شماره روزنامه ۶۳۲۸
|

چه عاملی باعث تغییر فاز شاخص ارزی پیش از تعطیلات شد؟

با نزدیک شدن به تعطیلات، تقاضای احتیاطی که موجب رشد قیمت دلار شده بود، کاهش یافت و بازار وارد فاز اصلاح شد. قیمت دلار که در بازار غیررسمی سه‌شنبه در رقم ۹۲هزار و ۵۰۰تومان معامله می‌شد، در روز چهارشنبه به ۹۰هزار و ۴۰۰تومان رسید.

چرا تشکیل سازمان ملی مهاجرت ضرورت دارد؟

ورود بی‌رویه و اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران، ریشه‌در ضعف حکمرانی و ناکارآمدی سیاست‌ها دارد. ضعف در مدیریت مرز‌های شرقی کشور و همچنین نبود بسته‌های سیاستی و قوانین شفاف در زمینه ورود مهاجران منجر به ورود میلیون‌ها مهاجر غیرقانونی افغان به‌خصوص پس از قدرت‌گیری مجدد طالبان در سال۲۰۲۱ به ایران…

اخبار اقتصاد

    دوشنبه، ۱۹ خرداد ۱۴۰۴
  • «دنیای‌اقتصاد» فراز و فرود سهم هر ایرانی‌ از تولید ناخالص داخلی را بررسی می‌کند؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۸

    داستان غم‌انگیز رفاه

    نگاهی به آمارهای مربوط به محصول ناخالص داخلی اعلامی توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد سرانه محصول ناخالص داخلی کشور در سال ۱۴۰۳، حدود ۵۰درصد سرانه محصول ناخالص داخلی کشور در سال ۱۳۵۵ است. علت اینکه این مقایسه مابین سال ۱۴۰۳ و ۱۳۵۵ انجام شده، این است که سال ۱۳۵۵، بالاترین درآمد سرانه در تاریخ معاصر کشور را ثبت کرده است. این محاسبات بر پایه قیمت‌های ثابت سال ۱۴۰۰ انجام شده است.
    یکشنبه، ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
  • تازه‌های آماری اقتصاد ایران را در «گراف» ببینید؛

    آمار و ارقام اقتصادی چه می‌گویند؟

    دنیای اقتصاد: تازه‌های آماری و نمودارها را در دنیای اقتصاد بخوانید.
  • الزامات بهبود صادرات و واردات ترسیم شد؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۷

    نویز ارزی در تجارت

    بازوی پژوهشی مجلس در یک گزارش تحلیلی، وضعیت تجارت خارجی ایران را در ۶‌ماه نخست سال ۱۴۰۳ مورد بررسی قرار داده است. این گزارش با تمرکز بر سیاست‌های ارزی، به استفاده همزمان از سه نرخ ارز ترجیحی، نیما و بازار آزاد اشاره دارد که منجر به بروز اختلال در روند صادرات و واردات شده است. اختلاف میان نرخ ارز نیما و بازار آزاد، زمینه‌ساز افزایش تقاضا برای واردات و کم‌اظهاری در صادرات بوده و از همین رو حذف شکاف نرخ‌های ارزی به‌عنوان راهکار پیشنهادی مطرح شده است.
  • پیش‌نویس قانون جدید حمایت از مشارکت اشخاص حقوقی در توسعه متوازن محلی بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۷

    مسوولیت اجتماعی و توسعه محلی

    در دهه‌های اخیر، بحران‌های اجتماعی و زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های صنعتی، توجه جهانی را به مسوولیت اجتماعی جلب کرده‌اند. این مسوولیت به سه دسته تقسیم می‌شود: وظایف ذاتی (مثل بیمه کارگران)، وظایف جبرانی (مثل جبران آلودگی یا خسارات زیرساختی) و وظایف داوطلبانه (مثل توانمندسازی جوامع محلی). منظور از مسوولیت‌های اجتماعی یک شرکت به طور معمول وظایف جبرانی و داوطلبانه است.
    شنبه، ۱۰ خرداد ۱۴۰۴
  • تازه‌های آماری اقتصاد ایران را در «گراف» ببینید؛

    آمار و ارقام اقتصادی چه می‌گویند؟

    دنیای اقتصاد: تازه‌های اقتصادی و نمودارها را در دنیای اقتصاد بخوانید.
  • مبارزه با فرار مالیاتی و پول‌شویی ادامه دارد

    وصول ۲.۳ همت از محل کتمان درآمد در سال جاری / شناسایی ۱۶۸ مؤدی مشکوک به پول‌شویی

    دنیای اقتصاد: رئیس مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پول‌شویی سازمان امور مالیاتی کشور از وصول مبلغ ۲.۳ همت مالیات و جرائم از محل کتمان درآمد موضوع ماده (۱۹۲) قانون مالیات‌های مستقیم در سال‌جاری خبر داد.
  • ترامپ: پاول در خصوص نرخ بهره اشتباه می‌کند؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۲

    آزمون استقلال فدرال‌رزرو

    در دیدار رودرروی دونالد ترامپ با جروم پاول، رئیس‌کل فدرال‌رزرو، ترامپ بار دیگر از سیاست‌های نرخ بهره فدرال انتقاد کرد. این دیدار روز پنج‌شنبه در کاخ سفید، به دعوت شخص ترامپ و در غیاب رسانه‌ها انجام شد. تمرکز اصلی این ملاقات روی وضعیت اقتصادی آمریکا از جمله رشد، اشتغال و تورم معطوف بود. با این حال، بحث مستقیم درباره سیاست‌های آینده فدرال‌رزرو در خصوص نرخ بهره صورت نگرفت.
    یکشنبه، ۱۱ خرداد ۱۴۰۴
  • «دنیای‌اقتصاد» جزئیات رشد اقتصادی ۱۴۰۳ را بررسی می‌کند؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۳

    انجماد مصرف خانوار

    نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۳ به رقم ۳ درصد رسیده که ۱.۶ واحد درصد نسبت به سال ۱۴۰۲و یک واحد درصد نسبت به میانگین سه سال پیش از آن کاهش یافته است. گزارش مرکز آمار از محصول ناخالص داخلی به تفکیک اجزای هزینه نشان می‌دهد بخش اعظم رشد سال گذشته از مخارج دولتی و صادرات، به‌ویژه در بخش نفت، حاصل شده است. براساس این گزارش، مصرف نهایی خصوصی به‌عنوان شاخص وضعیت رفاهی خانوارها هیچ نقشی در رشد۱۴۰۳ نداشته است. سال گذشته رشد مصرف نهایی خصوصی منفی یک‌دهم درصد بوده، در حالی که سهم این بخش از تولید ناخالص داخلی حدود ۴۳درصد است. کارشناسان هشدار می‌دهند که وابستگی بیش از حد به نفت و افزایش مخارج دولت، فراگیری رشد اقتصادی را تهدید می‌کند؛ زیرا این رشد اثری بر رفاه خانوارها ندارد. نرخ رشد ۰.۸درصدی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص نیز تصویری تیره را از چشم‌انداز پایداری رشد اقتصاد کشور ترسیم می‌کند.
    چهارشنبه، ۰۷ خرداد ۱۴۰۴
  • تازه‌های آماری اقتصاد ایران را در «گراف» ببینید؛

    آمار و ارقام اقتصادی چه می‌گویند؟

    دنیای اقتصاد: تازه‌های آماری و نمودارها را در دنیای اقتصاد بخوانید.
  • گزارش ویدئویی«دنیای‌اقتصاد» از تعلیق مزمن سیاستگذاری در ایران؛

    دولتِ بی‌تصمیم

    دنیای اقتصاد: در ایرانِ امروز، بحران‌ها نه آغاز روشنی دارند و نه پایان مشخصی. از انرژی و محیط‌زیست تا اقتصاد و سیاست خارجی، سیاستگذاری در یک وضعیت تعلیقی مزمن گرفتار شده است.
  • چرا زنان ایرانی در بازار کار کمتر از مردان دیده می‌شوند؟

    روزنامه شماره ۶۳۰۰

    حاشیه‌نشینی زنان در اقتصاد

    بر اساس آمارهای بانک جهانی، ایران پس از افغانستان و عراق، پایین‌ترین نرخ مشارکت اقتصادی زنان را در بین همسایگان خود دارد. در سال۲۰۲۴ نرخ مشارکت زنان ایرانی با کاهش یک واحد درصدی نسبت به سال۲۰۲۳ به حدود ۱۳.۵درصد رسید. این در حالی است که در همین سال نرخ مشارکت اقتصادی زنان در عربستان حدود ۳۴درصد، یعنی بیش از ۲برابر ایران بود. برخی سیاستگذاران معتقدند که نرخ مشارکت اقتصادی نمی‌تواند تصویر کاملی از وضعیت زنان در جامعه ایران ارائه دهد؛ اما بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد که عملکرد ایران در شاخص‌هایی مانند شاخص نابرابری جنسیتی و شاخص شکاف جنسیتی جهانی نیز وضعیت چندان بهتری ندارد. این عملکرد ضعیف، بیش از هنجارهای اجتماعی و فرهنگی، به سدهای قانونی و نهادی و نیز محدودیت‌های ساختاری اقتصاد بازمی‌گردد؛ سدها و محدودیت‌هایی که کشوری مانند عربستان توانست با اصلاحات ساختاری مانند چشم‌انداز۲۰۳۰ بر آن چیره شود و مشارکت نیروی کار زنان را از ۱۵درصد در دهه۱۹۹۰ به ۳۰درصد در دهه۲۰۲۰ افزایش دهد.
  • بیانیه مرکز اطلاعات مالی کشور؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۰

    قواعد CFT چه زمانی نقض می‌شود؟

    مرکز اطلاعات مالی کشور با انتشار بیانیه‌ای، به ادعاهای نادرست و فاقد مبنای فنی و حقوقی برخی مخالفان تصویب کنوانسیون CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام پاسخ داد. این مرکز به‌ویژه به استنادهای غلطی که درباره پرونده شکایت اوکراین علیه روسیه در دیوان بین‌المللی دادگستری (لاهه) مطرح شده، واکنش نشان داد و توضیحاتی ارائه کرد تا روشن شود این پرونده چه ابعادی داشته و چرا نمی‌تواند مبنایی برای مخالفت با تصویب کنوانسیون CFT در ایران باشد. دوم اینکه رای دیوان لاهه، که به پیوست این بیانیه آمده، تایید می‌کند که دیوان بسیاری از ادعاهای اوکراین علیه روسیه را نپذیرفته است. سوم اینکه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) تنها عملکرد کشورها را در حوزه مواد ۲ تا ۱۸ کنوانسیون CFT بررسی می‌کند و طرح دعوا در دیوان بین‌المللی دادگستری به ماده ۲۴ کنوانسیون مربوط می‌شود. در همین راستا، مجلس شورای اسلامی هم هنگام تصویب، برای این ماده شرط تعیین کرده است.
    پنجشنبه، ۰۸ خرداد ۱۴۰۴
  • راهکار بازوی پژوهشی وزارت اقتصاد برای اصلاح نظام بانکی بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۱

    مسیر اصلاح نظام بانکی

    بازوی پژوهشی وزارت اقتصاد با بررسی خلق اعتبار بی‌رویه بانک‏ها و تعیین دستوری نرخ سود، راهکارهای جدیدی برای اصلاح نظام بانکی مطرح کرده است. البته این پژوهش عامل اصلی بی‌ثباتی اقتصادی و رشد نقدینگی را شیوه کنونی اعتباردهی بانک‌ها معرفی می‌کند که باید توجه داشت این موضوع خود متاثر از مسیر نادرست سیاستگذاری در تمام بخش‌های اقتصاد است.
  • «دنیای اقتصاد» زیرپوست آمار اشتغال در سال ۱۴۰۳ را بررسی کرد؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۱

    ظاهر فریبنده نرخ بیکاری

    بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در سال ۱۴۰۳، با کاهش بیش از ۰.۵واحد درصدی به ۷.۶درصد رسید. این کاهش نرخ بیکاری اما الزاما نشانه‌ای از بهبود وضعیت بازار کار کشور نیست؛ زیرا نرخ مشارکت اقتصادی نیز در سال گذشته ۰.۳واحد درصد کاهش یافت. نرخ مشارکت اقتصادی بیانگر آن است که چه درصدی از جمعیت در سن کار (۱۵سال به بالا) شاغل هستند یا به دنبال کار می‌گردند. بازار کار کشور در سال ۱۴۰۳، شاهد افزایش حدود ۸۰۰ هزار نفری جمعیت بالای ۱۵سال بود. اما اقتصاد ایران در این سال تنها حدود ۳۰۰هزار شغل جدید ایجاد کرد. نگران‌کننده‌تر اینکه بر اساس آمار اعلام‌شده، بیش از ۷۵درصد از تازه‌ واردان به بازار کار، به جمعیت جویای‌کار کشور ملحق نشدند. این شواهد به روشنی بیان می‌کند که تاکید صرف بر نرخ بیکاری و عدم توجه به نرخ مشارکت اقتصادی می‌تواند تا چه حد فریب‌دهنده باشد. کارشناسان سه عامل اصلی پایین بودن نرخ مشارکت اقتصادی را نبود فرصت‌های شغلی مناسب، افزایش سن ورود به بازار کار و پایین بودن سطح دستمزدها می‌دانند.
  • بازوی پژوهشی مجلس بررسی کرد؛

    روزنامه شماره ۶۳۰۱

    بازنشستگی زودرس یا بازگشت به کار؟

    دنیای اقتصاد: بررسی‌های یک پژوهش نشان می‌دهد که بر‌اساس قانون تامین اجتماعی، افراد با ۲۰ تا ۲۵سال سابقه در مشاغل سخت و زیان‌آور می‌توانند بازنشسته شوند، اما الزامی برای ترک کار ندارند. طرح جدیدی در مجلس اعلام وصول شده که برمبنای آن به‌کارگیری بازنشستگان این مشاغل در واحدهای تولیدی امکان‌پذیر می‌شود. این طرح می‌تواند باعث افزایش بازنشستگی‌های زودرس و فشار مالی بیشتر بر صندوق‌های بازنشستگی شود. همچنین بازگشت این افراد به کار، با فلسفه بازنشستگی زودهنگام در تعارض است و می‌تواند موجب فرسایش بیشتر جسمی و روانی آنها شود. افزایش هزینه‌های درمانی، کاهش فرصت‌های شغلی برای جوانان و تعارض با قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان از دیگر پیامدهای احتمالی این طرح است. پیشنهاد می‌شود به‌جای تصویب چنین طرحی، با اصلاح سن و سابقه بازنشستگی و استفاده از مشوق‌هایی مانند کاهش پلکانی ساعات کار، ضمن حفظ سلامت افراد، از بار مالی بیشتر بر صندوق‌ها و کاهش بهره‌وری جلوگیری شود.
    سه‌شنبه، ۰۶ خرداد ۱۴۰۴
  • تازه‌های آماری اقتصاد ایران در «گراف»؛

    آمار و ارقام اقتصادی چه می‌گویند؟

    دنیای اقتصاد: تازه‌های آماری و نمودارها را در دنیای اقتصاد بخوانید.
  • «دنیای‌اقتصاد» تغییر روند «بهای سبد مصرف خانوار» در اردیبهشت ماه را بررسی می‌کند؛

    روزنامه شماره ۶۲۹۹

    سرعت‌گیر سیاسی تورم

    در اردیبهشت ۱۴۰۴، تورم نقطه‌به‌نقطه خانوارهای ایرانی به ۳۸.۷ درصد رسید. این در حالی است که هدف بانک مرکزی برای سال ۱۴۰۴، رساندن تورم به زیر ۳۰درصد است. محاسبات «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد برای تحقق این هدف، میانگین رشد ماهانه شاخص قیمت مصرف‌کننده باید ۲.۲درصد باشد. در اردیبهشت، تورم ماهانه ۲.۷درصد ثبت شد که نسبت به فروردین (۳.۹درصد) کاهش داشته است و امیدها برای تحقق هدف بانک مرکزی را به صورت محدود افزایش داد. در فروردین، نرخ دلار به‌دلیل نگرانی‌های سیاسی و احتمال تشدید تحریم‌ها تا ۱۰۵هزار تومان بالا رفت؛ اما با آغاز مذاکرات ایران و آمریکا، روند کاهشی پیدا کرد و در اردیبهشت بین ۸۱ تا ۸۳هزار تومان نوسان داشت. کارشناسان کاهش تورم را ناشی از ثبات نسبی بازار ارز و تعدیل «انتظارات تورمی» می‌دانند. پایداری این روند مثبت وابسته به تداوم مذاکرات در مسیر توافق و ثبات در سیاست‌های داخلی است؛ در غیر این صورت، خطر تغییر مسیر تورم وجود دارد.
  • نخستین «نشست هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» در سال ۱۴۰۴ برگزار شد؛

    روزنامه شماره ۶۲۹۹

    طیف‌بندی «توافق»

    عصر روز گذشته نخستین «نشست هم‏‏‌اندیشی برای اقتصاد ایران» در سال ۱۴۰۴ با عنوان «اقتصاد ایران و مذاکرات هسته‏‏‌ای» در محل سالن همایش‏‏‌های گروه رسانه‏‏‌ای «دنیای اقتصاد» برگزار شد. این مراسم با حضور جمعی از اقتصاددانان، حقوق‌دانان، دیپلمات‏‏‌ها و کارشناسان برگزار شد. این مجموعه نشست‏‏‌ها سال گذشته نیز برگزار شد که در ابتدای این جلسه احمد دوست‌حسینی گزارشی درباره مسائل مطرح شده در آن ارائه داد.‌
    دوشنبه، ۰۵ خرداد ۱۴۰۴
  • تازه‌های آماری اقتصاد ایران را در گراف ببینید؛

    آمار و ارقام اقتصادی چه می‌گویند؟

    دنیای اقتصاد؛ تازه‌های آماری و نمودارها را در دنیای اقتصاد بخوانید.
  • مرکز آمار ایران اعلام کرد؛

    تورم نقطه‌ای اردیبهشت کاهش یافت

    دنیای اقتصاد: بر اساس مرکز آمار، در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور به ۳۳.۹ درصد رسیده که نسبت ماه گذشته، ۰.۷ واحد درصد افزایش یافته است.
  • چرا سیاستگذاران برای حل چالش‌ها دچار «سندروم ناتوانی در تصمیم‌گیری» شده‌اند؟

    روزنامه شماره ۶۲۹۸

    پایان باز بحران‌ها

    حکمرانی دستوری به برهم‌انباشته شدن بحران‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی در کشور طی سال‌های اخیر منجر شده است؛ اما به نظر نمی‌رسد که سیاستگذاران برنامه روشنی برای رفع این بحران‌ها در سر داشته باشند. عملکرد حکمرانی در ایران به‌گونه‌ای سامان یافته است که «سیاست‌های بحران‌آفرین» به‌راحتی اجرایی می‌شوند، اما «سیاست‌های اصلاحی» که برای رفع بحران‌ها مورد نیاز هستند به‌سختی و تنها از سر اضطرار پذیرفته می‌شوند و اغلب نیز به‌دلیل واکنشی بودن و کوتاه‌مدت‌نگری، به حل پایدار بحران‌ها منجر نمی‌شوند. از مناقشه بر سر پرونده هسته‌ای، پیوستن به FATF و ناترازی انرژی گرفته تا رفع فیلترینگ اینترنت، تعطیلات دو روزه آخر هفته و حتی انتخاب وزیر اقتصاد، نمودهای متفاوتی از یک معضل مشابه هستند: «سندروم ناتوانی در تصمیم‌گیری». این سندروم موجب شده است تا هیچ بحرانی با پایان بسته همراه نشود و تلی از پرونده‌های باز همچنان بر میز سیاستگذاران جا خوش کند. این ابربحران حکمرانی با دامن زدن به نارضایتی‌ها، بیش از هر چیز خود را در بحران اجتماعی بی‌اعتمادی به دولت نمایان کرده است.
  • آمریکا مالیات ۳.۵ درصدی بر حواله‌های ارزی وضع کرد؛

    روزنامه شماره ۶۲۹۸

    تحدید مهاجران با سیاست مالیاتی

    در طرح جدید مالیاتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مالیاتی ۳.۵ درصدی بر ارسال حواله‌های ارزی از سوی افرادی که شهروند یا ملیت آمریکایی ندارند، وضع شده است. این اقدام که در قالب یک لایحه مالیاتی گسترده‌تر در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسیده، بخشی از سیاست‌های سخت‌گیرانه مهاجرتی ترامپ به شمار می‌رود و با هدف دشوارتر کردن زندگی برای مهاجران غیرقانونی و تشویق به ترک کشور، به اجرا گذاشته می‌شود. در نتیجه مهاجران ممکن است از روش‌های غیررسمی پول خود را انتقال دهند.
  • تحولات اخیر اقتصادی جهان بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۲۹۸

    شیوع رشد بازدهی اوراق

    در تازه‌‌‌ترین ارزیابی‌‌‌ها از وضعیت اقتصاد آمریکا، فدرال‌‌‌رزرو همچنان نسبت به تورم ملایم ماه آوریل دیدگاهی آرام دارد و قصد ندارد به این زودی‌‌‌ها نرخ بهره را تغییر دهد. طبق پیش‌‌‌بینی اقتصاددانان، شاخص ترجیحی فدرال رزرو برای سنجش تورم، یعنی شاخص هزینه‌های مصرف شخصی (PCE)، در ماه آوریل رشد چندانی نخواهد داشت و زیر سطح هدف ۲ درصدی بانک مرکزی قرار دارد. در حالی که تعرفه‌های اعمال‌‌‌شده از سوی دولت ترامپ هنوز تاثیر چشمگیری بر نرخ تورم نگذاشته‌‌‌اند، بسیاری از اقتصاددانان بر این باورند که آثار این سیاست‌ها از ماه آینده بیشتر در داده‌ها مشهود خواهند شد.
    یکشنبه، ۰۴ خرداد ۱۴۰۴
  • تازه‌های آماری اقتصاد ایران را در «گراف» ببینید؛

    آمار و ارقام اقتصادی چه می‌گویند؟

    دنیای اقتصاد: تازه‌های آماری و نمودارها را در گراف مشاهده می‌کنید.
  • اروپا در جاده دلارزدایی؛

    روزنامه شماره ۶۲۹۷

    یورو جایگزین دلار می‌شود؟

    در پی تحولات اخیر اقتصادی و مالی در ایالات‌متحده، به‏‏‌ویژه سیاست‌های دولت ترامپ، سلطه سنتی دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره جهانی با تردیدهایی مواجه شده است. کاهش رتبه اعتباری دولت آمریکا توسط موسسه مودیز نشانه‏‏‌ای روشن از نگرانی‏‏‌ها نسبت به پایداری مالی واشنگتن و ناتوانی سیاسی برای کنترل کسری بودجه است. در گذشته، حتی در زمان بحران‏‏‌ها، دلار و اوراق قرضه آمریکا همچون پناهگاه امن عمل می‏‏‌کردند، اما این‌بار واکنش بازارها متفاوت بود.