فرمانده ارتش پاکستان برای یک دیدار پنجروزه و تاریخی به کاخ سفید رفت؛
اسلام‌آباد در رادار پرزیدنت دمدمی‌مزاج
ترامپ اعلام کرد: «می‌خواهم به ویژه از دولت پاکستان برای کمک به دستگیری این هیولا تشکر کنم.» پس از سه ماه و اندی، یعنی روز چهارشنبه (۲۸ خردادماه)، ترامپ میزبان «عاصم منیر»، فرمانده ارتش پاکستان، برای ناهار در کاخ سفید بود؛ این نخستین باری بود که یک رئیس‌جمهور ایالات متحده میزبان یک فرمانده نظامی از پاکستان بود که رئیس دولت این کشور نیز نیست. منیر در یک سفر پنج روزه در ایالات متحده به سر می‌برد.
«عابد حسین» در گزارشی برای الجزیره نوشت، برای کشوری که ترامپ، تنها هفت سال قبل، آن را متهم کرده بود که به ایالات متحده «چیزی جز دروغ و فریب» و پناهگاه‌های امن برای تروریست‌ها نمی‌دهد (و کشوری که سلف بلافصل او،
جو بایدن، آن را «یکی از خطرناک‌ترین کشورها» نامیده بود) این یک تغییر چشمگیر است. این یک تغییر اساسی است که کارشناسان می‌گویند هفته‌هاست در دولت دوم ترامپ در حال شکل‌گیری است و با درگیری نظامی کوتاه اما شدید بین هند و پاکستان در ماه مه که طی آن ایالات متحده سعی در میانجیگری برای آتش‌بس داشت، تقویت شد. برخی از تحلیلگران هشدار می‌دهند که این رابطه در حال تحول را باید محصول موضع شخصی ترامپ دانست، نه سیاست نهادی.
«ماروین واینباوم»، عضو ارشد «موسسه خاورمیانه» (MEI) (که پیش از این به عنوان تحلیلگر پاکستان و افغانستان در دفتر اطلاعات و تحقیقات وزارت امور خارجه ایالات متحده خدمت می‌کرد) به الجزیره گفت: «ما با دولتی سر و کار داریم که هر ساعت لحن خود را تغییر می‌دهد. اینجا هیچ روندی وجود ندارد.»
وی افزود: «یک لحظه ایالات متحده هیچ علاقه‌ای ندارد و لحظه بعد اولویت‌ها به سرعت تغییر می‌کنند. شما با دولتی دمدمی مزاج و شخصی سروکار دارید و نباید این را با سیاست خارجی سنتی ایالات متحده مرتبط بدانید.»
با این حال، دیگران اشاره می‌کنند که نفس میزبانی ترامپ از منیر قابل توجه است. «رضا احمد رومی»، مدرس برجسته «دانشگاه سیتی نیویورک» (CUNY) گفت: «دعوت ترامپ به ناهار با رئیس ارتش پاکستان فقط نقض پروتکل نیست، بلکه بازتعریف پروتکل است. این به وضوح نشان می‌دهد که پاکستان فقط در رادار واشنگتن نیست، بلکه حداقل فعلا در حلقه داخلی آن قرار دارد.»
دیدار ترامپ و منیر در بحبوحه تنش‌های شدید در خاورمیانه انجام شد، جایی که اسرائیل از ۱۳ ژوئن حملاتی را در داخل شهرهای ایران انجام داد و ایران نیز با حملات موشکی خود به اسرائیل تلافی کرده است. این در حالی است که ایران ۹۰۰کیلومتر مرز مشترک با پاکستان دارد. ترامپ پس از ناهار با منیر در روز چهارشنبه در دفتر بیضی شکل کاخ سفید با رسانه‌ها صحبت و خاطرنشان کرد که پاکستانی‌ها «ایران را خیلی خوب، بهتر از خیلی‌های دیگر می‌شناسند.» با این حال، به گفته ترامپ، دلیل اصلی ملاقات با منیر، تشکر از او به خاطر نقشش در خنثی کردن درگیری ماه مه بین پاکستان و هند بود، درگیری‌ای که این منطقه با بیش از ۱.۶میلیارد نفر جمعیت را تا آستانه جنگ هسته‌ای پیش برد. ترامپ که به داشتن رابطه‌ای گرم با مودی، رهبر هند، معروف است، گفت: «دلیل اینکه او [منیر] را اینجا آوردم این بود که می‌خواستم از او به خاطر عدم ورود به جنگ [با هند] تشکر کنم و همچنین می‌خواهم از نخست‌وزیر [نارندرا] مودی که چند روز پیش رفت، تشکر کنم. ما در حال کار روی یک توافق تجاری با هند و پاکستان هستیم.»
وی با اشاره به منیر افزود: «این دو فرد بسیار باهوش تصمیم گرفتند جنگی را که می‌توانست به یک جنگ هسته‌ای تبدیل شود، ادامه ندهند. پاکستان و هند دو قدرت بزرگ هسته‌ای هستند. من مفتخرم که امروز با او ملاقات کردم.» این بحران پس از حمله‌ای در ماه آوریل در کشمیر تحت کنترل هند آغاز شد که منجر به کشته شدن ۲۶غیرنظامی هندی شد. هند، پاکستان را مقصر دانست اما پاکستان این اتهام را رد کرد و خواستار تحقیقات «معتبر، مستقل و شفاف» شد. در ۷مه، هند حملاتی را در داخل خاک پاکستان و کشمیر تحت کنترل پاکستان انجام داد. پاکستان از طریق نیروی هوایی خود به این حمله پاسخ داد و ادعا کرد که حداقل شش جت هندی را سرنگون کرده است. این درگیری با تبادل پهپاد بین دو طرف به مدت سه روز تشدید شد و در نهایت در ۱۰مه موشک‌هایی به اهداف نظامی شلیک شد. این درگیری تنها پس از دیپلماسی فشرده پشت پرده، به ویژه با مشارکت ایالات متحده، که منجر به آتش‌بس شد، پایان یافت.
ترامپ روز چهارشنبه بار دیگر نقش خود را تکرار کرد و گفت: «من جنگ بین پاکستان و هند را متوقف کردم. این مرد [منیر] از طرف پاکستان، مودی از طرف هند و دیگران در متوقف کردن آن بسیار تاثیرگذار بودند.» در حالی که پاکستان نقش ایالات متحده را پذیرفته است، هند اصرار دارد که آتش‌بس صرفا حاصل گفت‌وگوی دوجانبه بوده است. وزیر امور خارجه هند، روز سه‌شنبه اظهار کرد که مودی، نخست‌وزیر هند، تلفنی با ترامپ صحبت کرده تا بر دیدگاه دهلی نو مبنی بر اینکه هیچ میانجیگری به رهبری ایالات متحده بین هند و پاکستان وجود ندارد، تاکید کند.
«عارف انصار»، استراتژیست ارشد شرکت مشاوره‌ای PoliTact مستقر در واشنگتن، گفت که عملکرد نظامی پاکستان در طول این رویارویی، ترامپ را به تعامل واداشت. انصار به الجزیره گفت: «این نشان داد که با وجود چالش‌های سیاسی و اقتصادی، پاکستان می‌تواند از یک دشمن بسیار بزرگ‌تر پیشی بگیرد. این امر باعث شده است که رئیس‌جمهور ترامپ بر اساس منافع استراتژیک اصلی با مراکز قدرت سنتی پاکستان تعامل کند.»
این تعامل سابقه‌ای طولانی دارد. رابطه پاکستان با ایالات متحده به استقلال این کشور در سال ۱۹۴۷ برمی‌گردد که پس از آن در طول جنگ سرد با واشنگتن همسو شد. پس از حمله شوروی به افغانستان، پاکستان از اهداف ایالات متحده در آنجا حمایت کرد و این دو کشور برای حمایت از مجاهدین که در نهایت مسکو را مجبور به خروج نیروهایش کرد، همکاری نزدیکی داشتند. پس از آن، پاکستان همچنین از «جنگ علیه تروریسم» ایالات متحده پس از ۱۱سپتامبر حمایت کرد. با این حال، در طول سال‌ها، بسیاری از افراد در جامعه استراتژیک ایالات متحده نیز اعتبار پاکستان را به عنوان یک شریک امنیتی قابل اعتماد زیر سوال بردند، به ویژه پس از اینکه اسامه بن‌لادن، معمار ۱۱سپتامبر، در سال۲۰۱۱ در ابوت آباد، نزدیک راولپندی، محل استقرار ستاد نظامی پاکستان، پیدا شد.
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اوت ۲۰۲۱، این همکاری استراتژیک بیشتر رو به افول گذاشته است. پاکستان به‌طور فزاینده‌ای برای حمایت اقتصادی، نظامی و فناوری به سمت چین روی آورده است. اما واینباوم گفت که از زمان بازگشت ترامپ به قدرت، پاکستان احترامی را دریافت کرده است که در دولت قبلی بایدن فاقد آن بود. وینباوم گفت ترامپ «کمک ضد تروریستی» می‌خواست و ظاهرا آن را دریافت کرد. در ۱۰ژوئن، ژنرال «مایکل‌ای کوریلا»، رئیس فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام)، جزئیات چگونگی منجر شدن این همکاری به دستگیری مظنون بمب‌گذار «ابی گیت» را شرح داد. کوریلا در شهادتی در برابر کمیته خدمات مسلح مجلس نمایندگان در واشنگتن دی سی گفت: «آنها [پاکستان] در حال حاضر در یک مبارزه فعال ضدتروریسم هستند و شریک فوق‌العاده‌ای در دنیای مبارزه با تروریسم بوده‌اند.»
به گفته کوریلا که بر عملیات ارتش آمریکا در خاورمیانه از جمله ایران نیز نظارت دارد، این پیشرفت، از جمله دستگیری مظنون بمب‌گذاری «ابی گیت»، به دلیل هماهنگی مستقیم با فرمانده ارتش پاکستان امکان‌پذیر شده است. او گفت: «فیلد مارشال عاصم منیر با من تماس گرفت تا به من بگوید که یکی از افراد داعش-خراسان را دستگیر کرده‌اند.»
وینباوم اظهار کرد که به عنوان چاشنی روابط دوجانبه، پاکستان «مزایای بیشتری مانند معامله تجاری بدون تعرفه، ارائه مواد معدنی کمیاب و ارزهای دیجیتال» ارائه داده است. مواد معدنی کمیاب که برای صنایعی مانند دفاع، روباتیک و الکترونیک حیاتی هستند، از جمله دارایی‌های پاکستان هستند که اکنون به سرمایه‌گذاران خارجی، از جمله ایالات متحده و عربستان سعودی، ارائه می‌شوند. پاکستان همچنین اخیرا یک شورای ارزهای دیجیتال تشکیل داده و با مقامات آمریکایی برای جذب سرمایه‌گذاری و مشارکت مذاکره کرده است. رومی دیدار منیر و ترامپ را «تاریخی» خواند.
او گفت: «ایالات متحده بدون ارائه پیشنهاد خاصی، خواهان کمک پاکستان برای کاهش ریسک نوسانات منطقه‌ای است. برای منیر، این فرصتی است تا دوباره جایگاه خود را تثبیت کند و شاید بتواند در داخل کشور برای خود فضای مانور ایجاد کند.»
