بهارستان در اولویت قرار داد؛
رونمایی از طرح ملی هوش مصنوعی
این اتفاق در شرایطی صورت می‌گیرد که سفر هفته گذشته ترامپ به منطقه با محوریت توافقات بزرگ تجاری در حوزه هوش مصنوعی به پایان رسید. در چند سال گذشته کشورهای زیادی از جمله فرانسه و امارات با تاسیس وزارت هوش مصنوعی توجه ویژه‌ای به این حوزه مهم و نوظهور نشان داده‌اند.
در این چارچوب و در جریان بررسی گزارش کمیسیون صنایع و معادن در مورد طرح ملی هوش مصنوعی نمایندگان، با ۱۸۷ رای موافق، ۳۳ رای مخالف و یک رای ممتنع از مجموع ۲۲۱ رای ماخوذه با تصویب کلیات این طرح موافقت کردند. اما به دلیل دریافت نظر دولت و کمیسیون‌های تخصصی قرار بر این شد که این طرح به صورت دو شوری در مجلس بررسی شود که تصویب مواد آن دقیق‌تر، در فرصت مناسب‌تر و با خرد جمعی همراه باشد.
در حالی کلیات این طرح که قطعا بار مالی دارد در مجلس رای آورد که گفته می‌شود در حال حاضر متولی‌های زیادی برای هوش مصنوعی در کشور داریم و بودجه‌های کلانی نیز برای آن در نظر گرفته شده است، در صورتی‌که راهبردی برای آن وجود ندارد. بر این اساس نمایندگان معتقدند که باید در این زمینه در اسرع وقت قانون نوشت و به همین دلیل با وجود بار مالی طرح ملی هوش مصنوعی آن را کلید زدند. البته گفته می‌شود که برای بار مالی آن نیز فکرهایی شده و احتمالا از سر فصل اعتباراتی که در بودجه و برنامه هفتم دیده شده دولت مکلف می‌شود که این مهم را اجرایی کنند.
در جریان بررسی کلیات طرح ملی هوش مصنوعی ۳ نماینده در موافقت و ۳ نماینده در مخالفت با تصویب آن اظهارنظر کردند. مخالفان بر بار مالی این طرح تاکید داشتند در حالی‌که موافقان طرح مذکور به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده توسط کشور‌ها بر هوش مصنوعی، تاخیر دولت در ارائه لایحه و عقب افتادن در این عرصه اشاره داشتند.
موافقان و مخالفان چه گفتند؟
احمد بیگدلی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در مخالفت با طرح ملی هوش مصنوعی گفت: اگرچه تاسیس سازمان هوش مصنوعی واجب است، اما این اتفاق خلاف اصل ۷۵ قانون اساسی است. نمی‌توانیم دولت را اجبار کنیم که ۱۰هزار میلیارد تومان برای تاسیس سازمان هوش مصنوعی کنار بگذارد. به گزارش «ایسنا» در ادامه سیدمرتضی محمودی، عضو کمیسیون امور داخلی و شوراها در موافقت با این طرح اظهار کرد: برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس تا ۵۰ هزار میلیارد تومان برای موضوع هوش مصنوعی هزینه کرده‌اند. نباید از مسابقه جهانی هوش مصنوعی عقب بمانیم.
سپس علی بابایی‌کارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در مخالفت با طرح مذکور یادآور شد: شورای عالی فضای مجازی موضوع هوش مصنوعی را پیگیری می‌کند. بنابراین باید منتظر لایحه دولت باشیم. جواد نیک‌بین، نماینده مردم کاشمر در موافقت با طرح ملی هوش مصنوعی عنوان کرد: دولت مکلف بوده پیش‌تر لایحه‌ای درباره هوش مصنوعی به مجلس ارائه کند. اما این کار را انجام نداد و مجلس این موضوع را پیگیری می‌کند.
مهرداد لاهوتی، نماینده مردم لنگرود نیز در مخالفت با این طرح تصریح کرد: چرا اجازه نمی‌دهیم خود دولت موضوع هوش مصنوعی را دنبال کند و لایحه آن را به مجلس بفرستد؟ نباید ساختار جدیدی برای دولت ایجاد کنیم و دولت را بزرگ کنیم. سیدجواد حسینی‌کیا، نایب‌رئیس کمیسیون صنایع در موافقت با طرح ملی هوش مصنوعی یادآور شد: این طرح شامل اصل ۷۵ قانون اساسی نمی‌شود. در برنامه هفتم تکلیف شده بود که دولت در عرض شش ماه لایحه هوش مصنوعی را به مجلس بیاورد. چرا این کار انجام نشده است؟
در ادامه نیز کاظم دلخوش، معاون تقنینی معاونت پارلمانی رئیس‌جمهوری به عنوان نماینده دولت مخالفت دولت را با تصویب این طرح اعلام کرد. در نهایت اما مجلس با تصویب کلیات طرح ملی هوش مصنوعی موافقت کرد و با تصمیم رئیس مجلس این طرح جهت بررسی به صورت دو شوری به کمیسیون صنایع و معادن مجلس ارجاع شد.
هوش مصنوعی نیازمند قانون است
حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نایب‌رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با بیان اینکه طرح ملی هوش مصنوعی بار مالی ندارد، اظهار کرد: طرح ملی هوش مصنوعی، طرح خوبی است و دولت هنوز لایحه‌ای را در این خصوص نیاورده است. گاهی طرح‌هایی بار مالی ندارد، اما می‌تواند خلأ قانونی را برطرف کند و بر این اساس این‌گونه اقدامات بسیار حائز اهمیت است و مجلس بر اساس قانون اساسی می‌تواند در این خصوص ورود کند.
او ادامه داد: یکی از ضروریات امروز قانون‌گذار، هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی در حال حاضر دنیا را در هم می‌نوردد و اگر از ابتدا چارچوب قانونی روشنی برای آن نباشد ممکن است که در آینده شاهد یکسری افراط و تفریط‌ها و سوءاستفاده‌ها باشیم که قابل کنترل نباشد. بر این اساس قانون‌گذاری مجلس در خصوص هوش مصنوعی، اقدام صحیحی است.
این نماینده مجلس با اشاره به تصویب کلیات طرح هوش مصنوعی در مجلس، خاطرنشان کرد: در حال حاضر اولویت و همچنین کلیات طرح ملی هوش مصنوعی به تصویب رسیده است. بر این اساس طبیعی است که هرچه زودتر این طرح در دستور قرار گیرد و به جزئیات آن نیز به تصویب برسد.
حاجی‌دلیگانی در پاسخ به این پرسش که آیا دولت به دنبال ارائه لایحه‌ای در خصوص هوش مصنوعی نیست، اظهار کرد: بعید است که در دولت فرصت شود تا لایحه‌ای در خصوص هوش مصنوعی به مجلس ارائه کند. چراکه طی کردن تشریفات نوشتن لایحه در دولت زمان‌بر است.
رضا سپهوند، عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز گفت: هوش مصنوعی در عصر کنونی یکی از ابزارهای مهم برای توسعه و پیشرفت هر کشوری است. بر این اساس کشور ما نباید در این حوزه عقب بماند و دچار مشکلاتی همچون قبل شود. چراکه سازمان‌های بین‌المللی در این خصوص شکل می‌گیرند و ما باید سعی کنیم با مطالعه در این سازمان‌ها حضور داشته باشیم.
