نمایش رابطه خوب

این مکالمه پس از یک نشست در سوئیس که به‌طرز شگفت‌آوری موفقیت‌آمیز بود، در اوایل ماه مه انجام شد که در آن تیم‌های تجاری دو کشور توافق کردند تعرفه‌هایی را که در یک مناقشه تجاری در ماه آوریل که توسط ترامپ آغاز شده بود، به سطوح بسیار بالایی افزایش یافته بود، لغو کنند. ایالات متحده نرخ خود را از ۱۴۵درصد به ۳۰درصد و چین نرخ خود را به ۱۰درصد کاهش داد. این کشورها همچنین با توقف ۹۰روزه تعرفه‌های بیشتر برای مذاکره در مورد یک معامله تجاری بزرگ‌تر موافقت کردند.

در هفته‌های پس از جلسه ژنو، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، حال و هوای خوش از بین رفت و هر طرف دیگری را به سوءاستفاده از نقاط ضعف متهم کرد. واشنگتن محدودیت‌های جدیدی را بر تراشه‌های هوآوی و صادرات فناوری نیمه‌هادی و هوانوردی ایالات متحده به چین اعمال کرد. پکن، به‌نوبه خود، در ژنو موافقت کرده بود که اقدامات غیرتعرفه‌ای علیه ایالات متحده را کنار بگذارد، اما همچنان از یک سیستم کنترل صادرات جدید برای عناصر خاکی کمیاب و آهن‌رباها - که در جریان شعله‌ور شدن جنگ تجاری در ماه آوریل آغاز شده بود - برای محدود کردن صادرات به ایالات متحده استفاده می‌کند. شرکت‌های بزرگ آمریکایی در بخش‌های دفاعی و خودروسازی که به‌شدت به زنجیره تامین چین وابسته هستند، از جمله فورد، با بحران قابل توجهی روبه‌رو شده‌اند.

مساله عناصر خاکی کمیاب به‌وضوح اولویت اصلی ترامپ در این تماس تلفنی بود. او پس از این مکالمه، در پستی در وب‌سایت تروث‌سوشال ادعای پیروزی کرد: «دیگر نباید هیچ شکی درمورد پیچیدگی محصولات عناصر خاکی کمیاب وجود داشته باشد.» با این حال، بیانیه چینی هیچ اشاره‌ای به این مواد معدنی نکرد. دنیل راسل، معاون رئیس امنیت و دیپلماسی بین‌الملل در موسسه سیاستگذاری انجمن آسیا، در بیانیه‌ای مطبوعاتی گفت: «موضع ترامپ» به طرز گیج‌کننده‌ای مبهم است و هیچ نتیجه مشخصی را نشان نمی‌دهد. اینکه آیا این تماس تلفنی واقعا به از سرگیری جریان مواد معدنی به ایالات متحده کمک می‌کند یا خیر، باید در هفته‌های آینده در بنادر چین منتظر ماند و دید.»

پکن نیز با یک پیروزی، حتی اگر فقط در حرف و حدیث باشد، از این ماجرا بیرون آمد. در بیانیه چینی‌ها آمده بود: «ایالات متحده از دانشجویان چینی برای تحصیل در ایالات متحده استقبال می‌کند.» این یک تغییر موضع قابل توجه نسبت به اعلامیه هفته گذشته مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده مبنی بر اینکه این وزارتخانه «به‌شدت ویزا برای دانشجویان چینی را لغو خواهد کرد» خواهد بود؛ اعلامیه‌ای که جامعه دانشجویان چینی را به هرج و مرج و بی‌برنامگی کشانده است. ترامپ ظاهرا روز پنج‌شنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی با فردریش مرتس، صدراعظم آلمان که به آمریکا سفر کرده بود، این تغییر موضع را تایید کرد و گفت: «دانشجویان چینی می‌آیند - مشکلی نیست. صادقانه بگویم، افتخار ماست که آنها را داشته باشیم.»

اینکه چگونه این اظهارات به سیاست تبدیل می‌شوند، باز هم به شکل یک سوال بی‌پاسخ باقی می‌ماند. لحن کلی بیانیه‌ها و اظهارات هر دو طرف تا حد زیادی مثبت بود، از جمله دعوت هر دو رئیس‌جمهور برای میزبانی از یکدیگر. این امر به‌ویژه در مورد ترامپ صادق بود که گفت این یک «تماس تلفنی بسیار خوب» بود. اسکات کندی، مشاور ارشد و رئیس هیات امنای بخش تجارت و اقتصاد چین در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، به فارن‌پالیسی گفت که این پویایی، اثربخشی استراتژی چین را نشان می‌دهد. او گفت: «چین یک ابزار اقتصادی پیدا کرده که واقعا موثر است. بنابراین رئیس‌جمهور دلایل مختلفی برای مثبت جلوه دادن این موضوع دارد.»

لحن خوش‌بینانه ترامپ همچنین نشان‌دهنده یک پویایی آشنا است که در آن او پیوسته گرمی و گشودگی را نسبت به شی و چین نشان داده است؛ درحالی‌که سایر بخش‌های دولت او - چه عمدی و چه به‌طور نامنسجم - دستور کار جنگ‌طلبانه‌تری را دنبال کرده‌اند. با این حال، بیانیه پکن به‌طور قابل توجهی حاوی هشدارهای بیشتری بود، از جمله اینکه ایالات متحده باید هرگونه دخالت و خرابکاری در چین را متوقف کند و با تایوان با احتیاط رفتار کند. کندی گفت که این بیانیه همچنین حاوی «طعنه‌ای زیرکانه» به ایالات متحده بود، با اشاره به اینکه این تماس به درخواست ترامپ انجام شده است که نشان می‌دهد واشنگتن از پکن درخواست کوتاه آمدن دارد.

این ابرقدرت‌ها در جریان این تماس تلفنی توافق کردند که به آزمایش روابط خود در دوران جدید ترامپ ادامه دهند. این در حالی است که چالش‌های عمده همچنان بر سر راه یک توافق تجاری گسترده‌تر وجود دارد، از جمله تضاد بین مدل اقتصادی وابسته به صادرات چین و تمایل ترامپ به احیای تولید. اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده در ماه مه در ژنو گفت که دو طرف می‌توانند «با هم دوباره متوازن شوند»، اما کارشناسان مسیر طولانی و دشواری را برای مذاکرات پیش‌رو می‌بینند. سال‌ها طول کشید تا هر دو طرف در دوره اول ریاست‌جمهوری به یک توافق تجاری دست یابند؛ توافقی که چین در نهایت آن را حفظ نکرد.