در تماس ۲ ساعته ترامپ با پوتین چه گذشت؟
روایتهای متناقض از آتشبس

«یولیا شاپووالوا» در گزارشی برای الجزیره نوشت، پوتین گفت که تلاشها برای پایان دادن به درگیری «در مسیر درست» به نظر میرسد و مسکو آماده است تا با اوکراین در مورد تفاهمنامهای در مورد توافق صلح آینده همکاری کند. پوتین از ترامپ به خاطر حمایت از شروع مذاکرات مستقیم بین روسیه و اوکراین تشکر کرد. با این حال، پرسش اصلی این است که چگونه باید به سمت صلح حرکت کرد. پوتین در نزدیکی تفرجگاه سوچی در دریای سیاه به خبرنگاران گفت: «ما با رئیسجمهور ایالات متحده توافق کردهایم که روسیه پیشنهادهایی بدهد و ما آمادهایم تا با طرف اوکراینی در مورد تفاهمنامهای در خصوص توافق صلح احتمالی آینده همکاری کنیم که تعدادی از مسائل، مانند اصول حل و فصل [و] زمان توافق صلح احتمالی را تعریف میکند». پوتین گفت: «میخواهم توجه داشته باشم که در کل، موضع روسیه روشن است. نکته اصلی برای ما از بین بردن ریشههای این بحران است. ما فقط باید موثرترین راهها را برای حرکت به سمت صلح تعیین کنیم.»
با این حال، اظهارات منتشرشده توسط دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در اوایل دیروز سهشنبه، که توسط خبرگزاریهای دولتی روسیه نقل شد، نشان میدهد که هیچ فوریتی از طرف مسکو برای مراحل بعدی وجود ندارد. پسکوف گفت: «هیچ ضربالاجل مشخصی وجود ندارد و نمیتواند وجود داشته باشد. واضح است که همه میخواهند این کار را در اسرع وقت انجام دهند؛ اما البته، مشکل در جزئیات است.» ترامپ نیز به نوبه خود گفت که این تماس تلفنی بسیار خوب پیش رفت. او در پستی در «سوشیال تروث» گفت که واتیکان «به نمایندگی از پاپ، اعلام کرده است که بسیار علاقهمند به میزبانی مذاکرات است. بگذارید این روند آغاز شود.» ترامپ در توصیف تماس تلفنی خود با پوتین گفت که به او گفته است: «چه زمانی قرار است به این موضوع پایان دهیم، ولادیمیر؟» ترامپ افزود که ممکن است زمانی فرا برسد که تحریمهایی علیه روسیه اعمال شود، بدون اینکه جزئیات بیشتری ارائه دهد.
گزارشگر الجزیره افزود که این تماس تلفنی برای پوتین «بسیار مهم» بوده است. شاپووالووا گفت: «او [پوتین] معتقد است که ایالات متحده - به دلیل نفوذش - میتواند هر مشکلی را حل کند. ولادیمیر پوتین معتقد است که در ابتدا ایالات متحده در این درگیری پشت اوکراین ایستاده و آن را هدایت میکرد. بنابراین، برای پرداختن به، به اصطلاح ریشههای درگیری، صحبت مستقیم با دونالد ترامپ و با ایالات متحده مهم بود». ترامپ، ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین و رهبران اروپایی را در جریان این تماس تلفنی قرار داد. زلنسکی اصرار داشته است که اگر پوتین به آتشبس متعهد نشود، باید تحریمهای شدیدتری علیه روسیه اعمال شود. رئیسجمهور اوکراین گفت که کشورش آماده است تا با روسیه در ترکیه، سوئیس یا واتیکان مذاکره کند و درخواست کی یف برای «آتشبس کامل و بیقید و شرط» را تکرار کرد.
در همین حال، جورجیا ملونی، نخست وزیر ایتالیا گفت که رهبران اروپایی و آمریکایی از آمادگی پاپ لئو چهاردهم برای میزبانی مذاکرات روسیه و اوکراین در واتیکان استقبال کردهاند. دفتر ملونی اعلام کرد که رهبران اروپایی، از جمله زلنسکی، امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه و فریدریش مرتس صدراعظم آلمان پس از تماس ترامپ با پوتین با او صحبت کردند. دفتر ملونی در بیانیهای اعلام کرد: «کارهایی برای شروع فوری مذاکرات بین طرفین در حال انجام است که میتواند در اسرع وقت به آتشبس منجر شود و شرایط را برای صلح عادلانه و پایدار در اوکراین فراهم کند.»
صلحی دور از دسترس؟
«استیون کالینسون» هم دیروز سهشنبه در تحلیلی برای سیانان نوشت، تماس تلفنی جنجالی رئیسجمهور آمریکا با همتای روس خود در عصر دوشنبه (۲۹اردیبهشت ماه)، عمدتا نشان داد که پیشرفت در مذاکرات چقدر دور از دسترس است. او معتقد است که این تماس پرسشهای جدیدی در مورد اینکه ترامپ واقعا چقدر میخواهد درگیر این مذاکرات باشد، مطرح کرد. اوکراین و شرکای اروپاییاش برای آتشبس ۳۰روزه تلاش میکنند تا زمان برای شروع مذاکرات در مورد توافق صلح دائمی فراهم شود. مسکو امتناع کرده و اصرار دارد که اکنون مذاکرات در مورد یک توافق نهایی انجام شود. ازآنجاکه این روند ممکن است ماهها طول بکشد، به نظر میرسد که این یک ترفند برای این است که به روسیه اجازه دهد تا به حملات خود که باعث کشته شدن غیرنظامیان بیگناه میشود، ادامه دهد.
تحلیلگر سیانان افزود، ترامپ پس از تماس خود با پوتین اعلام کرد که اوکراین و روسیه اکنون «تا جایی که میتوانند» درمورد آتشبس و در نهایت پایان جنگ، مذاکره خواهند کرد؛ «در واقع، طرف دوستش در کرملین را گرفت». ترامپ همچنین در تماس خود با پوتین ابهام جدیدی را به تلاش صلح بینتیجه خود افزود. او هیچ کاری برای تسکین پیشنهاد قبلی «جی. دی. ونس»، معاون رئیسجمهور مبنی بر اینکه اگر پیشرفتی حاصل نشود، ایالات متحده ممکن است دستهای خود را بشوید و از میانجیگری کناره گیرد، انجام نداد. تهدید به کنار کشیدن، یک ترفند کلاسیک برای معاملهگران است. اما با توجه به تردید شدید دولت در مورد کمک به اوکراین، این ممکن است یک بلوف نباشد.
ترامپ این تصور را ایجاد کرد که ایالات متحده در حین مذاکره روسیه و اوکراین، نقش مستقیم کمتری ایفا خواهد کرد. او با اشاره به نقش پاپ جدید در واتیکان نشان داد که احتمالا واتیکان ممکن است درگیر مذاکرات شود. «بث سانر» معاون سابق مدیر اطلاعات ملی میگوید: «به نظر من رئیسجمهور شاید اصلا سعی نکرد پوتین را تحت فشار قرار دهد. خوب است که آنها یک مکالمه دو ساعته داشتند، اما از این مکالمه چه چیزی نصیب ما میشود؟» وی افزود: «ما پوتین را داریم که به خواستههای بسیار حداکثری خود ادامه میدهد. پوتین دقیقا به آنچه میخواست رسیده و از این تماس بسیار خوشحال است.»
ترامپ اهرمهایی دارد؛ برای مثال، میتواند تحریمها علیه روسیه را تشدید کند یا سلاح و مهمات بیشتری به اوکراین ارسال کند. او در پاسخ به خبرنگاران در دفتر بیضی شکل که از او پرسیدند چرا تحریمهای جدید اعمال نمیکند، پاسخ داد: «چون فکر میکنم شانسی برای انجام کاری وجود دارد و اگر این کار را انجام دهید، میتوانید اوضاع را بسیار بدتر کنید.» او هشدار داد: «اما ممکن است زمانی فرا برسد که این اتفاق بیفتد.»
«آناتولی کورمانایف» و «آنتون ترویانوفسکی» هم در گزارشی برای نیویورکتایمز نوشتند، پوتین در تعاملات خود با ترامپ، سعی کرده است با وانمود کردن به مذاکره برای صلح - اما بدون ارائه هیچ امتیاز معناداری به کییف- رئیسجمهور آمریکا را راضی کند. با توجه به ادعاهای مکرر او مبنی بر اینکه روسیه ابزار لازم برای دستیابی به تمام اهداف خود در جنگ را دارد، دادن امتیاز ممکن است خطر ضعیف نشان دادن پوتین را به همراه داشته باشد. این گزارشگران افزودند، تناقضات ذاتی استراتژی پوتین در اواخر هفته گذشته به نمایش گذاشته شد. روسیه در یک نمایش قدرت آشکار، حملات پهپادی مرگباری را علیه اهداف غیرنظامی در اوکراین در روزهای شنبه و یکشنبه انجام داد، اگرچه ترامپ از چنین حملاتی به عنوان حملاتی زیانبار انتقاد کرد. ترامپ در مورد حملات اخیر اظهارنظری نکرد. با این حال، در اواخر آوریل، او بهطور نادری پوتین را به خاطر انجام حملهای مشابه سرزنش کرد.