت، خودمختاری نسبی می‌تواند به لحاظ تئوریک به دولت این امکان و اجازه را بدهد تا سریع‌تر خود را با شوک‌های خارجی وفق دهد؛ شوک‌های خارجی‌ای که به‌عنوان نقاط عطف توسعه یا عدم‌توسعه شناخته‌شده که در مقابل اصلاحات با پذیرش هزینه‌ها و پیامدهای غیرقابل‌پیش‌بینی آن قرار می‌گیرد؛ از این دیدگاه، خودمختاری می‌تواند برای توسعه مفید باشد. از جنبه منفی اما دولت‌های خودمختار، فارغ از آنکه چه نوعی از خودمختاری را به اجرا بگذارند، در حیطه توسعه مجبور به افزایش ظرفیت اداری و به‌طور کلی پاسخگویی به خواسته‌ها و تغییرات اجتماعی توسط جامعه خود نیستند؛ درحالی‌که همین مکانیزم‌ها به جوامع پیچیده‌‌‌‌‌‌تر اجازه تکامل را در طول تاریخ داده‌است.
کتاب معضل ملی‌گرایی: تاریخ جهانی اقتصاد ملی‌گرایی از ۱۷۷۶ تاکنون (قسمت۱)
روزنامه شماره ۶۲۰۸

اندیشه ملی گرایان اقتصادی
چگونه از تعرفه کم‌ترین آسیب را ببینیم؟
روزنامه شماره ۶۲۰۸

تیغ دولبه تعرفه

موضوع تعرفه‌‌‌‌‌‌ها این روزها بسیار مطرح است، اما مانند بسیاری از سیاست‌ها، تاثیر واقعی آنها به‌‌‌‌‌‌شدت به نحوه‌‌‌‌‌ اجرایشان بستگی دارد. زمانی که از اعمال محدودیت های تجاری سخن به میان می آید، طبیعتا چالش هایی نیز همراه آن مورد بحث واقع می‌شود. این مساله که آیا کشور مقابل نیز دست به اعمال این محدودیت‌ها بزند یا خیر؛ اینکه حدود این محدودیت ها به چه میزانی باشد؛ اینکه این محدودیت‌ها بر متغیرهای کلان اقتصادی چه اثری می‌گذارد و فراتر از اینها، اگر وضع محدودیت ها به موجی جهانی بدل شود، چه خواهد شد؟ تمامی اینها مسائل مهمی هستند که باید هر سیاستگذاری به آن توجه کند.

یکشنبه، ۳۰ دی ۱۴۰۳

برنامه اقتصادی و سیاسی دولت جدید آمریکا محک خورد
روزنامه شماره ۶۲۰۶

حفره دستورکار ترامپ

مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری آمریکا در حالی این هفته برگزار می‌شود که کاستی‌های مهمی در برنامه‌های دولت ترامپ وجود دارد. این کاستی‌ها از آن جهت اهمیت دارد که جهان شاهد موج جدیدی از به قدرت رسیدن دولت‌های راست‌گرا است و دستور کار دولت ترامپ می‌تواند الهام‌بخش این دولت‌ها باشد و چنددهه آتی جهان را رقم بزند. در اقتصاد، برنامه ترامپ را می‌توان در کاهش مالیات‌ها، اخراج برخی مهاجران، تغییر در تعرفه‌ها و سیاست‌های صنعتی خلاصه کرد. یک اقتصاددان این برنامه را دستور کاری برای حداکثر سال اول دولت ترامپ نامید و اعلام کرد اگر به جای مبارزه بیش از حد بر سر تعرفه‌ها، به نوآوری‌های جسورانه رشدمحور توجه شود، فرصت‌های زیادی در دولت جدید آمریکا وجود خواهد داشت. در سیاست نیز نگرانی‌هایی در خارج و داخل آمریکا نسبت به غلبه جنبه «ویرانگری» ترامپ بر جنبه «اصلاح‌گری» او وجود دارد؛ به‌طوری‌که متحدان و حتی دشمنان ایالات متحده نیز به دنبال اطمینان حاصل کردن از عدم وقوع این اتفاق هستند.
«دنیای‏‏‏‏‌اقتصاد» اثر معروف جان مینارد کینز را به فارسی منتشر کرد (قسمت دوم)
روزنامه شماره ۶۲۰۶

پایان لسه‏‏‏‏‌فر

این مقاله که به‌صورت جزوه‏‏‏‏‌ای به‏‏‏‏‌همت هوگارث پرس(Hogarth Press) در ژوئیه ۱۹۲۶ به چاپ رسید، مبتنی است بر کلاس درس سیدنی بال(Sidney Ball Lecture) در آکسفورد در نوامبر ۱۹۲۴ و کلاس‌های درس ژوئن ۱۹۲۶ در دانشگاه برلین. بخش‌های چهارم و پنجم این متن در کتاب مقالاتی در باب متقاعدسازی (Essays in Persuasion) استفاده شده‌است.

شنبه، ۲۹ دی ۱۴۰۳

«دنیای‌اقتصاد» اثر معروف جان مینارد کینز را به فارسی منتشر کرد
روزنامه شماره ۶۲۰۵

پایان لسه‌فر

جان‌مینارد کینز یکی از تاثیر‌گذارترین چهره‌های تاریخ علم اقتصاد به شمار می‌رود. بسیاری او را بنیان‌گذار اقتصاد کلان می‌دانند و به‌خاطر نقشش در تبیین رکود بزرگ ستایش می‌کنند. یکی از آثار مهم او مقاله‌ای با عنوان پایان لسه‌فر است که «دنیای‌اقتصاد» ترجمه آن را به فارسی منتشر کرده است.

پنجشنبه، ۲۷ دی ۱۴۰۳

عدم برخورداری خانه‌های لس‌آنجلس از بیمه آتش‌سوزی؛
روزنامه شماره ۶۲۰۴

لس‌آنجلس در آتش قیمت‌گذاری سوخت

آتش‌سوزی اخیر در شهر لس‌آنجلس آمریکا واکنش‌های زیادی را برانگیخت. برآوردها حاکی از آن است که این حادثه گران‌ترین آتش‌سوزی تاریخ آمریکا محسوب می‌شود. انتشار تصاویر آخرالزمانی از نابودی شهر و رها شدن خودرو‌های گران‌قیمت موجب شد تا آتش‌سوزی در ایالت کالیفرنیا و مباحث مرتبط با آن در صدر اخبار قرار بگیرند. یکی از این نکات، عدم برخورداری بسیاری از خانه‌های خسارت‌دیده از بیمه آتش‌سوزی است. یک مطالعه نشان می‌دهد که مقررات صنعت بیمه با سرکوب قیمتی خدمات این صنعت و مداخله مستقیم در قراردادها، شرکت‌های بیمه را از بخش‌هایی مانند بیمه آتش‌سوزی و حوادث طبیعی خارج کرده است. بر این اساس، شهر فرشتگان نه تنها با آتش دست و پنجه نرم می‌کند، بلکه با مقررات ناکارآمد بازار بیمه متحمل زیان‌های هنگفتی شده است.
دنیای اقتصاد گزارش می‌دهد؛
روزنامه شماره ۶۲۰۴

تعامل دولت‌ها و رشد اقتصادی

این موضوع که سیاست‌های دولت می‌توانند رشد را به حداکثر برسانند، یکی از قدیمی‌ترین پرسش‌های اقتصاد است. مداخله دولت در اقتصاد گاهی با وجود شکست‌های بازارتوجیه می‌شود؛ مواردی که در آن عملکرد نامحدود بازار نمی‌تواند بهترین نتیجه ممکن را ایجاد کند. شکست‌های بازار شامل اثرات جانبی همچون آلودگی و ناتوانی شرکت‌های خصوصی در تامین کالاهای عمومی مانند جاده‌ها می‌شود. اما مساله شکست دولت را نیز باید در نظر گرفت. به عبارتی دیگر، دولت‌ها با ناکارآمدی‌هایی که از طریق بی‌کفایتی، بدرفتاری یا صرفا سیاست‌های آشکار خود به وجود می‌آورند، سودمندی مداخلاتشان را کاهش می‌دهند. بنابراین موضوع درخصوص بهترین روش برای ایجاد تعادل بین این دو ریسک است که احتمالا نیز به سادگی قابل حل نباشد.

یکشنبه، ۲۳ دی ۱۴۰۳

بحران دموکراسی، بحران نمایندگی است!
روزنامه شماره ۶۲۰۱

داور بازی دموکراسی

ظهور احزاب تندرو، کامیابی سیاستمداران پوپولیست و ظهور روزافزون احزاب سیاسی جدید موجب شده تا «دموکراسی در خطر است» به یک عبارت پرتکرار تبدیل شود. با این حال به نظر می‌رسد تا زمانی که این گروه‌ها امکان برکناری خود از قدرت را تضعیف نکرده‌اند، دموکراسی تضعیف نشده است.

پنجشنبه، ۲۰ دی ۱۴۰۳

اعتماد چگونه شکل‌گیری اقتصاد را ممکن می‌کند؟
روزنامه شماره ۶۱۹۹

زیرساخت نامرئی اقتصاد

تعاملات انسانی و اینکه چگونه افراد، سازمان‌ها و ملت‌ها کالاها، خدمات و ارزش را مبادله‌‌‌‌‌ می‌کنند در هسته علم اقتصاد قرار دارد. یک عنصر مهم و اغلب نادیده گرفته‌شده در این مبادله اعتماد است. بدون اعتماد، معاملات اقتصادی کند و پرزحمت انجام و در نهایت متوقف می‌شود. اعتماد زیرساختی نامرئی است که از اقتصادها پشتیبانی می‌کند؛ چون به افراد و سازمان‌ها امکان مشارکت در مبادلات بدون ترس دائمی از خیانت یا زیان را می‌دهد. وجود اعتماد تضمین‌‌‌‌‌ می‌دهد که مردم‌‌‌‌‌ می‌توانند ارزش‌ها را با حداکثر کارآیی مبادله کنند. اعتماد هزینه‌های مبادله را به حداقل‌‌‌‌‌ می‌رساند، نااطمینانی را کاهش‌‌‌‌‌ می‌دهد و عملیات اقتصادی روان و کارآمد را تسهیل‌‌‌‌‌ می‌کند. اعتماد همراه با معامله به‌مثل، به معنای انتظار دوسویه مبنی بر اینکه اقدامات فرد عینا جبران و بازگردانده‌‌‌‌‌ می‌شود، با همسو کردن انگیزه‌ها بین طرفین، محرک فعالیت اقتصادی است. مفهوم مبادله ارزش، که دو یا چند طرف برای بهره‌مندی از منافع متقابل با هم تعامل دارند، ایده اساسی پشت هر نظام اقتصادی است.

سه‌شنبه، ۱۸ دی ۱۴۰۳

مقررات، در صورت طراحی درست‌ می‌توانند به نفع بازار باشند؛
روزنامه شماره ۶۱۹۷

از ضرورت تا زیاده‏‏‏‏‌روی؛ چرخه‏‏‏‏ بی‏‏‏‏‌انتهای قانون‌گذاری

پس از بحران مالی ۲۰۰۸، افکار عمومی به‌شدت طرفدار وضع مقررات بیشتر برای جلوگیری از تکرار فجایع اقتصادی بود، اما اکنون‌ پس از گذشت بیش از یک دهه، این پرسش مطرح می‌شود که آیا در وضع این مقررات زیاده‌‌‌‌‌روی شده‌است؟ آیا حجم مقررات وضع‌‌‌‌‌شده بیش از حد نیاز است؟ این پرسش، بازتابی از چرخه‌‌‌‌ همیشگی بین وضع مقررات و مقررات‌‌‌‌‌زدایی در تاریخ مالی ایالات‌متحده است؛ چرخه‌‌‌‌‌ای که با هر بحران و رسوایی مالی، تقاضا برای وضع قوانین جدید افزایش می‌‌‌‌‌یابد. نمونه‌‌‌‌‌های بارز این چرخه، قوانینی مانند

یکشنبه، ۱۶ دی ۱۴۰۳

رشد ۸ درصدی بدون ایفای نقش سرمایه و تجارت خارجی ممکن است؟
روزنامه شماره ۶۱۹۵

سودای رشد اقتصاد بسته

آیا می‌توان در فضای بسته و بدون سرمایه به رشد و رفاه اقتصادی رسید؟ پاسخ هرچند شفاف است، اما هنوز افراد موثر در تصمیم‌گیری‌ها به دنبال رشد بدون سرمایه خارجی و در فضای تحریمی و بسته هستند. در واقع کیفیت ارتباط اقتصادی ملت‌ها نقش بی‌بدیلی در رشد یا افول آنها ایفا می‌‎کند. آمارها نشان می‌دهد که میان ثروتمند بودن یک اقتصاد و باز بودن آن همبستگی وجود دارد. یک مطالعه اقتصادی حاکی از آن است که اگرچه کشورهای ثروتمند اقتصاد باز دارند، اما در میان کشورهای فقیر، کشورهای دارای اقتصاد باز سریع‌تر از کشورهای ثروتمند رشد می‌کنند و در مقابل، اقتصادهای بسته رشد آهسته‌تری در قیاس با ثروتمندان دارند. از سوی دیگر، بررسی تاریخی نشان می‌دهد اقتصادهای فقیری که اقتصاد بسته خود را باز کرده‌اند، شاهد افزایش نرخ رشد اقتصادی خود بوده‌اند. شواهد حاکی از آن است که در‌های باز در مقابل اقتصاد جهانی، «شرط لازم» برای رشد اقتصادی یک کشور است.