«دنیای اقتصاد» فروش دوماهه خودروسازان را بررسی کرد
دپوی خودرو اوج گرفت
این در شرایطی است که تولید خودروسازان در این بازه زمانی افزایشی بوده است. به‌‌‌طور کلی طبق این آمار خودروسازان داخلی طی فروردین و اردیبهشت ۱۲.۳ درصد از تولیدات خود را نفروخته‌‌‌‌‌اند. ایرانخودرو، سایپا و پارسخودرو طی دو ماه گذشته در مجموع ۱۱۶هزار و ۵۱۹ دستگاه خودروی سواری به علاوه پراید وانت را به فروش رساندهاند. این در شرایطی است که در مدت مشابه سال گذشته این رقم به ۱۱۹ هزار و ۶۶۹ دستگاه می‌‌‌‌‌رسید. بنابراین در مدت زمان اشاره‌شده، خودروسازان ۳ هزار و ۱۵۰ دستگاه معادل ۲.۶ درصد خودروی کمتری فروخته‌‌‌‌‌اند. البته افت فروش محقق شده تنها مربوط به سایپا است و دو خودروساز دیگر در آمار خود شاهد رشد بودند.
سه خودروساز بزرگ کشور، در دو ماه گذشته ۱۲۸هزار و ۲۰۳دستگاه خودروی سواری تولید کردند که با اضافه شدن ۴ هزار و ۵۹۵ دستگاه پراید وانت این رقم به ۱۳۲هزار و ۷۹۸ دستگاه میرسد، اما در همین مدت زمان میزان فروش آنها ۱۱۶هزار و ۵۱۹ دستگاه بوده است. بنابراین این سه خودروساز در دو ماه ابتدایی سال، ۱۶ هزار و ۲۷۹ دستگاه یعنی ۱۲.۳ درصد از تولیدات خود را به فروش نرسانده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. بنابراین خودروسازان در این دوماه به‌‌‌شدت در حال دپوی محصولات خود بوده‌‌‌‌‌اند.
مهم‌ترین عامل در دپوی خودروهای تولیدی را می‌توان تاخیر سیاستگذار در اعلام قیمت‌‌‌‌‌های جدید دانست.
آخرین قیمت‌‌‌‌‌گذاری خودرو به ۲۸ آبان سال گذشته بر‌‌‌‌‌می‌‌‌‌‌گردد. با شروع سال جدید خودروسازان انتظار داشتند که قیمت‌‌‌‌‌های جدید محصولاتشان اعلام شود، اما درحالی در میانه سومین ماه از سال قرار داریم که هنوز خبری از اصلاح قیمت نیست. در واقع تلاش خودروسازان برای اصلاح قیمت از همان سال گذشته شروع شده بود چراکه تنها کمتر از دوماه از رشد ۳۰ درصدی بهای رسمی محصولات آنها (بعد از فریز قیمتی ۱۸ماهه) گذشته بود که ارز نیمایی حذف شده و نرخ ارز تجاری شناور شد، بسیاری از کارشناسان اعتقاد داشتند که این اتفاق کاملا اثر رشد قیمت خودرو را برای تولیدکنندگان از بین برد، چراکه هزینه تامین ارز آنها چند برابر شد.
با این حال چندین ماه مذاکره راه به جایی نبرد و ماجرا به جایی رسید که مدیریت خصوصی ایرانخودرو طی نامه‌‌‌‌‌ای به وزارت صمت اعلام کرد که در صورت عدم اصلاح قیمت، فروش خود را متوقف خواهد کرد. البته آمار کدال نشان می‌دهد که ایرانخودرو در دوماه ابتدایی سال رشد فروش نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است. با وجود این، این شرکت نیز بخش قابل توجهی از تولیدات خود را نفروخته و نسبت فروش به تولید آن ۸۸.۸ درصد است، بنابراین ۱۱.۲ درصد از خودروهای تولیدی خود را دپو کرده است.
با وجود این حامد عاملی، معاون صنایع ماشین‌‌‌‌‌آلات و تجهیزات وزارت صمت، روز شنبه در همایش بین‌المللی صنعت خودرو و قطعه‌‌‌‌‌سازی ایران اعلام کرد: «وزیر صمت بر اصلاح قیمت خودرو تاکید داشته و ما پیگیر تحقق این اصلاحات در خردادماه هستیم.» باید دید که این وعده به تحقق میرسد یا خیر. اما در صورت اصلاح قیمت احتمالا شاهد رشد فروش خودروسازان خواهیم بود.
عامل دیگری را هم که در افت مجموع فروش سه خودروساز بزرگ کشور می‌توان تاثیرگذار دانست، تولید خودروهای ناقص است. البته ایرانخودرو تعداد خودروهای ناقص خود را به‌‌‌طور جداگانه اعلام میکند که در فروردین و اردیبهشت هزار و ۱۲۰ دستگاه بوده است. اما دو خودروساز دیگر در گزارش خود به سازمان بورس که در سامانه کدال منتشر می‌شود تعداد این خودروها را جداگانه اعلام نکرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند و احتمال دارد که آنها را جزو خودروهای تولیدی خود محسوب کرده باشند، اما به دلیل داشتن نقص، طبیعتا قابل فروش نبوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. خودروهای ناقص به دلیل کمبود قطعه طی دو ماه گذشته دوباره به خط تولید خودروسازان بازگشته است. چراکه مشکلات ارزی و کاهش تولید قطعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازان، تامین قطعات مورد نیاز را برای آنها سخت کرده است.
جزئیات فروش خودروسازان
اما همان‌طور که اشاره شد، ایرانخودرو توانسته در دو ماه ابتدایی سال نسبت به مدت مشابه سال 1403 رشد فروش داشته باشد. بنابر آمار ارائه شده به سامانه کدال، ایرانخودروییها در دو ماه گذشته میزان 73 هزار و 338 دستگاه از تولیدات خود را به فروش رساندهاند. این شرکت در مدت مشابه سال گذشته 66 هزار و 924 دستگاه فروش داشته، بنابراین میزان فروش این خودروساز بزرگ کشور 6 هزار و 414 دستگاه بیشتر شده و 9.6 درصد افزایش را ثبت کرده است. طبق آمار ارائه شده به کدال، ایرانخودرو در مدت زمان یاد شده توانسته 82 هزار و 611 دستگاه محصول سواری را به تولید برساند.
بر این اساس در بازه زمانی تحت بررسی، بزرگ‌ترین خودروساز ایران 9 هزار و 273 دستگاه معادل 11.2 درصد از تولیدات خود را به فروش نرسانده است. عنوان پرفروش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین محصول ایرانخودرو در دو ماه ابتدایی سال، برخلاف روال معمول به گروه سورن رسیده است. این در شرایطی است که تاکنون همیشه گروه پژو فروش بیشتری را به خود اختصاص می‌‌‌‌‌داد. گروه سورن 22هزار و 844 دستگاه فروش در دو ماه گذشته داشته است.
در مقایسه آمار 9هزار و 728 دستگاهی فروش سورن در مدت مشابه 1403، فروش این گروه خودرویی 2.3 برابر شده است. به نوعی می‌توان گفت که ایرانخودرو در این مدت تمرکز خود را روی تولید سورن گذاشته بود. دلیل این امر هم جایگزینی پژو پارس با سورن است. در واقع از خرداد سال گذشته تولید پژو پارس متوقف شده و خط تولید آن به گروه سورن اختصاص پیدا کرد.
اما خانواده پژو که تاکنون همیشه در صدر تولیدات ایرانخودرو بود حالا در رتبه دوم قرار گرفته است. این گروه خودرویی در دوماهه امسال آمار فروش 21 هزار و 750 دستگاهی را ثبت کرده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با آمار 28 هزار و 66 دستگاهی، ایرانخودرو حدودا 22 درصد(معادل 6 هزار و 316 دستگاه) پژوی کمتری فروخته است. یکی از علل این موضوع خروج برخی از مدل‌های پژو از خط تولید است. در حال حاضر ظاهرا تنها مدل 207 در بین خانواده پژو در ایرانخودرو تولید می‌شود.
علاوه بر این، ایرانخودروییها در دو ماه گذشته 12هزار و 447دستگاه دنا را به فروش رساندهاند؛ آماری که نشان می‌دهد فروش این خودرو نسبت به فروش 11هزار و 465دستگاهی مدت مشابه سال گذشته، رشد 8.5درصدی داشته است. ایرانخودروییها همچنین از فروش تنها 285 دستگاه رانا در دوماهه امسال خبر داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. طبق اعلام این شرکت، فروش رانا در دو ماه ابتدایی سال 1403 به میزان 2هزار و 571دستگاه بوده است. بنابراین فروش این خودرو در مدت زمان یاد شده به میزان قابل توجه 89 درصد کمتر شده است.
طبق آمار ثبت شده در کدال ایرانخودرو در دوماه ابتدایی سال 11هزار و 289دستگاه تارا فروخته است، این آمار در مدت مشابه پارسال به میزان 5 هزار و 697 دستگاه بوده است که نشان می‌دهد فروش این محصول تقریبا دوبرابر شده است. بزرگ‌ترین خودروساز ایران همچنین دو‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هزار و 120 دستگاه هایما را در این مدت زمان به فروش رسانده است. این در حالی است که فروش این شاسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بلند مونتاژی چینی در مدت مشابه سال گذشته 7 هزار و 600 دستگاه بود. بنابراین هایما نیز افت فروش شدیدی را ثبت کرده و آمار فروش آن 72 درصد کمتر شده است.
اما دیگر خودروساز بزرگ ایران یعنی سایپا در مدت زمان یاد شده تنها خودروسازی بوده که با افت فروش مواجه بوده است. این شرکت در دوماهه امسال 31 هزار و 618 دستگاه محصول تولیدی را فروخته، حال آنکه در مدت مشابه سال 1403 میزان فروش این شرکت به 44 هزار و 758 دستگاه می‌‌‌‌‌رسید. بنابراین فروش سایپا حدود 29درصد(معادل بالغ بر 13 هزار دستگاه) افت کرده است. طبق آمار موجود در کدال، تولید سواری و پراید وانت سایپا در همین مدت زمان به 36هزار و 921دستگاه رسیده است. بنابراین با در نظر گرفتن فروش 31 هزار و 618 دستگاهی این شرکت در مدت مذکور، دومین خودروساز بزرگ کشور 85.6 درصد از محصولات تولیدی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اش را فروخته و 14.4 درصد دیگر را انبار کرده است.
محصولات فروش رفته سایپا در دوماه ابتدایی سال شامل خانواده ایکس 200، شاهین و وانت پراید بوده است. در این بین، بیشترین فروش نصیب خانواده ایکس 200(تیبا، کوئیک، ساینا) شده است. در بازه زمانی تحت بررسی، 22هزار و 368دستگاه از محصولات این خانواده به فروش رفته است. با توجه به آمار 26 هزار و 655 دستگاهی دو ماه ابتدایی 1403، فروش این گروه خودرویی بیش از چهار هزار دستگاه معادل 16 درصد کم شده است.
دیگر محصول سایپا یعنی شاهین که در مدل‌های دنده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای و اتومات به تولید میرسد، در دو ماه گذشته 5هزار و 582 دستگاه فروش داشته است. با توجه به آمار 8 هزار و 566 دستگاهی مدت مشابه سال گذشته، سایپا دو هزار و 984 دستگاه معادل 35درصد شاهین کمتری را به فروش رسانده است. سایپا در مدت مذکور، 3 هزار و 668 دستگاه وانت پراید را به فروش رسانده، این درحالی است که در مدت مشابه پارسال آمار فروش 9 هزار و 537 دستگاهی را از این خودرو به جا گذاشته بود. بنابراین میزان فروش پراید وانت 5هزار و 869دستگاه معادل 61.5 درصد کمتر شده است.
اما پارسخودرو –زیرمجموعه سایپا – نیز شاهد رشد در فروش بوده به‌‌‌طوری که فروش 7هزار و 987دستگاهی دوماهه سال پیش در فروردین و اردیبهشت امسال به 11 هزار و 563 دستگاه رسیده و رشد سه هزار و 576 دستگاهی و 44.7 درصدی را ثبت کرده است.
گروه Q200 و سهند تنها محصولات فروشی پارسخودرو در دو ماه ابتدایی سال بوده‌‌‌‌‌اند که گروه Q200 در مدت زمان یاد شده 10 هزار و 130 دستگاه فروش داشته است. در مدت مشابه سال گذشته فروش این گروه 7 هزار و 987 دستگاه بوده است بنابراین در این مدت زمان، فروش این گروه خودرویی 2هزار و 143 دستگاه معادل 26.8درصد بیشتر شده است. پارسخودرو همچنین هزار و 433 دستگاه سهند را فروخته است. در مدت مشابه سال گذشته این خودرو به فروش نمی‌‌‌‌‌رسید.
فروش ماهانه خودرو
علاوه بر این، آمار منتشر شده در کدال حکایت از آن دارد که سه خودروساز بزرگ کشور در اردیبهشت‌‌‌‌‌ماه 73 هزار و 461 دستگاه خودروی سواری (به علاوه پراید وانت) را به فروش رساندهاند. این رقم در ماه پیش از آن 43هزار و 108دستگاه بوده است. بنابراین در این ماه خودروسازان داخلی با رشد 70.4 درصدی در فروش خود مواجه بودند که با توجه به تعطیلات نوروزی فروردین ، این امر کاملا طبیعی است.
ایرانخودرو در ماه میانی بهار 48 هزار و 713 دستگاه خودرو را به فروش رسانده است. این در شرایطی است که این رقم در فروردین ماه 24 هزار و 675 دستگاه بوده است. بنابراین بزرگ‌ترین خودروساز کشور، در اردیبهشت ماه با 97.4 درصد رشد فروش مواجه بوده یا به عبارت دیگر 24 هزار و 38 دستگاه بیشتر خودرو فروخته است.
همچنین سایپا در این ماه 18 هزار و 988 دستگاه از محصولات تولیدی خود را به فروش رسانده است. این رقم در ماه ابتدایی سال 12 هزار و 630 دستگاه بود. بنابراین نارنجی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پوشان جاده مخصوص در این ماه 6 هزار و 357 دستگاه معادل 50.3 درصد فروش بیشتری نسبت به فروردین داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که با توجه به تعطیلی نیمی از فروردین رشد محدودی محسوب می‌شود.
سومین خودروساز بزرگ کشور نیز در اردیبهشت 5هزار و 760دستگاه خودروی سواری به فروش رسانده است، این رقم در مقایسه با فروش 5هزار و 803 دستگاهی فروردین ماه حتی 43 دستگاه کمتر است تا پارسخودرو تنها خودروسازی باشد که در اتفاقی کم سابقه افت فروش در اردیبهشت را نسبت به فروردین ثبت میکند.
