حفظ اعتبار ریال؛ امید به آینده

این خلق نقدینگی، در اقتصادی که ظرفیت تولید محدود دارد و از نااطمینانی سیاسی و تحریم‌های خارجی رنج می‌برد، به‌سرعت به تورم منجر می‌شود؛ تورمی که قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد و به‌تبع آن، ارزش واقعی ریال را در برابر ارز تضعیف می‌کند. در چنین شرایطی، دلار و سایر ارزها نه‌تنها به ابزار مبادله، بلکه به پناهگاه دارایی مردم تبدیل می‌شوند. نقش بانک مرکزی در این میان باید دفاع از ارزش ریال باشد، نه تسهیل‌گر کسری بودجه دولت. اما وقتی استقلال این نهاد سلب شود و به بازوی اجرایی دولت بدل شود، عملا سیاست پولی تابع سیاست مالی می‌شود؛ یعنی به جای آنکه تورم کنترل شود، چاپ پول برای جبران کسری بودجه در اولویت قرار می‌گیرد. این وابستگی، موجب بی‌ثباتی مستمر نرخ ارز و کاهش اعتماد عمومی به ریال می‌شود که نتیجه‌اش، گسترش دلار‌سازی در اقتصاد و عمیق‌تر شدن بحران ارزی است.

اگر حفظ ارزش ریال را یک هدف ملی بدانیم، نخستین گام آن، بازگشت بانک مرکزی به جایگاه مستقل، تخصصی و پاسخگوست. بدون این استقلال، نه می‌توان تورم را مهار کرد، نه می‌توان به ثبات ارزی دست یافت و نه می‌توان سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی را به مسیر طبیعی خود بازگرداند. حفظ ارزش ریال یعنی حفظ امید به آینده و این تنها در گرو اصلاح ساختارهای بودجه‌ای و تقویت جایگاه بانک مرکزی است. «باشگاه اقتصاددانان» روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در این پرونده به بررسی ضرورت حفظ ارزش و اعتبار ریال پرداخته است.