تاثیر تماشای آثار هنری بر سلامت روان

اگرچه مطالعات پیشین نیز به تاثیر مثبت تعمق در آثار هنری بر خلق‌وخو و کاهش استرس اشاره داشتند، اما محدودیت در تعداد شرکت‌کنندگان، دامنه این تحقیقات را محدود می‌کرد. اکنون، یک تیم بین‌المللی با بررسی جامع ۳۸ پژوهش در طول دهه‌ها، برای نخستین بار تصویری واضح و فراگیر از اثرات تماشای هنر بر سلامت روان ارائه کرده است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که هنر به طور مشخص می‌تواند سلامت روان یودایمونیک را بهبود بخشد. یودایمونیک، نوعی از بهزیستی روانی است که با احساس رشد شخصی و هدفمندی در زندگی مرتبط است.

یکی از نکات قابل‌توجه این مطالعه، گستردگی طیف آثار هنری است که اثرات مثبت بر روان دارند. این آثار شامل نقاشی‌های فیگوراتیو و انتزاعی، عکس‌ها و حتی مجسمه‌ها می‌شوند و مهم‌تر آنکه، تاثیرات مثبت آنها بر وضعیت روانی افراد، پایدار و بادوام است. جالب‌تر آنکه، این پژوهش نشان می‌دهد که تاثیرات چشمگیر هنر بر بهبود وضعیت روحی و روانی، نه تنها در گالری‌های هنری، بلکه در محیط‌های درمانی مانند درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها و حتی در واقعیت مجازی نیز قابل مشاهده است. محققان دانشگاه وین، کالج ترینیتی دوبلین و دانشگاه هومبولت برلین، به‌عنوان متولیان این پژوهش، بر این باورند که با بازتعریف هنر به عنوان یک منبع در دسترس و مقرون‌به‌صرفه برای ارتقای سلامت روان، این مطالعه راه را برای ادغام هنر در زندگی روزمره و استراتژی‌های سلامت عمومی هموار می‌سازد.

شایان ذکر است که اهمیت این موضوع پیش از این نیز مورد توجه قرار گرفته بود. به عنوان مثال، سازمان جهانی بهداشت (WHO) از سال ۲۰۱۹، استفاده از روش‌های خلاقانه را به‌عنوان مکمل درمان‌های بالینی مرسوم توصیه کرده است.

در‌حالی‌که فواید خلق آثار هنری به‌خوبی مستند شده است، این پژوهش جدید، برای نخستین‌بار، تاثیر قابل‌توجه و اغلب نادیده‌گرفته‌شده تماشای صرف آثار هنری را نیز برجسته می‌سازد. این یافته‌ها دریچه‌ای نو به سوی بهره‌گیری از هنر در راستای بهبود کیفیت زندگی و سلامت روان افراد می‌گشاید.