مبادلات چک شفافتر می‌شود؛
همراهی چک با ارزیابی اعتباری صادرکننده
آخرین آمار اعلامی بانک‌مرکزی از وضعیت چک‌‌‌های مبادله‌‌‌ای مربوط به بهمن‌ماه ۱۴۰۳ است. براساس آمار اعلامی در ماه‌‌‌های دی و بهمن سال گذشته نسبت تعداد چک‌‌‌های برگشتی به مبادله‌‌‌ای از ۱۰درصد گذشته بود. مدیر اداره سامانه‌‌‌های تنظیم‌‌‌گری و نظارت بانک‌مرکزی اعلام کرد: با تمهیدات جدید بانک مرکزی، «نرخ نکول» یا احتمال برگشت چک به‌‌‌صورت گزارشی از وضعیت اعتباری صادرکننده به ذی‌نفع چک اعلام می‌شود. وی افزود: این گزارش صرفا ارزیابی‌‌‌ای از اعتبار صادرکننده چک است و نقش مشورتی دارد تا ذی‌نفع بتواند درباره پذیرش یا عدم‌پذیرش چک تصمیم‌گیری آگاهانه‌‌‌تری داشته باشد.
زهره پاپی با اشاره به اجرای مواد ۶ و ۲۱ قانون صدور چک، اظهار کرد: بانک‌مرکزی در راستای اجرای این مواد قانونی، شیوه‌‌‌نامه‌‌‌ای را در خصوص تعیین سقف اعتبار چک تدوین کرده که در مرحله نخست به تصویب کمیسیون مقررات بانک رسیده است. براساس این شیوه‌‌‌نامه، مقرر شده است هنگام ثبت چک، احتمال برگشت آن به اطلاع ذی‌نفع برسد. این اقدام امکان ارزیابی ریسک و تصمیم‌گیری دقیق‌‌‌تر را برای ذی‌نفع فراهم می‌‌‌سازد. البته تاکید می‌شود که اعلام احتمال برگشت چک، تنها یک برآورد از وضعیت اعتباری صادرکننده بوده و به‌‌‌هیچ‌‌‌وجه به منزله تضمین نقد شدن چک نیست. او همچنین درباره اعطای دستهچک به متقاضیان جدید گفت: برای افرادی که برای نخستین بار تقاضای دریافت دستهچک دارند، محدودیت‌هایی در نظر گرفته شده است. در فاز نخست این سیاست، تعداد برگه‌‌‌های قابل صدور در سال اول فعالیت این افراد محدود خواهد شد و بخشنامه مربوطه به‌‌‌زودی به شبکه بانکی ابلاغ می‌شود.
پاپی در ادامه با اشاره به برنامه‌‌‌های آتی بانک‌مرکزی در زمینه کنترل اعتباری چک‌‌‌ها تصریح کرد: در حال حاضر تنها نرخ نکول به‌عنوان شاخص اعتباری به ذی‌نفع اعلام می‌شود، اما در مراحل بعدی، سقف اعتبار مشخصی برای تمامی اشخاص، اعم از دارندگان جدید یا سابق دستهچک، تعیین خواهد شد. براساس این سقف، محدودیت‌هایی برای صدور چک اعمال می‌شود. او در پایان تاکید کرد: در فاز نخست، اعلام نرخ نکول صرفا به‌‌‌منزله ارائه اطلاعات مشورتی از وضعیت اعتباری صادرکننده چک به ذی‌نفع است تا وی بتواند با در نظر گرفتن این ارزیابی، تصمیم مناسبی در خصوص پذیرش یا رد چک اتخاذ کند. این اقدام در راستای افزایش شفافیت و کاهش ریسک مبادلات با چک صورت گرفته است.
