حمله نظامی آمریکا ناقض قوانین بین‌المللی خواهد بود؛
آیا ترامپ اختیار حمله به ایران را دارد؟
این احتمال، نگرانی‌هایی را درباره اختیارات رئیس‌‌‌جمهور و نقش کنگره در صدور مجوز برای استفاده از نیروی نظامی در خارج از کشور برانگیخته است. قانون‌گذاران در هر دو مجلس در روز چهارشنبه طرح‌‌‌هایی ارائه کردند که ترامپ را موظف می‌کند پیش از وارد‌کردن نیروهای آمریکایی به هر عملیات تهاجمی علیه ایران، مجوز کنگره را کسب کند. با وجود این مسائل بالقوه مربوط به قانون اساسی، ترامپ از موضع خود عقب‌‌‌نشینی نکرد و به خبرنگاران گفت: «ممکن است این کار را بکنم، ممکن است نکنم. یعنی، کسی نمی‌‌‌داند که من چه کار خواهم کرد.» در ادامه، آنچه قانون و قانون اساسی آمریکا درباره اختیارات رئیس‌‌‌جمهور می‌‌‌گوید و اینکه چرا این موضوع در مورد دخالت آمریکا در ایران اهمیت دارد، آمده است. ترامپ تهدید به حمله به ایران کرده است. رئیس‌‌‌جمهور چه اختیاری برای انجام چنین حمله‌‌‌ای دارد؟ اینکه آیا ترامپ طبق قوانین داخلی ایالات‌متحده یا قوانین بین‌المللی اختیار قانونی برای این کار دارد یا نه، موضوعی بسیار بحث‌‌‌برانگیز است. رئیس‌‌‌جمهور طبق قانون اساسی، اختیارات گسترده‌‌‌ای برای صدور دستور استفاده از نیروی نظامی دارد. اختیارات او طبق ماده دوم قانون اساسی شامل اجازه استفاده از زور برای دفاع از ایالات‌متحده و اتباع آن در برابر حملات واقعی یا قریب‌‌‌الوقوع و نیز پیشبرد سایر منافع ملی مهم است. رؤسای جمهور از هر دو حزب، بدون مجوز کنگره، بارها دستور استفاده از نیروی نظامی را داده‌‌‌اند. در کنار اختیارات ماده دوم، ماده اول قانون اساسی به کنگره اختیار «اعلان جنگ» را می‌دهد. اما این اختیار هرگز -نه از سوی کنگره و نه قوه مجریه- به این معنا تفسیر نشده که برای هر اقدام نظامی رئیس‌‌‌جمهور، نیاز به مجوز کنگره باشد.
آیا ترامپ باید برای حمله به ایران مجوز کنگره را کسب کند؟
در چند اظهارنظر حقوقی، دفتر مشاوره حقوقی وزارت دادگستری اذعان کرده که بند «اعلان جنگ» ممکن است محدودیتی بر اختیارات رئیس‌‌‌جمهور طبق ماده دوم در زمینه ورود نیروهای نظامی به جنگی تمام‌‌‌عیار ایجاد کند. این دفتر بیان کرده؛ اینکه آیا یک درگیری خاص در سطح «جنگ» قرار می‌گیرد، نیازمند بررسی خاص و دقیق درباره «ماهیت، وسعت و مدت زمان مورد انتظار» عملیات نظامی است. این دفتر افزوده این معیار معمولا فقط در مورد درگیری‌‌‌های نظامی طولانی و سنگین که در آن نیروهای آمریکایی با خطرات جدی روبه‌رو هستند، صدق می‌کند.
در مورد ایران، اگر عملیات نظامی سنگین و طولانی باشد یا خطرات جدی برای نیروهای آمریکایی یا غیرنظامیان ایجاد کند (برای مثال از طریق حملات تلافی‌‌‌جویانه ایران یا نیروهای متحدش)، استدلال خوبی وجود دارد که چنین اقدامی نیاز به مجوز کنگره دارد. در عمل، رؤسای‌جمهور جمهوری‌خواه و دموکرات معمولا ترجیح داده‌‌‌اند برای اقدامات نظامی قابل‌‌‌توجه یا طولانی‌‌‌مدت، به دلایل سیاسی و حقوقی، از کنگره مجوز بگیرند یا اعلام کنند که از مجوزهای قبلی استفاده می‌کنند. برای نمونه، جورج بوش پدر برای جنگ خلیج فارس در ۱۹۹۱ و جورج بوش پسر برای اقدامات نظامی در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ (پس از حملات ۱۱ سپتامبر و علیه عراق) مجوز کنگره را گرفتند.
اگر ترامپ تصمیم به حمله بگیرد، آیا این اقدام نقض قوانین بین‌المللی خواهد بود؟
بسیاری از حقوق‌‌‌دانان بین‌المللی معتقدند؛ حمله نظامی آمریکا به ایران در شرایط فعلی ناقض قوانین بین‌المللی است؛ البته تجزیه و تحلیل نهایی بسته به جزئیات آن عملیات خواهد داشت. منشور سازمان ملل‌متحد و حقوق بین‌الملل عرفی، استفاده از زور علیه کشورهای دیگر را تنها در دو مورد مجاز می‌‌‌دانند: دفاع مشروع یا تصویب شورای امنیت سازمان ملل. حق دفاع مشروع شامل مقابله با حمله مسلحانه و قریب‌‌‌الوقوع است. آمریکا در مواردی همچون تهدید تروریستی یا تسلیحات کشتار جمعی، تفسیر وسیعی از «قریب‌‌‌الوقوع» داشته، اما در این مورد به سختی می‌توان ادعا کرد که ایران تهدید فوری علیه آمریکاست. شاید دولت ترامپ استدلال کند؛ این حمله در چارچوب دفاع جمعی از رژیم صهیونیستی انجام می‌شود. اعتبار این ادعا بستگی به این دارد که آیا رژیم صهیونیستی خود طبق قوانین بین‌المللی به ایران حمله کرده یا خیر و آیا استفاده آمریکا از زور محدود به دفاع از غیرنظامیان صهیونیست و منافع آمریکایی است یا نه. در سال ۱۹۸۱، دولت ریگان به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل رای داد که حمله غافلگیرانه رژیم صهیونیستی به نیروگاه اتمی عراق (اوسیراک) را محکوم و تاکید کرد؛ «ابزارهای دیپلماتیک هنوز به پایان نرسیده بودند.» در سال ۲۰۰۷، دولت جورج بوش از مشارکت در حمله رژیم صهیونیستی به نیروگاه هسته‌‌‌ای سوریه امتناع کرد، چون نگران بی‌‌‌ثباتی بیشتر منطقه پس از جنگ عراق بود.
اگر رئیس‌‌‌جمهور بدون رجوع به کنگره حمله کند، این موضوع چه تاثیری بر نظام سیاسی آمریکا دارد؟
در دو دهه گذشته، کنگره به طور فزاینده‌‌‌ای در برابر تصمیمات رؤسای‌جمهور برای استفاده از نیروی نظامی بدون مجوز رسمی سکوت کرده و نظارت اندکی داشته است. با اینکه رئیس‌‌‌جمهور طبق قانون اساسی اختیار گسترده‌‌‌ای برای دفاع از منافع آمریکا دارد، اما حمله به ایران فراتر از این اختیارات خواهد بود و خطرات جدی برای جان آمریکایی‌‌‌ها و امنیت ملی ایجاد می‌کند. اگر قرار باشد کنگره در اختیارات جنگی نقشی داشته باشد، نمایندگان هر دو حزب باید اصرار کنند که رئیس‌‌‌جمهور پیش از هرگونه استفاده از نیروی نظامی علیه ایران، با کنگره به‌‌‌طور کامل مشورت کند.
