خروج تاریخی در ۲ ساعت

بازار سهام طی نخستین روز معاملاتی هفته، شاهد بازگشایی صندوق‌های درآمد ثابت در راستای نقدشدن بخشی از سرمایه خرد بازار بود. مطابق با تصمیم نخستین جلسه شورای عالی بورس به ریاست مدنی‌زاده، وزیر جدید اقتصاد، صندوق‌های درآمد ثابت طی ساعت ۹ تا ۱۱صبح روز ۳۱خردادماه مورد معامله قرار گرفتند.  بررسی معاملات صندوق‌های درآمد ثابت نشان می‌دهد که عمدتا سهامداران خرد موفق شدند با فروش واحدهای این صندوق‌ها اقدام به خروج سرمایه‌های خود از بازار سهام کنند. در روز گذشته افراد حقیقی با خروج بیش از ۱۷هزار میلیارد تومان نقدینگی، رقم قابل‌توجهی از خروج پول را به ثبت رساندند.

درحالی ۱۷ همت پول حقیقی از ابزار درآمد  ثابت بازار خارج شده است که این میزان از خروج روزانه پول از صندوق‌های درآمد ثابت سابقه نداشته است. این امر عمدتا به‌دلیل خروج سرمایه‌های خرد از سایه ریسک‌های سیستماتیک  بازار سرمایه بوده‌است. همچنین تحلیل روند بازار طی نخستین فصل سال نشان می‌دهد که شاخص کل بورس با بازدهی ۱۰.۱۳درصدی همراه بوده است. ضمن آنکه طی خردادماه این نماگر اصلی بازار افت ۳.۹۸درصدی ماهانه را تجربه کرده است. به لطف تصمیم درست سازمان در خصوص متوقف‌کردن معاملات بورس تهران، جلوی افت بیشتر نماگرهای بورسی گرفته شد تا در آینده‌ای نزدیک با کاهش هیجانات منفی، بازگشایی مجدد بازار در دستور کار قرار گیرد. 

کمک به سرمایه‌های خرد

یکی از تصمیمات مهم شورای عالی بورس که برای نخستین‌بار به ریاست علی ‌مدنی‌زاده، وزیر جدید اقتصاد، برگزار شد، بازگشایی معاملات صندوق‌های درآمد ثابت طی ساعات ۹ تا ۱۱ روز شنبه ۳۱خردادماه بود. این موضوع کمک شایانی به نقدشوندگی بازار سهام به‌خصوص بخش خرد بازار سهام در شرایط حساس کنونی کرد؛ به‌طوری که برخی از تحلیلگران بازار سرمایه بر این عقیده بودند که با یاریگری حقوقی‌ها می‌توان نقدشوندگی بخشی از سرمایه افراد را در بازار تضمین کرد. 

در شرایط پرریسک و در سایه درگیری‌های نظامی همین سرمایه‌های خرد که روزی برای سرمایه‌گذاری در بخش مولد اقتصاد تخصیص داده شده بود، می‌تواند در بهبود معیشت افراد نقش مهمی را ایفا کند.  طی روز معاملاتی شنبه که برای نخستین‌بار شاهد بازگشایی ابزارهای درآمد ثابت بودیم، صندوق‌های درآمد ثابت با ثبت ارزش معاملاتی معادل ۳هزار و ۶۰۰میلیارد تومان همراه بودند. ضمن آنکه حدود ۱۷هزار میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از این صندوق‌ها خارج شد که با توجه به شرایط پرریسک فعلی، این میزان از نقدشوندگی برای سرمایه‌های خرد، قابل‌توجه است. 

تراژدی فصل اول 

بازار سهام در فصل اول سال جدید با فرازونشیب‌هایی همراه بود. روزهایی که با امید به نتیجه مذاکرات سیاسی، رونق به بازار سهام بازگشت و پس از ناامیدی از روند گفت‌وگوها، بورس تهران وارد روند فرسایشی شد. پایان فصل نیز با یک درگیری نظامی همراه بود که نهایتا منجر به تعطیلی بازار سرمایه شد؛ تصمیم درستی که در راستای ممانعت از افت بیشتر بازار و پودر شدن سرمایه‌ها به‌خصوص سهام بخش خرد بازار گرفته شد. شاخص کل بازار سهام در روزهای ابتدایی بهار سال جاری با محرک بهبود روابط سیاسی ایران و غرب روند رو به رشد خود را آغاز کرد. نماگر اصلی بازار سهام طی مدت کوتاهی، با سقف‌شکنی و ثبت رکوردهای پی‌درپی به مصاف توافق رفته بود؛ به‌طوری که در ۲۸اردیبهشت‌ماه در قله ۳میلیون و ۲۵۰هزار واحدی قرار گرفت. 

با این حال، طی خردادماه، معادلات سیاسی به ضرر بازار سهام تغییر کرد. همزمان با به تعویق افتادن مذاکرات سیاسی، اخبار ضدونقیض از شکست احتمالی مذاکرات بین تهران و واشنگتن، سبب شد اهالی بازار اقدام به فروش سهامی کنند که روزی با نقش پررنگ انتظارات خریده بودند.

 انتظاراتی که به ثمر ننشست و نتیجه معکوس داشت. دست برتر عرضه‌کنندگان در بازار تا جایی ادامه یافت که شاخص کل بورس در هفته پایانی معاملات همزمان با روزهای پایانی منتهی به حمله تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی به ایران، کانال‌های مختلفی را از دست داد؛ به‌طوری‌که طی سه روز معاملاتی با شکست حمایت ۳.۱ و ۳میلیون واحدی در کانال ۲.۹میلیون واحد قرار گرفت. تعطیلی بازار سهام منجر به توقف نمایش تلخ نوسانات قیمتی در صحنه بورس تهران شد.

برآیند عملکرد شاخص‌ اصلی بورس تهران نشان می‌دهد که طی نخستین‌ فصل سال، بازدهی این نماگر، حدود ۱۰.۱۳درصد گزارش شده است و در مقیاس ماهانه نیز این شاخص با افت ۳.۹۸درصدی طی خردادماه همراه بوده است.  انتظار می‌رود تا زمان تعیین تکلیف درگیری‌های نظامی، بازار سهام تعطیل باشد. با این حال، برخی از فعالان بازار سهام انتظار دارند با اتخاذ رویکردی جدید توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، نقدشوندگی بخشی از سرمایه برخی از افراد که با سرمایه‌های کوچک‌تر به بازار سهام آمده بودند، تضمین شود. این موضوع می‌تواند به تثبیت اعتماد در بازار کمک کند. این امید وجود دارد که با تحکیم آرامش نسبی در اوضاع داخلی، بازگشایی بازار با دامنه محدودتر نوسان صورت گیرد.