مدیران «خرد» را چگونه تشخیص دهیم؟

 همان‌طور که می‌‌‌دانید، خرد به معنای کوچک است، اما محبوبیت این واژه و کاربردش اصلا کوچک نیست.  به نظر می‌رسد در سال ۲۰۲۵ همه‌‌‌چیز در حال خرد شدن است، اما نه خردی که به معنای کوچک‌تر شدن است، بلکه خردی که با سرعت عجیب و فرهنگ متغیر این دوره سازگار باشد. دوزهای خرد باعث می‌‌‌شوند در مدت زمان کمتری، کار بیشتری انجام دهیم.  حالا هم واژه تازه‌‌‌ای به عنوان «رهبران خرد» وارد دایره لغات مدیریتی شده که برخلاف شباهت اسمی‌‌‌اش، کوچک‌ترین شباهتی به «مدیریت ‌‌‌ذره‌‌‌بینی» مخرب یا همان دخالت مدیر در کوچک‌ترین جزئیات که فرهنگ سازمانی را به یغما می‌‌‌برد، ندارد. اما اصلا معنای این واژه چیست و رهبران خرد چه کسانی هستند؟

 مدیران خرد چه کسانی هستند؟

به گفته دن گریس، مدیر واحد مشاوره منابع انسانی بین‌المللی در گروه نرم‌‌‌افزاریIRIS، رهبران سازمانی خرد همان پیش‌‌‌برنده‌‌‌های بی‌‌‌نام و نشان پروژه‌‌‌ها، حافظان فرهنگ سازمانی و حلال مسائلی هستند که بدون هیچ عنوان رسمی یا حمایتی، بار تیم‌‌‌ها را به دوش می‌‌‌کشند، فشارهای روزمره را جذب می‌کنند، خود را با نقش‌‌‌های متغیر وفق می‌دهند و بی‌‌‌سروصدا و بی‌‌‌آنکه در مرکز توجه باشند، ساختارهای کاری پراکنده امروزی را در کنار هم نگه می‌‌‌دارند.

گریس می‌‌‌گوید: «در دوره‌‌‌ای که سازمان‌ها به سوی ساختارهای مسطح‌‌‌تر و مسیرهای شغلی منعطف‌‌‌تری در حرکتند، نوع جدیدی از رهبران آرام آرام خود را نشان می‌دهند که مرگ و حیات تیم‌‌‌ها وابسته به آنهاست. اینها همان حلال مسائلی هستند که بی‌‌‌سروصدا و پشت پرده مشغول ثبات بخشیدن به تیم‌‌‌ها هستند.»

از نظر گریس، رهبران سازمانی خرد ،لنگرهای غیررسمی و باثبات تیم‌‌‌های مدرن هستند که پنج ویژگی کلیدی دارند: 

۱- پیونددهندگان همدل. آنها به گونه‌‌‌ای غریزی دینامیک تیم را درک می‌کنند، بدون جلب‌‌‌ توجه، حال هم‌‌‌تیمی‌‌‌هایشان را جویا می‌‌‌شوند و شکاف‌‌‌های بین‌‌‌فردی یا بین‌‌‌بخشی را پر می‌کنند.

۲- حلال مسائل خاموش. در حالی که دیگران شلوغش می‌کنند و مشکلات را به مقامات مافوق انتقال می‌دهند، این دسته همان ابتدا و غالبا بدون اینکه حتی مشخص شده باشد، مشکل را از ریشه حل می‌کنند.

۳- همه‌‌‌فن‌‌‌حریف‌‌‌های منعطف. محدود به عنوان شغلی یا شرح وظایف نیستند. هرکجا لازم باشد وارد عمل می‌‌‌شوند، کار را جمع می‌کنند و بدون هیچ چشمداشتی یا بدون نیاز به اینکه از آنها درخواست شود، شکاف‌‌‌های سازمانی را پر می‌کنند.

۴- حافظان فرهنگ سازمانی. این دسته بدون برخورداری از اختیارات رسمی، ارزش‌‌‌ها و رفتارهای درست تیمی را تقویت و روحیه و احساس امنیت روانی را حفظ می‌کنند.

۵- چسب نامرئی. غالبا در ساختار سلسله‌مراتبی به چشم نمی‌‌‌آیند، اما اگر نباشند جای خالی‌‌‌شان به چشم می‌‌‌آید، چون سازمان

 از هم می‌‌‌پاشد.

 مدیران خرد را چگونه تشخیص دهیم؟

دن گریس از رهبران سازمانی خرد به عنوان «رهبران خاموش» یاد می‌کند و می‌‌‌گوید اینها افرادی هستند که وقتی شرایط پیچیده می‌شود، دیگران ناخوادآگاه به آنها رجوع می‌کنند.  او می‌‌‌گوید: «این افراد بدون اینکه منتظر دستور بمانند بین تیم‌‌‌ها و نقش‌‌‌ها جابه‌‌‌جا می‌‌‌شوند. زمانی که همه گیج و سرگشته هستند، فضا را آرام و شفاف می‌کنند. به دنبال دیده شدن نیستند، اما حضور پیوسته‌‌‌شان تاثیر عجیبی در حفظ روحیه، انرژی و خروجی تیم‌‌‌ها دارد. هر بار که از خود پرسیدید چه کسی این پروژه را سرپا نگه داشت و پاسختان در چارت سازمانی آن تیم نبود، به احتمال زیاد یکی از رهبران خرد سازمانتان را پیدا کرده‌‌‌اید.» به احتمال زیاد خود شما هم همین حالا چنین رهبرانی در سازمان خود دارید. گریس یادآوری می‌کند که قابلیت رشد این نوع رهبری خرد بیشتر در سازمان‌هایی است که مسطح شده‌‌‌اند و نقش‌‌‌ها سیال هستند

 و انتظارات متغیرند. به گفته او این افراد با حفظ فرهنگ، پیشبرد تدریجی کارها و پر کردن شکاف بین رهبران رسمی سازمان و واقعیت‌‌‌های روزانه، پیوندی نامرئی بین اطلاعات برقرار می‌کنند.  رهبران خاموش سازمان‌ها بار عاطفی کار را به دوش می‌‌‌کشند، اهداف متغیر را به تصمیمات لحظه‌‌‌ای تبدیل می‌کنند و در مواقعی که مسیر گنگ و مه‌‌‌آلود است، مانع از توقف حرکت تیم می‌‌‌شوند.  اما معمولا تا زمانی که از پا نیفتاده‌‌‌اند یا استعفا نداده‌‌‌اند کسی متوجه حضورشان نمی‌شود. اگر چنین فردی در تیم خود دارید، منتظر فرسودگی یا رفتنش نمانید. قدردانی و توجهی را نشانشان دهید که لایقش هستند.  دن گریس تاکید می‌کند که ما بسیار به فرسودگی شغلی، حفظ استعدادها و توسعه رهبری سازمانی می‌‌‌پردازیم، اما اغلب از آدم‌‌‌هایی که بدون کوچک‌ترین سروصدا و نمایشی مانع فروپاشی سازمان 

می‌‌‌شوند، غافلیم.  در بازار کار پرنوسان امروز، رهبران خرد سازمان‌ها، نماد تفاوت بین تیم‌‌‌هایی شده‌‌‌اند که دوام می‌‌‌آورند و تیم‌‌‌هایی که از هم فرو می‌‌‌‌‌‌پاشند. آنها نه صدای بلندی دارند و نه به صورت رسمی اختیاری دستشان است، اما پیش‌‌‌برنده‌‌‌های غیررسمی و حافظان سازمان‌‌‌ هستند؛ کسانی که در بحران‌ها اول از همه به آنها رجوع می‌شود.

منبع: Forbes