تاثیر تغییرات اقلیمی بر آینده کشاورزی
تهدیدی برای محصولات کلیدی تا سال۲۱۰۰
ابزار ABC-map؛ نگاهی نو به آینده کشاورزی
فائو ابزار نوآورانه‌‌‌‌‌‌ای به‌نام ABC-Map طراحی کرده‌است که برای ارزیابی تاثیرات تغییرات اقلیمی بر کشاورزی و ارائه راهکارهایی برای سازگاری با این تغییرات به‌کار می‌رود. این ابزار که بر پایه فناوری Google Earth Engine ساخته‌شده و از داده‌های جهانی بهره می‌برد، به‌‌‌‌‌‌تازگی با یک شاخص جدید به‌‌‌‌‌‌روزرسانی شده‌است. این شاخص جدید، اطلاعات دقیقی درباره سازگاری محصولات کلیدی کشاورزی در برابر سناریوهای مختلف تغییرات اقلیمی تا سال۲۱۰۰ ارائه می‌دهد.
مارتیا برنو، مقام ارشد منابع طبیعی (تغییرات اقلیمی) فائو، در این‌باره می‌گوید: «با افزایش رویدادهای اقلیمی شدید مانند خشکسالی، گرمای بی‌سابقه و سیلاب‌‌‌‌‌‌ها، نیاز به ابزارهایی که بتوانند آینده کشاورزی را پیش‌بینی کنند، بیش از پیش احساس می‌شود. ابزار ABC-Map به کشاورزان، سیاستگذاران و کارشناسان کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرند و از تاب‌‌‌‌‌‌آوری سیستم‌های کشاورزی در‌برابر تغییرات اقلیمی اطمینان حاصل کنند.» این ابزار به کاربران امکان می‌دهد تا با وارد‌کردن یک مکان جغرافیایی و انتخاب یک محصول از میان ۳۰ گزینه (مانند گندم، قهوه یا ذرت)، میزان مناسب‌بودن آن منطقه برای کشت محصول موردنظر را تا پایان قرن بررسی کنند. این ابزار همچنین دو سناریوی مختلف انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌‌ای را درنظر می‌گیرد و اطلاعاتی درباره استرس گرمایی دام و نیازهای آبی محصولات ارائه می‌دهد.
محصولات کلیدی در معرض خطر
بر اساس مطالعه‌‌‌‌‌‌ای که توسط استارت‌آپ فین‌تک فرانسوی و با حمایت صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی(IFAD) و آژانس توسعه فرانسه(AFD) انجام‌شده، پنج محصول اصلی شامل گندم، قهوه، لوبیا و موز پخته در معرض خطر جدی از دست‌دادن زمین‌‌‌‌‌‌های مناسب کشت خود هستند. این محصولات به دلیل تغییرات اقلیمی، به‌ویژه در مناطقی مانند آمریکای‌شمالی، اروپا و مناطق اصلی تولید قهوه، با کاهش شدید زمین‌‌‌‌‌‌های قابل‌کشت مواجه خواهند شد.
به‌عنوان مثال، تولید قهوه که یکی از مهم‌ترین محصولات تجاری جهان است، ممکن است در برخی مناطق کلیدی مانند آفریقا و آمریکای‌لاتین به‌شدت کاهش یابد. گندم و لوبیا نیز در مناطقی که به‌طور سنتی برای کشت این محصولات مناسب بوده‌اند، با چالش‌های جدی مواجه خواهند‌شد، با این‌حال محصولاتی مانند ذرت و برنج ممکن است در کوتاه‌مدت از شرایط اقلیمی جدید بهره‌مند شوند و زمین‌‌‌‌‌‌های مناسب‌‌‌‌‌‌تری برای کشت پیدا کنند، اما این مزیت احتمالا تا پایان قرن و در صورت ادامه روند کنونی انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌‌ای از بین خواهد رفت.
چگونه ابزار ABC-Map به کمک می‌آید؟
ابزار ABC-Map سه حوزه کلیدی را پوشش می‌دهد. این حوزه‌‌‌‌‌‌ها شامل سازگاری با تغییرات اقلیمی، حفظ تنوع‌زیستی و کاهش انتشار کربن می‌شوند. شاخص جدید اضافه‌‌‌‌‌‌شده به این ابزار، اطلاعات مربوط به روندهای گذشته (مانند دما و بارش) را با پیش‌بینی‌های آینده ترکیب می‌کند تا تصویر جامعی از وضعیت کشاورزی در یک منطقه خاص ارائه دهد. کاربران می‌توانند با وارد‌کردن مختصات یک منطقه و انتخاب محصول موردنظر، اطلاعاتی درباره میزان مناسب‌بودن آن منطقه برای کشت در آینده دریافت کنند.
این ابزار همچنین به‌کاربران کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌‌‌‌‌‌تری درباره انتخاب محصولات، سرمایه‌گذاری‌ها و اقدامات سازگاری بگیرند. به‌عنوان مثال، اگر پیش‌بینی شود که یک منطقه در آینده برای کشت گندم مناسب نخواهد بود، کشاورزان و سیاستگذاران می‌توانند به‌دنبال محصولات جایگزین یا روش‌های کشاورزی مقاوم‌‌‌‌‌‌تر در‌برابر تغییرات اقلیمی باشند.
تقویت ظرفیت‌های ملی و جهانی
ابزار ABC-Map که در سال۲۰۲۴ راه‌اندازی شد، بخشی از جعبه ابزار اقدام ملی کشاورزی، غذا و اقلیم است که به دولت‌ها در توسعه سیاست‌های مرتبط با تغییرات اقلیمی و تحول سیستم‌های غذایی کمک می‌کند. این ابزار در مجمع‌جهانی غذا و کشاورزی در برلین معرفی شد و از آن زمان به یکی از ابزارهای کلیدی برای ترویج کشاورزی پایدار و افزایش تاب‌‌‌‌‌‌آوری در‌برابر شوک‌های اقلیمی تبدیل شده‌است. این ابزار نه‌‌‌‌‌‌تنها به درک بهتر هم‌‌‌‌‌‌افزایی‌‌‌‌‌‌ها و تعارضات بین تغییرات اقلیمی، تنوع‌زیستی و امنیت غذایی کمک می‌کند، بلکه با حمایت از تعهدات کشورها در چارچوب کنوانسیون‌‌‌‌‌‌های ریو، ظرفیت آنها را برای مقابله با چالش‌های اقلیمی تقویت می‌کند. به گفته برنو، «ابزار ABC-Map به ما این امکان را می‌دهد تا با نگاهی جامع‌‌‌‌‌‌تر به کشاورزی، تصمیماتی بگیریم که نه‌‌‌‌‌‌تنها امنیت غذایی را تضمین کند، بلکه به حفظ محیط‌زیست و کاهش اثرات تغییرات اقلیمی نیز کمک کند.»
آینده کشاورزی به کجا می‌رود؟
یافته‌‌‌‌‌‌های جدید فائو هشداری جدی برای جهانیان است. اگر اقدامات لازم برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌‌ای و سازگاری با تغییرات اقلیمی انجام نشود، آینده تولید غذا در جهان به‌خطر خواهد افتاد. ابزارهایی مانند ABC-Map می‌توانند نقش مهمی در این مسیر ایفا کنند، اما موفقیت آنها به همکاری جهانی و تعهد به اجرای سیاست‌های پایدار بستگی دارد.
کشاورزان، سیاستگذاران و محققان باید با استفاده از این ابزارها و داده‌های جدید، به‌دنبال راهکارهایی برای سازگاری با شرایط جدید باشند. این عوامل شامل انتخاب محصولات مقاوم‌‌‌‌‌‌تر، بهبود روش‌های آبیاری و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های کشاورزی پایدار است. در عین حال، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌‌ای و حرکت به سمت اقتصاد کم‌‌‌‌‌‌کربن همچنان یکی از مهم‌ترین اولویت‌‌‌‌‌‌ها برای حفظ زمین‌‌‌‌‌‌های کشاورزی و تضمین امنیت غذایی جهانی است.
