شماره روزنامه ۶۳۲۸
|

یادداشت محمد طاهری؛ سردبیر هفته‌نامه تجارت‌فردا؛

دنیای اقتصاد: بر اساس ادعای برخی سیاستمداران، ظرفیت ۲۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، صنعت نفت و بخش‌خصوصی ایران وجود دارد. اقتصاددانان نیز می‌گویند ایران و آمریکا می‌توانند برای بهره‌برداری از این فرصت، مذاکره را به توافق و توافق را به همکاری تبدیل کنند.

یادداشت محمد طاهری؛ سردبیر هفته‌نامه تجارت‌فردا؛

دنیای اقتصاد: اقتصاددانان می‌گویند برای بهبود وضعیت بنگاه‌ها، نیاز به ثبات و پیش‌بینی‌پذیری در اقتصاد کلان و پویایی در اقتصاد خرد است؛ اما در کشور ما اقتصاد کلان با بی‌ثباتی و تلاطم و اقتصاد خرد با سکون و رکود مواجه است.

اخبار یادداشت

    چهارشنبه، ۲۰ فروردین ۱۴۰۴
  • ریسک ترامپ و مدیریت بحران

    بسیار واضح است که سیاست ترامپ و حتی بسیاری از سیاستمداران آمریکایی، چه دموکرات و چه جمهوری‌خواه، بر پایه مدیریت بحران با ایران و نه حل‌‌‌ و فصل واقعی آن شکل گرفته است. ایران برای آمریکا و متحدانش، یک تهدید دائمی وانمود می‌شود تا بازار فروش تسلیحات در خاورمیانه برای اسرائیل، عربستان و شیوخ عرب را تضمین و حضور نظامی آمریکا در منطقه را توجیه ‌‌‌‌کند و همزمان کنترل قیمت نفت و گاز در بازار جهانی را در دسترس واشنگتن نگه‌‌دارد.
    سه‌شنبه، ۱۹ فروردین ۱۴۰۴
  • چشم انداز پرسنگلاخ ۱۴۰۴

    در سال ۱۴۰۳، اقتصاد ایران شاهد تحولات سیاسی غیرمنتظره‌ای بود که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم فضای کلی اقتصاد کشور را دستخوش تغییرات اساسی کرد. تغییر سکاندار قوه مجریه، که به‌تبع آن سیاست‌های دولت به‌ویژه در حوزه اقتصاد را تحت تاثیر قرار داد، یکی از نقاط عطف این سال بود.
    دوشنبه، ۱۸ فروردین ۱۴۰۴
  • چشم‌‌‌انداز سرمایه‌گذاری صنعتی در سال ۱۴۰۴ به کدام سو می‌رود؟

    روزنامه شماره ۶۲۵۷

    اقتصاد در مه

    سال که نو می‌شود، ما چه در ساحت فردی و چه در ساحت جمعی، آرزوهایمان را برای سال جدید مرور می‌‌‌کنیم و در نهایت، برخی از آنها را به‌عنوان اهداف خود انتخاب می‌‌‌کنیم. به قول جوانان امروزی، در ابتدای هر سال برای خودمان یک لیست آرزوها یا همان ‌‌‌Wish List طراحی می‌‌‌کنیم؛ لیست آرزوهایی که قرار است برای آنها بکوشیم تا محقق شوند؛ کوششی که بدون فراهم شدن ابزارهای لازم بی‌‌‌ثمر می‌‌‌ماند. در نتیجه، طبیعی است که در گام اول تحقق اهدافمان برای سال جدید باید ابزارهای لازم را مهیا کنیم.
    یکشنبه، ۱۷ فروردین ۱۴۰۴
  • توپوگرافی سیاسی ایران در آستانه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا

    اوضاع و احوال سیاسی جهان در ایام عید، مسیر هیجان‌انگیز و پیش‌بینی‌نشده‌ای را پشت سر گذاشت. عامل و فاکتور مهم این هیجان و پیش‌بینی‌ناپذیری، کسی نبود جز «ترامپ». در ایام تعطیلات، ترامپ توانست با زلنسکی بر سر آتش‌بس جنگ روسیه با اوکراین به توافق برسد؛ هرچند که هنوز پوتین در این زمینه سکوت کرده و سبب خشم ترامپ شده است. تعرفه ۲۵درصدی بر واردات خودرو به آمریکا و نیز یک تعرفه پایه‌ای ۱۰درصد بر تمام کشورهای جهان (به جز روسیه) وضع کند؛ اتفاقی که یکی از تحلیلگران اقتصادی صندوق بین‌المللی پول آن را به مثابه انداختن بمب اتمی بر اقتصاد جهان توصیف کرد و مهم‌تر از همه اینها نامه‌ای برای رهبری جمهوری اسلامی ایران در زمینه توافق –البته همراه با تهدید– بنویسد.
    شنبه، ۱۶ فروردین ۱۴۰۴
  • پژوهشگر حوزه ریسک و اعتبار تحلیل کرد؛

    تحقق شعار سال ۱۴۰۴ و ریسک‌‌‌های بخش تولید

    دنیای اقتصاد: مهرزاد علیجانی، پژوهشگر اقتصادی در یادداشتی مسیر پیش‌‌‌روی بخش تولید کشور در جذب سرمایه‌‌‌ها و ریسک‌‌‌های موجود در این حوزه را تحلیل و راهکارهای پیشنهادی برای توسعه سرمایه‌گذاری در تولید را ارائه کرده است.
  • چرایی ناکامی سیاست‌ها و شعارهای سال

    معمولا در ابتدای سال جدید، نام‌گذاری سال به‌درستی براساس نیازها و اولویت‌های کشور صورت می‌گیرد. اما معمولا در پایان سال نتیجه مورد انتظار از نام در نظر گرفته‌شده برای آن سال محقق نمی‌شود. امسال، سال «سرمایه‌گذاری و تولید» نام گرفته است. بیم آن می‌رود که «سرمایه‌گذاری و تولید»، بدون توجه به الزامات آن سرنوشتی همچون چشم‌انداز بیست‌ساله پیدا کند و به جای هدفی دور اما دست‌یافتنی، به یک رویای دست‌نیافتنی تبدیل شود. این یادداشت دلایل ساختاری، ناکارآمدی سیستماتیک و نارسایی دانش و تکنولوژی مناسب کار و عوامل ساختاری پیچیده دیگر را کتمان نمی‌کند، بلکه این یادداشت بر آن است تا الزامات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برای تحقق سرمایه‌گذاری و تولید را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد.
    دوشنبه، ۱۱ فروردین ۱۴۰۴
  • در سالنامه گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد منتشر شد؛

    ویژگی های یک «قرارداد اجتماعی» ایده‌آل

    نوید رئیسی، سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد در یادداشتی در سالنامه گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد نوشت: ما عموماً تعارض را به‌عنوان «روی تاریک» منافع و دیدگاه‌های شخصی در نظر می‌گیریم اما، تضادهای اجتماعی لزوماً بد نیستند و حتی می‌توانند در شرایط مناسب، به‌عنوان موتوری برای پیشرفت و حرکت رو به جلوی جوامع عمل کنند.
    یکشنبه، ۱۰ فروردین ۱۴۰۴
  • در سالنامه گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» منتشر شد؛

    اقتصاد ترس

    دنیای اقتصاد: سمیه توحیدلو پژوهشگر جامعه‌شناسی اقتصادی در یادداشتی با عنوان «ترس بی‌ثباتی» تاثیرات نااطمینانی بر سلامت روان جامعه را بررسی کرده‌اند. نویسنده ابتدا بعضی از مهمترین شاخص‌های معرف سلامت روان را بر می‌شمرد و سپس می‌کوشد تاثیرات مخرّب نااطمینانی و بی‌ثباتی را بر هریک از آن‌ها نشان دهد.
    شنبه، ۰۹ فروردین ۱۴۰۴
  • در سالنامه گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد منتشر شد؛

    سال سختی در پیش است و نیاز به «همدلی» داریم

    دنیای اقتصاد: حسین جوشقانی، اقتصاددان گفت: در سال‌های اخیر افراد زیادی از جامعه در شرایط بسیار نامناسب اقتصادی به سر می‌برند و این فشارهای مضاعف برای ایشان بسیار سنگین خواهد بود.
    پنجشنبه، ۰۷ فروردین ۱۴۰۴
  • نقشه راهی برای شناخت بهتر خود و بهبود سلامت؛

    سال از نو

    برنامه‌ریزی برای «اهداف سال نو» از ابداعات دنیای مدرن نیست. در طول هزاران سال، تمدن‌های سراسر جهان به دنبال ترک «من قدیمی» و ساختن «من جدید» بودند.
  • در سالنامه گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد منتشر شد؛

    در سال ۱۴۰۴ اقتصاد ایران به سمت چه تعادل‌هایی گام برمی‌دارد؟

    دنیای اقتصاد: یک اقتصاددان معتقد است شرایط اقتصادی و سیاسی ایران در سال ۱۴۰۴ با سال ۱۳۹۷ تفاوت‌های اساسی دارد. رفتار دولت آمریکا و ترامپ ، وضعیت اقتصادی کشور و رویکرد مردم و سرمایه‌گذاران نسبت به حفظ ارزش دارایی‌ها تغییر کرده است.
    یکشنبه، ۰۳ فروردین ۱۴۰۴
  • دبیر سرویس صنعت، معدن و تجارت روزنامه دنیای اقتصاد؛

    تجارت ایران ۱۴۰۳؛ ادامه یک روند نامطلوب

    دنیای اقتصاد: تجارت ایران در سالی که گذشت در مسیر رشدی آرام قرار داشت؛ از نگاه کارشناسی اما این رشد نه ایده‌آل است و نه خوشحال‌کننده. بلکه صرفا ادامه روند نامطلوب بلندمدت کشور در بخش تجارت خارجی است. مسیری که سالهاست با اقداماتی مشخص و روندهایی تکراری به بنگاه‌های اقتصادی کشور تحمیل شده است.
    شنبه، ۰۲ فروردین ۱۴۰۴
  • دبیر بخش مسکن روزنامه «دنیای‌اقتصاد» تحلیل کرد؛

    یک واقعیت درباره مسکن ۱۴۰۴

    دنیای اقتصاد: تعطیلات نوروز است و مخاطبان این یادداشت انتظار خواندن خبر خوش یا تحلیل مثبت از «بازار مسکن در سال جدید» را دارند؛ اما از آنجا که معیار همه تحلیل‌های روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، واقع‌بینی نسبت به اوضاع و شرایط موثر بر تحولات است، لازم است در این مقاله کوتاه «واقعیت مسکن ۱۴۰۴» مورد رصد و بررسی قرار بگیرد.
    سه‌شنبه، ۲۸ اسفند ۱۴۰۴
  • چرا باید نوروز را جشن بگیریم؟

    روزنامه شماره ۶۲۵۴

    وقت تکثیر شادی

    گرانی بهانه خوبی برای پس زدن مهم‌ترین جشن‌ ملی ایرانیان نیست. این روزها بارها از گوشه و کنار شنیده‌ایم که با این اوضاع اقتصادی، جایی برای عید باقی نمانده است. این جمله در ظاهر روایتگر رنج بسیار مردم است اما در باطن خطرناک است و می‌تواند در ترویج ناامیدی و وخیم‌تر شدن وضعیت روانی جامعه اثرگذار باشد. تجربه‌های تاریخی ثابت کرده حتی در تاریکی مطلق می‌توان با شعله کبریت، یک روشنایی وسیع را به وجود آورد.
    دوشنبه، ۲۷ اسفند ۱۴۰۴
  • چشم انداز اقتصاد مالی ایران در سال ۱۴۰۴؛

    «مار» اقتصاد ایران در افق ۱۴۰۴

    نویسنده: دکتر اکبر کشاورزیان: مار اقتصاد ایران در سال سررسید سند چشم انداز یعنی سال ۱۴۰۴، به کدام سمت می‌خزد؟ ماحصل مطالعات اجمالی انجام شده در این مقاله، حکایت از این واقعیت مهم دارد. تمثیل مار برای سال آتی برازنده بوده و اقتصاد ایران باز هم در سنگفرش پارادوکس‌های رنگارنگ به خزیدن خود ادامه خواهد داد.
  • خواب‌ماندگی در «تغییر ساعت»

    هدف اصلی اجرای سیاست تغییر ساعت تابستانی (Daylight Saving Time) کاهش مصرف انرژی برق با توزیع راهبردی نور طبیعی از ساعات اولیه روز به ساعات بعدی است. بر مبنای قانون، ساعت رسمی کشور هر سال در ساعت ۲۴ روز اول فروردین یک ساعت به جلو و در ساعت ۲۴ روز سی‌ام شهریور یک ساعت به عقب کشیده می‌شد. از سال ۱۴۰۲ اما دولت مجاز به اجرای این قانون نیست و ظاهرا در سال آینده نیز ساعت رسمی کشور مانند امسال تغییر نخواهد کرد.
    یکشنبه، ۲۶ اسفند ۱۴۰۴
  • تحلیل عملکرد طرح بنگاه‌های زودبازده و درس‌‌‌‌‌‌های آن برای سیاست حمایت از بنگاه‌های کوچک

    روزنامه شماره ۶۲۵۲

    رویای هدایت نقدینگی

    طرح بنگاه‌های زودبازده یکی از مهم‌ترین تجربه‌‌‌‌‌‌های سیاستگذاری اقتصادی در ایران به‌‌‌‌‌‌شمار می‌رود و تاکنون موضوع بحث‌های گسترده‌ای در مطبوعات و نشریات تخصصی اقتصادی بوده‌است. بااین‌حال، پژوهش‌های جامع و اصولی درباره عملکرد و نتایج این طرح محدود بوده‌اند.
    شنبه، ۲۵ اسفند ۱۴۰۴
  • نرخ تعادلی ارز در سال ۱۴۰۴

    نرخ دلار که در پایان سال ۱۴۰۲ در محدوده ۶۱ هزار تومان بود، طی سال ۱۴۰۳ دچار نوسانات شدیدی در محدوده ۵۷ تا ۹۴ هزار تومان شد(تا دهم اسفند ۱۴۰۳). البته نرخ دلاری که مبنای محاسبه ارزش ذاتی سکه طلا است، طی این سال در محدوده ۶۹ تا ۱۱۳ هزار تومان قرار داشت که نشان‌دهنده نگرانی شدید بازار از رشد شدید نرخ ارز در طول سال بوده است.
    پنجشنبه، ۲۳ اسفند ۱۴۰۳
  • تنگنای تحریم و گذار به عصر هوش‌مصنوعی

    به گمانم، کووید- ۱۹ با تمام آسیب‌هایی که به جهان زد، در عین حال یک نقطه عطف برای بشر بود؛ نقطه عطفی که بشر را برای انتقال به یک دوره جدید آماده کرد. اینکه جهت تقعر برای هر کشور و جامعه پس از این نقطه عطف به سمت بهبود باشد یا به سمت بدتر شدن، به درک حاکمان از اتفاقات در حال وقوع و میزان آمادگی آنها در مواجهه با تغییرات بستگی دارد. کووید-۱۹ شرایطی فراهم آورد تا تمامی مردم جهان خود را ناگزیر از هماهنگ کردن با شرایط پیش‌آمده برای بقا ببینند.
    چهارشنبه، ۲۲ اسفند ۱۴۰۳
  • ریشه‏‏‌های تورم در ایران

    در یک تعریف ساده، تورم به معنی افزایش مداوم و پایدار سطح عمومی قیمت‌ها در یک اقتصاد است که سیاست‌‌‌های پولی و رشد نقدینگی بانک مرکزی آن را مدیریت می‌کند. سیاست پولی (Monetary Policy) مجموعه اقداماتی است که بانک مرکزی برای کنترل عرضه پول، نرخ بهره و نقدینگی در اقتصاد انجام می‌دهد. در واقع مهم‌ترین وظیفه بانک مرکزی، حفظ ارزش پول ملی و کنترل تورم است. با این حال بررسی دوره‌‌‌های تورم بالا در ایران، نشان می‌دهد که در بسیاری موارد، تورم در ایران تحت‌تاثیر عواملی غیر از صرفا رشد نقدینگی و سیاست‌‌‌های پولی بوده است.
    سه‌شنبه، ۲۱ اسفند ۱۴۰۳
  • تغییر ارزش‌های نسل جدید

    برخی مشاهدات نشان می‌دهند که گویا در سال‌های اخیر، ایران با پدیده‌ای قابل‌توجه در حوزه آموزش عالی و بازار کار مواجه شده‌ است: کاهش نسبی ورود به دانشگاه‌ها و مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی رسمی. این پدیده که ریشه در مجموعه‌ای از عوامل پیچیده دارد، نیازمند تحلیل دقیق و جامع است.
    دوشنبه، ۲۰ اسفند ۱۴۰۳
  • ادعای فراوانی زمین برای ساخت مسکن چه تبعاتی دارد؟

    روزنامه شماره ۶۲۴۷

    عوارض مخرب مسکن‌‌‌سازی در اراضی ملی

    ادعای فراوانی زمین برای ساخت مسکن مدتی است از سوی افراد مختلف مطرح می‌شود؛ اما آیا واقعا چنین است؟ فارغ از جهت‌‌‌گیری‌‌‌های سیاسی، ما با نگاهی اقتصادی و فنی برخی شواهد حاصل از پژوهش‌‌‌های علمی و آماری را که نشان‌دهنده نادرستی و حتی وارونگی ادعای رفع مشکل با الحاق اراضی است، مطرح می‌‌‌کنیم و امیدواریم نمایندگان به آن توجه کنند.
    یکشنبه، ۱۹ اسفند ۱۴۰۳
  • سدهای ورود به صنعت نفت و گاز

    طی سال‌های گذشته، کشورهای مختلف مسیرهای متفاوتی را برای توسعه صنعت خود طی کرده‌‌‌اند که این مسیرها شامل موفقیت‌‌‌ها و چالش‌‌‌های فراوانی بوده است. در نیمه اول قرن بیستم، کشورهایی در آمریکای جنوبی بیشتر بر روی ارجحیت تولید داخلی و محدود کردن واردات تمرکز داشتند. اما با گذر زمان و ظهور پدیده جهانی‌‌‌سازی، شاهد تغییری بنیادی در سیاست‌‌‌های صنعتی بوده‌‌‌ایم. امروزه، کشورهای در حال توسعه به این نتیجه رسیده‌‌‌اند که برای دستیابی به رشد صنعتی پایدار، باید از الگوهای مشابه و هماهنگ پیروی کنند. اکنون، کشورها در تلاشند تا در زنجیره‌‌‌های تولید جهانی وارد شوند، در شبکه‌‌‌های حمل‌ونقل بین‌المللی فعالیت کنند، سرمایه‌گذاران خارجی را جذب کنند و به توسعه صادرات توجه ویژه‌‌‌ای داشته باشند. در این زمینه، همکاری با بخش خصوصی و ارتقای توانایی‌‌‌ها و دانش جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است. دولت‌‌‌ها در این راستا باید به حفظ حقوق مالکیت توجه کنند، سیاست‌‌‌های خارجی موثری تنظیم کرده، مشوق‌‌‌هایی برای ارتقای مهارت‌‌‌های جامعه فراهم آورند و زیرساخت‌‌‌های لازم را تقویت کنند. همچنین، ایجاد ثبات اقتصادی کلان از دیگر وظایف حیاتی دولت‌‌‌ها به شمار می‌‌‌آید.
    شنبه، ۱۸ اسفند ۱۴۰۳
  • بنگاه‏‏‌های تولیدی در بن‏‏‌بست مالی

    فعالان اقتصادی کشور این روزها در کنار تمام محدودیت‌ها و موانع کسب‌وکار، بیشتر از محدودیت‌های تامین منابع مالی رنج می‌‌‌برند و تامین مالی بنگاه از مهم‌ترین چالش‌هایی است که بنگاه‌‌‌ها با آن دست به گریبان هستند. این موضوع به حدی بحرانی شده است که بنگاه‌‌‌های تامین مالی طرح‌‌‌های توسعه‌‌‌ای و بازسازی و نوسازی خطوط خود را فراموش کرده و به‌اجبار کنار گذاشته‌‌‌ و به‌شدت غرق در بحران تامین نقدینگی برای مخارج جاری و کوتاه‌‌‌مدت خود شده‌‌‌اند که البته بحران عدم‌سرمایه‌گذاری در طرح‌‌‌های توسعه‌‌‌ای و بازسازی خطوط فعلی و آثار سوء آن بر رشد اقتصادی سنوات آتی، در جای خود قابل بحث و شرح خواهد ‌‌‌بود.
    پنجشنبه، ۱۶ اسفند ۱۴۰۳
  • ضرورت محافظت از تنوع زیست‌محیطی

    در سال ۲۰۲۴ رشد اقتصاد جهان ۲.۸۳‌درصد بوده است. این عدد هر ساله بین ۲.۵ تا ۴‌درصد بوده و در حقیقت این رشد بدون در نظر گرفتن مرزهایی که طبیعت برای ما در نظر گرفته، صورت می‌‌پذیرد و ما تا رشد مبتنی بر پایداری فاصله بسیار زیادی داریم. یکی از قربانیان بزرگ این مساله نیز تنوع زیست‌محیطی است.
    چهارشنبه، ۱۵ اسفند ۱۴۰۳
  • توپ در زمین ترامپ است

    ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌‌‌جمهور اوکراین به کاخ‌سفید رفت تا تفاهم و معامله‌‌‌ای را با آمریکا در ارتباط با بهره‌‌‌برداری از معادن اوکراین امضا کند و احتمالا این‌گونه تصور می‌‌‌کرد که این یک معامله منصفانه و برد-برد برای دو طرف خواهد بود.
    سه‌شنبه، ۱۴ اسفند ۱۴۰۳
  • تغییر اقلیم و ریسک اثرات مشهود و نامشهود

    تغییر اقلیم ناشی از فعالیت‌‌‌های انسانیِ متصاعدکننده گازهای گلخانه‌‌‌ای و مواد شیمیایی صنعتی، یکی از بزرگ‌ترین نااطمینانی‌‌‌هایی را که بشر با آن مواجه بوده، شکل داده و در حال حاضر چالشی با ابعاد گسترده سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برای تمام جهان توسعه‌یافته و در حال توسعه شده است.
    دوشنبه، ۱۳ اسفند ۱۴۰۳
  • اختلاط بنزین و متانول؛ راه‌‌حلی برای تمام ذی‌نفعان

    در سیاستگذاری انرژی، باید حوزه‌‌ها را کنار هم دید و ارزیابی کرد. سیاستگذاری در حوزه بنزین با سیاستگذاری در حوزه گاز طبیعی و پتروشیمی، مجاورت‌‌های زیادی دارد. امسال که بحث ناترازی و نیاز کشور به واردات بنزین مطرح شد، این موضوع بیشتر عیان شد. بحث استفاده از متانول به عنوان سوخت خودروها، تبدیل متانول به بنزین در مجتمع‌‌های MTG، موضوع استفاده از ال‌‌پی‌‌جی به عنوان سوخت جایگزین و... راه‌‌حل‌‌هایی بودند که برای حل ناترازی بنزین و افزایش ظرفیت تولید متانول و ال‌‌پی‌‌جی کشور مطرح شد.
    یکشنبه، ۱۲ اسفند ۱۴۰۳
  • نکاتی در باب استیضاح وزیر اقتصاد

    همه می‌دانیم که نمایندگان مجلس حق استیضاح وزرا طبق قانون اساسی را دارند و این حق طبیعی مجلس از بعد نظارتی است؛ اما انتظار دولت، جامعه مدنی، بخش خصوصی، فعالان اجتماعی و سیاسی این است که استیضاح وزیر اقتصاد جنبه علمی داشته باشد و با عرف سیاسی این تصمیم همخوانی داشته باشد.