با حضور مسوولان، دست اندرکاران و اعضای کمیسیون‌های کشاورزی اتاق‌های بازرگانی در اصفهان اعلام شد
افتتاح هاب گیاهان دارویی در «نصف جهان»
در آغاز نشست، سید یاسر طیب‌نیا، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی اصفهان با تاکید بر اهمیت راهبردی بخش کشاورزی گفت: «گرچه سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی ۸.۳درصد است، اما نقشی حیاتی در اشتغال، امنیت ملی و توسعه پایدار کشور ایفا می‌کند.»
وی با اشاره به پایین بودن شاخص‌های بهره‌وری، از جمله در مصرف آب و عملکرد تولید نسبت به استانداردهای جهانی، بر لزوم سرمایه‌گذاری در آموزش خصوصا در زمینه گیاهان دارویی و اصلاح ساختارها تاکید کرد.
طیب‌نیا از تجربیات موفق اجرای آموزش‌های کشاورزی در شرکت فولاد مبارکه نیز گفت و افزود: «در سال نخست اجرای این برنامه، بهره‌وری تا ۱۵درصد افزایش یافت و تولید گندم از ۴ تن به ۸ تن در هکتار رسید.»
پتانسیل اصفهان برای تبدیل‌شدن به هاب گیاهان دارویی
وحید دزفولی، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته اتاق اصفهان، با اشاره به ظرفیت‌های این استان اظهار کرد: «اصفهان با برخورداری از اقلیم متنوع، شرکت‌های دانش‌بنیان، دانشکده‌های مرتبط، تولیدکنندگان بذر و نشا و سابقه تاریخی در پرورش گیاهان دارویی، توانایی تبدیل‌شدن به هاب ملی در این حوزه را دارد.» وی تاکید کرد که این مسیر نیازمند مشارکت بین‌استانی و زنجیره‌ای است.
نگاه کارآمد به کشاورزی؛ لازمه عبور از بحران
محمدعلی رضایی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران، با تاکید بر ضرورت بازنگری در سیاستگذاری‌های کشاورزی گفت: در سال۲۰۲۴، گردش مالی جهانی بازار گیاهان دارویی بیش از ۱۶۰ میلیارد دلار برآورد شده و طبق گزارش پیش‌بینی Grand View Research این رقم تا سال۲۰۵۰ به بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید. با این حال، صادرات گیاهان دارویی ایران (با احتساب زعفران) از ۶۵۰میلیون دلار فراتر نمی‌رود. این شکاف نشان‌دهنده ظرفیت عظیم توسعه‌نیافته‌ای در کشور است.»
در ادامه وی خبر عملیاتی شدن «میز صادرات گیاهان دارویی» در اصفهان و «میز صادرات گلاب» در کاشان اعلام و پیشنهاد کرد سامانه بانک اطلاعاتی گیاهان دارویی راه‌اندازی شود. وی سپس گفت: نبود زنجیره ارزش یکپارچه و الگوسازی در کشت گیاهان دارویی، ناشی از ضعف ساختاری در وزارتخانه‌هاست. درحالی‌که در دنیا دولت سیاستگذاری و بخش خصوصی اجرا را بر عهده دارد، در کشور ما بخش دولتی عملکردی ضعیف دارند. رضایی با انتقاد از نگاه ناکارآمد به کشاورزی در ایران افزود: در شرایط بحران آب، تولید گندم توجیه اقتصادی ندارد. باید به‌سمت کشت فراسرزمینی و گیاهان دارویی حرکت کنیم که هم آب کمتری مصرف می‌کنند و هم ارزش افزوده بالاتری دارند.«وی با اشاره به سوددهی بالای این حوزه گفت: در حال حاضر، تولید گیاهان دارویی می‌تواند تا بیش از ۲۵۰میلیون تومان در هر هکتار سودآوری داشته باشد. با این حال، دولت نه‌تنها در حمایت از هوشمند‌سازی کشاورزی ضعیف عمل کرده، بلکه به مشاوره‌های بخش خصوصی نیز بی‌توجه است. جهان به‌سمت کشاورزی دیجیتال حرکت می‌کند و ما هنوز گرفتار تصمیم‌گیری‌های سنتی هستیم. »
در پایان، رضایی با تاکید بر شرایط حساس اقتصادی کشور و ضرورت توسعه صادرات غیرنفتی، به‌ویژه در بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از ارکان اشتغال‌زایی، تامین امنیت غذایی و ارزآوری اظهار کردند: اتاق بازرگانی ایران با همراهی و همکاری همه‌جانبه اتاق‌های بازرگانی اصفهان و سایر استان‌ها، در راستای تسهیل و تقویت صادرات محصولات کشاورزی، در پایان نشست رؤسای کمیسیون‌های کشاورزی سراسر کشور، خواستار حذف الزام رفع تعهد ارزی حاصل از صادرات این محصولات شده است.
جنگل‌های زراعی؛ طرحی برای احیای طبیعت و تولید
کوروش خسروی، معاون اقتصادی استاندار اصفهان، با اشاره به ۵۶ برنامه توسعه اقتصادی استان گفت: یکی از این برنامه‌ها توسعه گیاهان دارویی از طریق احیای جنگل‌های زاگرس است که برای هر ۱۰۰هکتار حدود ۱۵میلیارد تومان بودجه نیاز دارد. وی افزود: این طرح با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اجرا می‌شود و شامل صدور مجوز گردشگری، ساخت کلبه جنگلی و پرورش گیاهان کوهی است. وی اظهار کرد: اگرچه استقرار جنگل ۷سال زمان می‌برد؛ اما در ۸ شهرستان ظرفیت اجرای این طرح وجود دارد.
حمایت از فعالان گیاهان دارویی
نماینده جهادکشاورزی استان اصفهان با اشاره به ظرفیت‌های بالای استان، از برنامه‌های حمایتی این سازمان برای توسعه گیاهان دارویی خبر داد. این برنامه‌ها شامل اعطای تسهیلات یارانه‌ای، توسعه زنجیره ارزش، حمایت از تولیدکنندگان بذر، سامان‌دهی واحدهای بذر، کشت قراردادی، و تقویت بازرگانی با همکاری اتاق بازرگانی است.
نقش تحقیقات در توسعه گیاهان دارویی
مسعود ترابی، رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان نیز در این نشست گفت: این مرکز با ۳۰سال فعالیت، دومین مرکز تحقیقاتی کشور است. او بر اهمیت ایجاد هاب گیاهان دارویی، اهلی‌سازی گونه‌های جدید، شناسنامه ژنتیکی و تهیه بانک اطلاعاتی گیاهان دارویی تاکید کرد. وی افزود: حدود ۲۰۰گونه گیاه دارویی شناسایی شده است و ۴۰۰گونه در کشور وجود دارد.
نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در زنجیره ارزش
کامران صفوی، رئیس سرای نوآوری، با اشاره به رشد ۱۵ تا ۲۰درصدی بازار مکمل‌های گیاهی گفت: ایران دارای ۸۰۰شرکت فعال در این حوزه است که تنها ۲۵درصد آنها دانش‌بنیانند. صفوی بر اهمیت فناوری، کشاورزی دقیق، تکنولوژی‌های استخراج و توسعه در حوزه‌هایی چون نانودارو، غذا، آرایشی و بهداشتی تاکید کرد.
ارتقای بهره‌وری آب
علیرضا کمالیون هم در نشست تخصصی بر ضرورت بهره‌وری آب تاکید کرد و گفت: تصور تولید حداکثری گیاهان دارویی با آب کم نادرست است. وی افزود: باید از روش‌هایی مانند بازیافت آب استفاده شود. به گفته او، عبور از کشاورزی سنتی به Agribusiness، کاهش مصرف انرژی، مدیریت خاک، آموزش و توسعه زنجیره ارزش از الزامات پیشرفت در این حوزه است.
