دنیای اقتصاد بررسی کرد؛
سرمایهگذاری دیوانهوار «شی» روی روباتهای انساننما

هدف این سایت که ۱۷ساعت در روز فعالیت میکند، تولید انبوهی از دادهها است که مالک آن، یعنی استارتآپ انساننمای چینی AgiBot بوده و از آنها برای آموزش روباتهایی استفاده میکند که امیدوار است فراگیر شوند و شیوه زندگی، کار و بازی انسانها را تغییر دهند. اهمیت روباتهای انساننما برای پکن، درحالیکه به دنبال راهحلهایی برای مسائل فوری از جمله اختلافات تجاری با ایالات متحده، کاهش جمعیت و کندی رشد است، زمانی برجسته شد که شی جینپینگ، رئیسجمهور چین ماه گذشته در شانگهای از روباتهای AgiBot بازدید کرد.
شی در طول این بازدید به شوخی اظهار کرد که شاید این ماشینها بتوانند در یک تیم فوتبال بازی کنند. یونیتری، یکی دیگر از توسعهدهندگان داخلی روباتهای انساننما نیز در جلسهای که شی جینپینگ اوایل امسال برای شرکتهای خصوصی برگزار کرد، حضور داشت و در آنجا از آنها خواست تا به اقتصاد چین کمک کنند. همزمان با مذاکره ایالات متحده با چین بر سر تعرفههایی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، برای کمک به بازگرداندن مشاغل تولیدی در ایالات متحده وضع کرده بود، پکن در حال هدف قرار دادن یک انقلاب صنعتی جدید است که در آن بسیاری از وظایف کارخانهها توسط روباتهای انساننما انجام شود. در سالهای اخیر، روباتهای انساننمای چینی همانطور که شی جینپینگ اشاره کرد، چابکی فزایندهای از خود نشان دادهاند، از جمله پشتک وارو زدن، دویدن در نیمه ماراتن و حتی بازی فوتبال. اما رویترز برای نخستینبار جزئیاتی را در مورد چگونگی پیشرفتهای چین در هوش مصنوعی که تا حدودی ناشی از موفقیت شرکتهای داخلی مانند دیپسیک و همچنین حمایت فراوان دولت است، گزارش میدهد که به توسعهدهندگان انساننما اجازه میدهد سختافزار از قبل چشمگیر روباتها را با نرمافزار مورد نیاز برای ارزشمند کردن آنها از نظر اقتصادی جفت کنند.
رویترز با چندین نفر، از جمله تولیدکنندگان روباتهای انساننما، سرمایهگذاران، مشتریان و تحلیلگران چینی، صحبت کرد و آنها توضیح دادند چگونه پیشرفت در توسعه «مغزهای» روبات به این ماشینهای فلزی اجازه میدهد تا از یک وسیله صرفا نمایشی به کارگران مولد و خودآموز تبدیل شوند که میتوانند قدرت تولیدی برتر جهان را متحول کنند. این منابع گفتند که چین قصد دارد با تمرکز بر آموزش دادهها و پیچیدگی مدلهای هوش مصنوعیاش، برتری خود را افزایش دهد و برخی گفتند که قدرت دیپسیک کمک بزرگی بوده است.
استقرار موفقیتآمیز و گسترده این روباتها در کارخانهها، چین را قادر میسازد تا به رشد اقتصادی خود ادامه دهد و برتری تولیدی خود را حفظ کند و این حوزه را به عرصه رقابت با ایالات متحده تبدیل کند. اینکه پکن چگونه با موج اخراج کارگران کارخانهها مقابله خواهد کرد، چندان مشخص نیست. مقامات چینی یارانههای سخاوتمندانهای را برای شرکتهای انساننما اختصاص میدهند. بیش از ۲۰میلیارد دلار در طول سال گذشته به این بخش اختصاص داده شده است و پکن در حال تاسیس یک صندوق یک تریلیون یوانی (۱۳۷میلیارد دلاری) برای حمایت از استارتآپها در حوزههایی مانند هوش مصنوعی و روباتیک است.
بر اساس بررسی رویترز از صدها سند مناقصه، دولت نیز یکی از خریداران کلیدی است. خرید روباتهای انساننما و فناوریهای مرتبط با آن توسط دولت از ۴.۷میلیون یوآن در سال۲۰۲۳ به ۲۱۴میلیون یوآن در سال۲۰۲۴ افزایش یافته است. از دیگر حمایتهای دولتی میتوان به صندوق تازهتاسیس هوش مصنوعی و روباتیک به ارزش ۱۰میلیارد یوآن توسط شهر جنوبی شنژن اشاره کرد. سازندگان روباتهای انساننما و تامینکنندگان قطعات مستقر در ووهان، پس از رسیدن به آستانههای تعیینشده برای تدارکات و اهداف فروش، واجد شرایط دریافت یارانه تا سقف ۵میلیون یوآن و همچنین فضای اداری رایگان هستند. شهرداری پکن در سال۲۰۲۳ یک صندوق روباتیک ایجاد کرد که تا سقف ۳۰میلیون یوآن به شرکتهایی که بهدنبال تسریع ساخت نخستین محصولات خود بودند، ارائه میداد.
برخی تحلیلگران پیشبینی میکنند که روباتهای انساننما میتوانند مسیر خودروهای برقی را دنبال کنند، خودروهایی که هزینههای آنها در طول دهه گذشته بهطرز چشمگیری کاهش یافته است؛ زیرا تولیدکنندگان به سرعت وارد بازار شدهاند و یارانههای دولتی باعث استقبال گسترده مردم چین از آنها شده است. مینگ هسون لی، رئیس تحقیقات خودرو و صنعتی چین بزرگ در «بانک آو آمریکا سکیوریتیز»، در یادداشتی تحقیقاتی گفت: میانگین هزینه مواد اولیه برای یک روبات انساننما تا پایان امسال حدود ۳۵هزاردلار خواهد بود؛ اما اگر بیشتر آن از چین تامین شود، میتواند تا سال۲۰۳۰ به ۱۷هزار دلار کاهش یابد. سه تولیدکننده روبات انساننمای چینی به رویترز گفتند که پیشبینی میکنند هزینهها، شاید ظرف یک سال، به نصف کاهش یابد. لی در یادداشت خود افزود: در مقایسه، هزینه قطعات روباتهای Optimus تسلا در صورتی که تمام قطعات اصلی آنها از خارج از چین تامین شود، در حال حاضر ۵۰ تا ۶۰ هزار دلار است. لی به رویترز گفت: «چین با زنجیره تامین جامع خود، در کاهش قابل توجه هزینه تولید روباتهای انساننما برتری دارد.» او تخمین زد که فروش سالانه جهانی روباتهای انساننما میتواند در سال۲۰۳۰ به یکمیلیون واحد برسد.او تصریح کرد: «این صنعت هنوز در مرحله رونق اولیه خود است.»
دولت چین همچنین سرمایهگذاری سنگینی در جمعآوری دادهها انجام میدهد که به گفته چندین مدیر اجرایی، نقطه ضعف اصلی این صنعت بود؛ اما در عین حال حوزهای بود که چین در آن مزیت دارد. در مقایسه با هوش مصنوعی مولد که در آن شرکتهای فناوری با استخراج از مجموعه دادههای آنلاین عظیم متن، تصویر و صدا، مدلهای پایه را آموزش دادهاند، منبع دادههای لازم برای اجرای روباتهای انساننما که بهعنوان پلتفرمهای هوش مصنوعی تجسمی نیز شناخته میشوند، بسیار کمتر است.
روباتهای انساننما باید با یک محیط فیزیکی تعامل داشته باشند و با استفاده از مجموعه دادههایی که بر وظایفی مانند چیدن جعبهها یا ریختن آب در یک فنجان متمرکز هستند، آموزش ببینند. سال گذشته، مقامات شانگهای در به راهاندازی سایت جمعآوری دادههای AgiBot کمک شایانی کردند و محلی را بدون اجاره در اختیار آنها قرار دادند که روزانه حدود ۱۰۰روبات توسط ۲۰۰انسان اداره میشوند. یائو گفت: «امکانات AgiBot به آن امکان میدهد دادههای هدفمند و باکیفیتی را جمعآوری کند که میتواند از آنها برای آموزش مدل هوش مصنوعی تجسمیافته خود استفاده کند.» طبق اطلاعیهها، مکانهای مشابهی توسط دولتها در پکن و شنژن در حال ساخت هستند. گسترش استقرار روباتهای انساننما، به ویژه در کارخانهها، احتمالا جمعآوری دادهها را تسریع میکند. مجیکلب، یکی دیگر از استارتآپهای انساننما، در مصاحبهای گفت که تمرکزش بر مغز روباتها به آنها اجازه داده است تا اخیرا نمونههای اولیه را در خطوط تولید برای کارهایی مانند بازرسی کیفیت، جابهجایی مواد و مونتاژ بهکار گیرد.
وو چانگژنگ، مدیرعامل مجیکلب گفت: «این پیشرفتها پایه و اساس تمرکز ما در سال۲۰۲۵ است و ما بر کاربردهای دنیای واقعی تاکید میکنیم.» او افزود که مجیکلب روباتهای خود را با مدلهای هوش مصنوعی مانند دیپسیک، علی بابا، اوپن نیو تا پیون و بایت دنس دوآبائو ادغام کرده است. او افزود: «دیپسیک در استدلال و درک وظایف مفید بوده و به توسعه «مغز» روباتهای ما کمک کرده است.»