سیاستگذاری نامشخص اعتماد عمومی را خدشهدار کرد
طلای آنلاین زیر تیغ
در نشست بررسی تبعات مسدودسازی درگاه بانکی پلتفرم‌های فروش آنلاین طلا، فعالان صنفی و اقتصادی از تصمیم ناگهانی بانک مرکزی به‌شدت انتقاد کردند و نسبت به پیامدهای مخرب آن بر اعتماد عمومی، سرمایه‌گذاران، استارت‌آپ‌ها و شفافیت اقتصادی هشدار دادند. فعالان این حوزه تاکید کردند که با وجود طی تمام مراحل قانونی و نظارتی، به بهانه جنگ، سکوهای قانونی قربانی شده‌اند و این رویه می‌تواند نقطه آغاز محدودسازی پلتفرم‌های دیگر و رکود در اقتصاد دیجیتال باشد.
حکم تلفنی
عضو هیات‌مدیره اتحادیه کسب و کارهای مجازی می‌گوید با وجود ضوابط قانونی و دستورالعمل‌های رسمی و مجوزهای صادر شده، بانک مرکزی درگاه بانکی پلتفرم‌های خرید و فروش طلا را مسدود نگه داشته است.
رضا الفت نسب در نشست بررسی تبعات مسدود شدن درگاه بانکی پلتفرم‌های فروش طلا، اظهار کرد: موضوع فروش آنلاین طلا بحث جدیدی نیست. در واقع از سال ۹۷ ضوابط ابتدایی در این حوزه مطرح شد، از سال ۱۴۰۱ مدل تغییر کرد و پلتفرم‌های فروش طلا آمدند. موضوعی که باید به آن توجه داشت این است که این سکوها صنفی هستند و از این رو قانون نظام صنفی باید درباره آن تصمیم‌گیری کند.
او ادامه داد: با وجود آنکه تمام این مسیر به شکل قانونی طی شده، دستورالعمل طبق قانون به هیات عالی نظارت داده شده، با وجود آنکه اصلاحات بسیاری نیز بر روی آن اعمال کردند، از بهمن ماه تا امروز بررسی و نهایی کردن آن طول کشیده و در چنین شرایطی ما ناگهان با تجربه جنگ مواجه شدیم.
عضو هیات‌مدیره اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی با بیان اینکه انسداد درگاه‌ها در دوران جنگ به شکل شفاهی و با یک تماس تلفنی رخ داد، بیان کرد: در ابتدا ما تصور می‌کردیم برای مدیریت بازار، این تصمیم چند روزه است اما پس از آن به ما گفتند که این روند تا پایان جنگ ادامه دارد. با اعلام آتش‌بس، تاکید کردند که درگاه‌ها همزمان با بورس باز می‌شوند و حالا در جلسه اخیر، نماینده بانک مرکزی، اعلام کرده که دو وزیر و رئیس کل بانک مرکزی این تصمیم را گرفته‌اند.
الفت‌نسب ادامه داد: به این ترتیب ما شاهد یک تصمیم خلق الساعه هستیم و حالا نیز تصمیم‌گیری نهایی را پاسکاری می‌کنند. به نظر می‌آید جنگ را بهانه کرده‌اند تا برخی کسب و کارها را محدود کرده و برای برخی فضای جدید ایجاد کنند. دور زدن قوانین رسمی در نهایت به زیان کشور تمام می‌شود.
به گفته او، وقتی در دوران جنگ از وحدت سخن می‌گوییم و می‌خواهیم همه در کنار هم قرار بگیرند، تصمیمات اینچنینی نه تنها کمکی نمی‌کند که از اساس کشور را با بحران‌های تازه مواجه می‌کند.
قطع درگاه؛ قطع اعتماد
رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق ایران می‌گوید در دنیای جدید، پلتفرم‌ها بخش غیر قابل حذف از اقتصاد جهانی به شمار می‌روند و تلاش برای محدود کردن آنها در اقتصاد ایران در نهایت به زیان کشور تمام می‌شود.
سادینا آبائی در نشست بررسی تبعات مسدود شدن درگاه بانکی پلتفرم‌های فروش طلا اظهار کرد: با رشد و توسعه زیرساخت‌های دسترسی به اینترنت در جهان، امروز بخش مهمی از فعالیت‌های اقتصادی یا از اساس در فضای مجازی و بستر آنلاین انجام می‌شود یا از آن بستر استفاده می‌کند، در ایران نیز روند با قدرت آغاز شده و ادامه پیدا کرده است.
او ادامه داد: تسهیل شرایط زندگی و افزایش کیفیت آن، تنها یکی از ویژگی‌های استفاده از پلتفرم‌ها است. در واقع اقتصاد کلان به شکلی جدی از این بسترهای جدید بهره‌مند شده و افزایش بهره‌وری را تجربه می‌کنند.
رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق ایران شفافیت را یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های پلتفرم‌ها دانست و گفت: در فضای سنتی، افراد یا باید تخصص و شناختی از این حوزه می‌داشتند یا ارزیابی‌های گسترده‌ای از بازار انجام می‌دادند. در پلتفرم اما همه‌چیز شفاف است. از ابتدای کار تا انتها، همه‌چیز رصد شده، شفاف است و در دسترس همه قرار دارد و به این ترتیب از بین بردن حقوق مشتری عملا ممکن نیست.
آبائی ادامه داد: امنیت ویژگی مهم دیگری است که پلتفرم‌ها در اختیار مخاطب قرار می‌دهند و به این ترتیب بسیاری از خطرات و چالش‌های سابق دیگر تکرار نمی‌شود. پلتفرم‌ها در امور بلندمدت نیز اهمیت دارند، کاهش هزینه‌ها، کاهش تردد، ترافیک و آلودگی و بسیاری دیگر از مسائل با گسترش پلتفرم‌ها ممکن می‌شوند.
او با ابراز نگرانی از تصمیماتی که ناگهان باعث محدودیت پلتفرم‌ها می‌شود، تصریح کرد: تصمیمات ناگهانی و غیر شفاف، نه تنها کمکی به اقتصاد نمی‌کند که اساسا اعتماد مردم و سرمایه‌گذاران را از بین می‌برد. این فقط تجربه طلا نیست، در سال‌های گذشته بسیاری از فعالیت‌ها در حوزه‌های مختلف نیز با همین چالش مواجه شده‌اند.
آبائی افزود: تصمیمات اینچنینی فقط تاثیر اقتصادی ندارد، بلکه روی ظرفیت‌های اجتماعی و امید سرمایه‌گذاران و بهبود کیفیت زندگی مردم تاثیر می‌گذارد. بخش خصوصی بارها نسبت به این موضوع هشدار داده و امروز نیز برای حل این چالش پیگیریهای لازم را انجام می‌دهد.
بحران اقتصادی با نسخه نادرست
رئیس امور اتحادیه‌های اتاق اصناف می‌گوید دستورات خلق الساعه مسدود کردن درگاه بانکی سکوهای خرید و فروش طلا، انسجام اقتصادی صنف‌ها و در نهایت تمام شبکه اقتصادی کشور را تهدید می‌کند.
سعید امیرخانی در نشست بررسی تبعات مسدود شدن درگاه بانکی پلتفرم‌های فروش طلا اظهار کرد: وقتی از یک صنف صحبت می‌کنیم یعنی باید طبق قانون نظام صنفی با آن برخورد کرد و ما در این قانون برای کسب و کار در فضای مجازی سر فصل و عنوان و جایگاه مشخص داریم و پلتفرم‌های فروش طلا نیز به عنوان فعالی که مجوز رسمی دارند حق دارند که طبق قانون با آنها رفتار شود.
او ادامه داد: وقتی ما از پلتفرم فروش طلا صحبت می‌کنیم، یعنی سرمایه‌گذارانی وارد یک حوزه سنتی شده و در آن تحولاتی مدرن ایجاد کرده‌اند. ورود به چنین فضایی در کنار سرمایه مادی، نیاز به فعالیتی طولانی‌مدت، اعتمادسازی و ایجاد یک نظم جدید دارد. وقتی شما ناگهان این عرصه را با یک دستور متوقف می‌کنید، یعنی تمام آنچه که تا امروز دنبال شده کنار می‌رود.
رئیس امور اتحادیه‌های اتاق اصناف با بیان اینکه تصمیمات اینچنینی به جای مدیریت بحران، عملا بحران را به حوزه‌های جدید نشر می‌دهند، توضیح داد: دستور برای بستن درگاه‌ها، انسجام اقتصادی یک شرکت را بر هم می‌زند و تداوم آن می‌تواند خطراتی چون ورشکستگی و تعطیلی را به همراه داشته باشد. جنگ در یک فضایی رخ می‌دهد که فرایندش مشخص است. اما تصمیمات غلط جنگ را وارد اقتصاد می‌کند و در نهایت همه از آن ضرر می‌کنند.
طلای قانونی قربانی بی‌قانونی
مدیرعامل میلی معتقد است تصمیمی که از سوی بانک مرکزی در مسدود شدن درگاه‌های خرید و فروش پلتفرم‌های فروش طلا، تصمیمی است که از سویی بر استارت‌آپ‌ها و از سوی دیگر بر کاربران و بخش‌های مختلفی از جامعه تاثیر می‌گذارد و مدل از زیر پا گذاشتن قانون را پایه‌گذاری می‌کند که در آینده می‌تواند بسیاری از کسب و کارها را تحت تاثیر خود قرار دهد.
مصطفی اکرمی در نشست بررسی تبعات مسدود شدن درگاه بانکی پلتفرم‌های فروش طلا، اظهار کرد: وقتی در کشور برای راه‌اندازی و آغاز به کار کسب و کارها، قوانین و مقرراتی را نهایی می‌کنیم و پس از آن سرمایه‌گذاران برای فعالیت در یک حوزه از مسیر قانونی وارد می‌شوند و تمام پیش‌نیازها و مجوزهای لازم را دریافت می‌کنند، این توقع وجود دارد که با آنها نیز مطابق با قانون برخورد شود و وقتی یک دستگاه بر خلاف تمام این رویه‌ها عمل می‌کند، کار بسیار دشوار می‌شود.
او با بیان اینکه پلتفرم‌های فروش طلا، در یک جنگ ناجوانمردانه دو سویه گرفتار شدند، بیان کرد: در هفته‌های گذشته ما از سویی با یک جنگ و عملیات نظامی مواجه شدیم که به نوعی به تمام کسب و کارهای فعال در ایران حمله کرد و از سوی دیگر با دستور ناگهانی مسدودسازی درگاه‌های بانکی، جنگ داخلی دیگری رقم خورد که برای ما بسیار دشوار بود.
مدیرعامل میلی فعالیت پلتفرم‌های قانونی فروش طلا را بر مبنای یک فرایند کاملا شفاف تعریف کرد و گفت: وقتی ما طبق قانون، تمام مراحل را طی کرده‌ایم و مجوزهای لازم را نیز را کسب کرده‌ایم، نمی‌دانیم بانک مرکزی بر چه اساسی تصمیم به این گرفته که کار ما را به این شکل متوقف کند. در یکی از جلسات اخیر، نماینده بانک مرکزی ما را به خالی فروشی متهم کرده که این صحبت هیچ مبنایی ندارد. عملکرد ما به شکل همزمان از سوی چند دستگاه نظارتی رصد می‌شود و اتهامات اینچنینی هیچ ارتباطی به واقعیت ندارد.
اکرمی با بیان اینکه بخش مهمی از پیگیریهای میلی برای احقاق حقوق کاربران بوده است، تصریح کرد: براوردهای ما نشان می‌دهد که حدود ۹۰ درصد از افرادی که در میلی فعال هستند حدود یک گرم طلا خریداری کرده‌اند. این نشان می‌دهد که پلتفرم‌های فروش طلا به بستری تبدیل شده‌اند که در آن افرادی که امکان سرمایه‌گذاری‌های بزرگ نداشته‌اند، از این فضا برای حفظ ارزش سرمایه خود استفاده کنند. تصمیمات اینچنینی مستقیما بر روی این افراد اثر می‌گذارد.
او اضافه کرد: میلی با در همین موضوع تلاش کرده با وجود تمام محدودیت‌ها، درگاه خود را برای مشتریان خرد باز نگه دارد و در همین مدت حدود هزار میلیارد تومان از محل سرمایه شرکت برای کاربران فعال شده است. همزمان تحویل طلای ما نیز فعال است و کاربران در این مدت بدون هیچ مشکلی توانسته‌اند طلای فیزیکی خود را دریافت کنند. البته در این مدت تنها بین ۱۰ تا ۱۵ درصد کاربران درخواست خارج کردن پول خود را داشته‌اند و خوشبختانه توانسته‌ایم اعتماد بخش مهمی از کاربران را همچنان حفظ کنیم.
اکرمی ابراز امیدواری کرد که با به نتیجه رسیدن پیگیریهای انجام شده، به زودی فعالیت درگاه‌ها از سر گرفته شود و میلی آماده است با پس از عبور از این بحران، اقدامات جبرانی را در دستور کار قرار داده و برای برداشتن گام‌های جدید آماده شود.
در ادامه این نشست، نیما قاضی – رئیس انجمن تجارت الکترونیک – نیز ضمن انتقاد شدید از تصمیم بانک مرکزی، اظهار کرد: ما در سال‌های گذشته با پدیده‌های عجیبی چون کاسب تحریم و کاسب فیلترینگ مواجه بودیم. در فضایی که همه از همدلی و عبور از مشکلات صحبت می‌کنند، تصمیم بانک مرکزی برای بستن درگاه پلتفرم‌های فروش طلا هیچ معنایی ندارد.
او ادامه داد: وقتی شرکتی تمام روال قانونی مشخص شده را طی می‌کند اما ناگهان و بیرون از روال قانونی با برخورد اینچنینی مواجه می‌شود، همه ضرر می‌کنند. هم شرکت و سرمایه‌گذاران، هم کاربران فعال و هم افرادی که به این روال اعتماد داشته‌اند و حال با سوال‌های جدی مواجه می‌شوند که از این پس چه خواهد شد؟
قاضی با بیان اینکه بر اساس آمار، روند صعودی تجارت الکترونیک در ایران متوقف شده و این صنعت نوپا به سمت کوچک شدن حرکت می‌کند، توضیح داد: ورود دستگاه‌های مختلف به این حوزه‌ها و اعلام تصمیمات ناگهانی و غیر کارشناسی و محدود کننده موجب شده که بسیاری از سرمایه‌گذاران برای ورود به این عرصه با تردید مواجه شوند و اگر روال تغییر نکند، بلایی که امروز بر سر فروشندگان آنلاین طلا آورده‌اند، به زودی بر سر دیگر فعالان این حوزه نیز خواهد آمد.
