برق کم است
به فصل گرم عادت کنیم
افزایش قیمت تعرفه‌های برق از اول خردادماه
بر طبق بررسی‌های انجام‌گرفته بیشترین رشد مصرف برق از ابتدای امسال تاکنون، به ترتیب در مناطق سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و فارس ثبت‌شده است؛ مناطقی که احتمالاً در تابستان با فشار مضاعف بر شبکه برق مواجه خواهند شد. همچنین بیشترین رشد دمایی در استان‌های خراسان، کرمان، سمنان و یزد گزارش‌شده است.
قابل تامل آنکه در شرایطی با رشد مصرف برق روبرو هستیم که هنوز در ایام پیک مصرف قرار نگرفته‌ایم.
پیک مصرف از ابتدای خردادماه شروع و تا پایان شهریورماه ادامه دارد و خبر جدید آن است که با آغاز خرداد ۱۴۰۴، تعرفه‌های برق در ایران نسبت به سال گذشته با افزایش ،مواجه خواهد بود.
بر اساس ابلاغیه منتشرشده، هزینه تامین برق به ازای هر کیلووات ساعت در سال ۱۴۰۴ در مقایسه با سال ۱۴۰۳، ۲۶ درصد رشد را تجربه خواهد کرد. این تغییر که باهدف مدیریت مصرف و جبران هزینه‌های فزاینده تولید برق اعمال‌شده، بدون شک فشار مالی قابل‌توجهی را بر مشترکان به‌ویژه پرمصرف‌ها وارد آورده و از هم‌اکنون با واکنش‌هایی هم روبرو شده است.
مدیرعامل شرکت توانیر با تاکید نسبت به افزایش ۵.۵ درجه دما در کشور نسبت به مدت مشابه سال قبل ،می‌گوید: کنتور برق مشترکان پرمصرف هر ۱۵ روز یک‌بار قرائت و قبض برایشان صادر می‌شود، ضمن آنکه وضعیت مصرف برقشان نیز رصد و مرتب به آن‌ها اطلاع‌رسانی خواهد شد.
مصطفی رجبی مشهدی رشد ۳۷ درصدی مصرف برق نسبت به سال گذشته را نیز نگران‌کننده و غیرمتعارف دانست و تصریح می‌کند : با توجه به خالی بودن ۴۱ درصد مخازن نیروگاه‌های برق‌آبی و امکان استفاده از حداکثر یک‌سوم توان آن‌ها، انجام تعمیرات دوره‌ای نیروگاه‌های حرارتی و نیروگاه اتمی بوشهر و به‌رغم رشد ۱۰ درصدی تولید نیروگاه‌های حرارتی، کماکان در شرایط ناترازی به سر می‌بریم، ازاین‌رو لازم است به‌منظور گذر موفق از اوج بار تابستان همه مدیران در شرکت‌های زیرمجموعه برنامه‌های ابلاغی را با دقت اجرا کنند.
هدف اصلی، تامین برق پایدار است
اُفت ۴۰ درصدی منابع آب سدهای کشور ،کاهش ظرفیت نیروگاه‌های برق‌آبی، از مدار خارج شدن نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی اتمی بوشهر به دلیل انجام سوخت گذاری، تعمیر بخشی از نیروگاه‌های حرارتی، افزایش زودهنگام دمای هوا و همچنین افزایش ۹ هزار مگاوات تقاضای مصرف برق نسبت به مدت مشابه سال گذشته ،افزایش هزینه سوخت نیروگاه‌ها و سیاست‌های کاهش یارانه باهدف توزیع عادلانه‌تر منابع و بهبود مدیریت مالی در صنعت برق ازجمله دلایلی است که قطعی‌های مکرر برق و سنگینی قبوض برق را موجب شده است . شایان‌ذکر است به دلیل کم‌آبی، نیروگاه سد زاینده‌رود هم در سال‌های اخیر نتوانست برق چندانی تولید کند و فقط در برخی مواقع به‌شرط موجود بودن آب کافی پشت سد در ساعاتی در جهت کاهش ناترازی در پیک مصرف اقدام به تولید برق می‌کرد که امسال، به دلیل حجم کم آب پشت سد، خبری از این موضوع در دسترس نیست.
یک بحران جدی که لزوم ایجاد ظرفیت‌های جدید نیروگاهی، بازنگری در سیاست‌های حمایتی و توجه بیشتر به توسعه زیرساخت‌ها را محسوس‌تر می‌کند.
سخنگوی صنعت برق اصفهان در گفتگو با روزنامه دنیای اقتصاد با اشاره به میانگین ۳۰ درصدی افزایش قیمت قبوض برق می‌گوید :برای افرادی که در الگوی مصرف تعریف‌شده قرار دارند این افزایش ۱۵ درصد است. اما اگر از الگوی مصرف ۳۰۰ کیلوواتی عبور کنند قیمت برق هم به‌طور پلکانی برای این مصرف‌کننده‌ها افزایش ۲ تا ۱۰ برابری را خواهد داشت.
داوود قاسمی تصریح می‌کند :در شرایطی قرار داریم که به دلیل چالش‌هایی مانند کمبود بارش با تولید برق کمتری روبرو هستیم . به‌طوری‌که دوسوم نیروگاه‌های آبی را برای تولید در اختیار نداریم. برخی از نیروگاه‌های حرارتی هم در حال تعمیر و ممکن است از خردادماه به شبکه افزوده شوند.
و ادامه می‌دهد :از طرفی هم ،نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۰ درصد افزایش مصرف برق را در مناطقی مانند اصفهان داشته‌ایم که نشان‌دهنده ورود گرمای زودرس به کشور است. تا جایی که تقاضای مصرف برق کشور به ۵۸ هزار و۳۵۰ مگاوات رسیده است عددی که در خردادماه سال گذشته با آن مواجه بودیم.
براین اساس ضرورت دارد مشترکان تا جایی که امکان‌پذیر باشد در مصرف صرفه‌جویی کنند. با رعایت نکاتی در استفاده از سیستم‌های سرمایشی مانند نصب سایه بان بر کولرها ،مصرف کولرهای آبی به‌جای گازی ،سرویس سیستم سرمایشی، همچنین پیوستن به پویش هوا تو مثبت کن که دمای آسایش خانه را ۲۵ درجه تعیین کرده است از جمله نکات قابل‌توجه وتاثیرگذار است .این‌چنین، ضمن آنکه هزینه‌های کمتری شامل حال مصرف‌کننده خواهد بود تولید برق پایدار هم برای کل کشور ،انجام می‌گیرد.
وی در ارتباط با برنامه‌های خاموشی توضیح می‌دهد: برنامه خاموشی برق خانگی ۲ ساعته و در ساعات ۹ صبح تا ۷ عصر است که درزمان هایی ممکن است بسته به شرایط شبکه با خاموشی‌های ناخواسته‌ای مثلا دو دفعه در طول یک روز همراه شویم.
این مسوول یادآور می‌شود :امسال برای اولین بار ،سقف مجازی برای همه استان‌ها در نظر گرفته‌شده و تقریبا اختیارات مدیریت مصرف برق در بخش‌های مختلف به مقامات استانی مانند کمیته انرژی استان سپرده‌شده است .به‌گونه‌ای که برنامه‌های مدیریت مصرف، مشخص و به حالت اعتدال ،مصرف برق بین همه بخش‌های خانگی ،کشاورزی ،صنعت و... تقسیم می‌شود.این‌چنین شبکه هم می‌تواند به‌طور پایدار به برق‌رسانی خود ادامه دهد.
او در پاسخ به چگونگی رفتار مردم اصفهان در مصرف برق بیان می‌کند: سال گذشته ۶۰ تا ۷۰ درصد از مردم استان در چارچوب الگوی مصرف قرار داشتند حدود ۲۴ درصد مشترکان هم خارج از الگوی مصرف بوده که بیشتر مرتبط با باغ ویلاها ،خانه‌های بزرگ با روشنایی‌های بالا و سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی زیاد بوده که برنامه‌هایی مانند نصب کنتورهای هوشمند برای این گروه موردنظر است وبعضا هم با خاموشی‌هایی همراه می‌شوند.
گذر از کمبود برق با راهکارهای کوتاه‌مدت یا بلندمدت؟
گرانی نرخ برق از یکسو خاموشی‌های پی‌درپی هم از طرفی دیگر در این روزهای گرم سال که در ادامه طاقت‌فرساتر هم خواهد بود نشان‌دهنده تغییراتی در سیاست‌های قیمتی بخش انرژی است. تصمیمی در راستای پاسخ به رشد هزینه‌های تولید و افزایش قیمت سوخت که قرار است بر الگوی مصرف خانوارها و صنایع تأثیر گذار باشد.
در این حال پرسش‌هایی هم در این زمینه مطرح است اینکه آیا تنها راهکار تامین هزینه‌های برق ، افزایش قیمت برای مصرف‌کننده است؟
آیا با تدابیری مانند نوسازی نیروگاه‌ها نمی‌توان موجب افزایش بهره‌وری و تولید برق شد؟
و آیا توسعه زیرساخت‌ها و فنّاوری قوی‌تر برای ارتقای تولید برق موردنظر قرار درد ؟
یا همواره برای جبران کاستی‌های مدیریتی و تولیدی، برنامه‌هایی مانند قطعی‌های برقی و گرانی قبوض در دستور کار، قرار خواهد گرفت؟
قطعا همراه با چنین راه‌حل‌های موقت ،ضرورت اقداماتی در جهت بهبود کارایی نیروگاه‌ها، توسعه زیرساخت‌های جدید و ارتقای بهره‌وری انرژی هم می‌بایست موردتوجه قرار گیرد.
