مذاکرهکننده اسبق آمریکایی:
جذابیت بمب هسته‌‌‌ای برای متحدان آمریکا در خاورمیانه و آسیا قوی‌‌‌تر شده است
«مارک لندلر» در گزارش دیروز چهارشنبه برای نیویورک‌‌‌تایمز نوشت، آخرین کشوری که به بمب دست یافت، کره‌شمالی است که هرگز با حمله‌‌‌ای مانند حمله به تاسیسات هسته‌‌‌ای ایران روبه‌رو نشد. کره‌شمالی پس از سال‌ها سرپیچی از درخواست‌‌‌ها برای برچیدن برنامه هسته‌‌‌ای خود، اکنون به‌‌‌جایی رسیده که دسترسی به برنامه‌‌‌های نظامی هسته‌‌‌ای‌‌‌اش تا حد زیادی غیرقابل نفوذ تلقی می‌شود. ترامپ نامه‌‌‌های دوستانه‌‌‌ای با «کیم جونگ اون»، رهبر کره‌شمالی، ردوبدل و دو بار در تلاش برای مذاکره به‌‌‌منظور یک توافق با او ملاقات کرد. در مورد ایران، اما ترامپ تنها چند هفته پس از آغاز یک رویکرد دیپلماتیک جدید، بمب‌‌‌افکن‌‌‌های «بی ۲» را برای حمله به تاسیسات هسته‌‌‌ای ایران به کار گرفت.
بااین‌‌‌حال، منطق گسترش سلاح‌‌‌های هسته‌‌‌ای در جهانی که قدرت‌‌‌های بزرگ مسلح به سلاح هسته‌‌‌ای - ایالات‌‌‌متحده، روسیه و چین - به‌‌‌طور فزاینده‌‌‌ای غیرقابل‌‌‌اعتماد و حتی غارتگر نسبت به همسایگان خود تلقی می‌‌‌شوند، بسیار پررنگ است. تحلیلگران می‌‌‌گویند، از خلیج‌‌‌فارس و اروپای مرکزی گرفته تا شرق آسیا، کشورهای غیرهسته‌‌‌ای در حال تماشای وضعیت برخورد آمریکا با ایران و محاسبه درس‌‌‌هایی هستند که باید از آن بیاموزند.
«کریستوفر آر. هیل»، که در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ مذاکرات طولانی با پیونگ‌‌‌یانگ داشت، گفت: «مطمئنا کره‌شمالی از روزی که به سلاح هسته‌‌‌ای دست یافت، پشیمان نیست.» هیل گفت، جذابیت بمب برای متحدان آمریکا در خاورمیانه و آسیا قوی‌‌‌تر شده است. از زمان جنگ جهانی دوم، آنها زیر چتر امنیتی آمریکا پناه گرفته‌‌‌اند. اما اکنون آنها با رئیس‌‌‌جمهوری به نام ترامپ روبه رو هستند که اتحادها را با دیدگاه خود در مورد «اول آمریکا» ناسازگار می‌‌‌داند.
هیل که در دوران رؤسای جمهور دموکرات و جمهوری‌خواه به‌‌‌عنوان سفیر در کره‌جنوبی، عراق، لهستان و صربستان خدمت کرده است، گفت: «من در مورد این فرض که ایالات‌‌‌متحده یک چتر هسته‌‌‌ای دارد، بسیار محتاط خواهم بود. کشورهایی مانند ژاپن و کره‌جنوبی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا می‌توانند به ایالات‌‌‌متحده تکیه کنند یا خیر.» حمایت از توسعه سلاح‌‌‌های هسته‌‌‌ای در کره‌جنوبی افزایش یافته است، اگرچه «لی جائه میونگ»، رئیس‌‌‌جمهور تازه منتخب این کشور، قول داده است که روابط با کره‌شمالی را بهبود بخشد.
در سال ۲۰۲۳، جو بایدن قراردادی را با سئول امضا کرد تا این کشور را بیشتر در برنامه‌‌‌ریزی هسته‌‌‌ای با ایالات‌‌‌متحده مشارکت دهد، تا حدی برای جلوگیری از فشار سیاستمداران و دانشمندان کره‌جنوبی برای توسعه توانایی سلاح‌‌‌های هسته‌‌‌ای این کشور.
در ژاپن، مردم مدت‌‌‌هاست که از خلع سلاح حمایت می‌کنند. اما بحث در مورد اینکه آیا سلاح‌‌‌های هسته‌‌‌ای ایالات‌‌‌متحده را در خاک خود ذخیره کنند یا خیر (مانند برخی از اعضای ناتو) آغاز شده است. شینزو آبه، نخست‌‌‌وزیر سابق، گفت که اگر اوکراین برخی از بمب‌‌‌های دوران شوروی خود را نگه می‌‌‌داشت، ممکن بود از حمله روسیه جلوگیری کند. تهدیدهای ولادیمیر پوتین، رئیس‌‌‌جمهور روسیه، مبنی بر استفاده از سلاح‌‌‌های هسته‌‌‌ای تاکتیکی در اوایل جنگ با اوکراین، دولت بایدن را در مورد میزان تهاجمی بودن مساله مسلح کردن ارتش اوکراین دچار تردید کرد.
همچنین این نگرانی‌ها را تشدید کرد که سایر قدرت‌‌‌های تجدیدنظرطلب می‌توانند از باج‌‌‌گیری هسته‌‌‌ای برای ارعاب همسایگان خود استفاده کنند. «بروس ریدل» و «مایکل ای. اوهانلون»، تحلیلگران موسسه بروکینگز، در سال ۲۰۲۲ نوشتند: درس اوکراین می‌تواند این باشد: «اگر سلاح هسته‌‌‌ای دارید، آن را نگه دارید. اگر هنوز آن را ندارید، آن را تهیه کنید، به‌‌‌خصوص اگر مدافع قدرتمندی مانند ایالات‌‌‌متحده به‌‌‌عنوان متحد خود ندارید و اگر با یک کشور بزرگ اختلاف دارید که می‌تواند به جنگ منجر شود.»
عربستان سعودی (متحد ایالات‌‌‌متحده و رقیب اصلی ایران) با نگرانی برنامه هسته‌‌‌ای تهران را زیر نظر دارد. ایالات‌‌‌متحده سعی کرده است با کمک به یک برنامه هسته‌‌‌ای غیرنظامی، سعودی‌‌‌ها را مطمئن کند، اما این مذاکرات با جنگ اسرائیل علیه حماس در غزه متوقف شد. با این‌‌‌حال، با وجود همه پیش‌بینی‌‌‌ها در مورد یک مسابقه تسلیحاتی منطقه‌‌‌ای، هنوز این امر اتفاق نیفتاده است. کارشناسان می‌‌‌گویند این گواهی بر موفقیت سیاست‌‌‌های عدم‌اشاعه و همچنین تاریخ پر فراز و نشیب کشورهایی است که به دنبال سلاح بوده‌‌‌اند.
عراق، سوریه و لیبی همگی برنامه‌‌‌های خود را از طریق دیپلماسی، تحریم‌‌‌ها یا نیروی نظامی برچیدند. در دسته داستان‌‌‌های عبرت‌‌‌آموز، داستان لیبی شاید واضح‌‌‌ترین باشد. «گری سیمور»، استاد دانشگاه براندیس که در دولت‌‌‌های اوباما و کلینتون روی مذاکرات کنترل تسلیحات کار می‌‌‌کرد، گفت: هنوز خیلی زود است که بگوییم حملات اسرائیل و آمریکا به ایران چگونه بر محاسبات سایر کشورها تاثیر خواهد گذاشت.
