ثبت‌‌‌سفارش واردات اتوبوس و کشنده جاده‌‌‌ای آزاد شد
طبق اطلاعیه منتشرشده، این طرح وارداتی تنها مشمول خودروهایی می‌شود که در چارچوب مشخص و از مسیر تعیین‌‌‌شده در قانون، و با هدف جایگزینی خودروهای فرسوده وارد کشور می‌‌‌شوند. ثبت‌‌‌سفارش تنها در صورتی امکان‌‌‌پذیر است که اطلاعات خودرو فرسوده پیش از ثبت درخواست در سامانه نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده ثبت شده باشد.
این اقدام که با هدف کاهش مصرف سوخت، کاهش آلودگی هوا و افزایش ایمنی ناوگان حمل‌‌‌ونقل انجام می‌شود، هم اشخاص حقوقی و هم اشخاص حقیقی را شامل می‌شود. البته اشخاص حقیقی تنها مجاز به واردات یک دستگاه خودرو هستند و آن هم در صورتی که خودروی فرسوده‌‌‌ای را اسقاط کرده باشند. همچنین برای افرادی که کارت بازرگانی ندارند، امکان دریافت مجوز موردی فراهم شده است.
واردات تنها به برندهای معتبر بین‌المللی محدود شده که شامل مرسدس بنز، ولوو، اسکانیا، مان، رنو، داف، یوتانگ، کینگ‌‌‌لانگ، بل‌‌‌کی و ایویکو می‌شود. همچنین خودروهای وارداتی باید کارکرده باشند و سن آنها نباید بیش از ۱۰ سال باشد.
از سوی دیگر، فهرست تعرفه‌‌‌هایی که شامل این طرح می‌‌‌شوند نیز به‌‌‌صورت محدود و مشخص اعلام شده و تنها کدهای خاص مربوط به انواع اتوبوس و کشنده مشمول این مجوز خواهند بود.
تامین ارز نیز از سه مسیر ممکن است: صادرات خود واردکننده، صادرات دیگران یا مجوزهای رسمی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌‌‌های اقتصادی و فنی ایران. برای ثبت‌‌‌سفارش این خودروها، دریافت تاییدیه خدمات پس از فروش از وزارت صنعت الزامی است. همچنین فرآیند ثبت‌‌‌سفارش باید به تایید سه نهاد برسد، دفتر صنایع خودرو وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد و سازمان حفاظت محیط‌زیست.
علاوه بر این، مجوز نهایی واردات اتوبوس یا کشنده تنها پس از بررسی تعداد خودروهای اسقاط‌‌‌شده در سامانه نوسازی و به صورت سیستمی صادر خواهد شد. به عبارتی، به همان تعداد خودرو فرسوده‌‌‌ای که اسقاط شده، امکان واردات از این مسیر وجود دارد.
می‌توان گفت یکی از جدی‌‌‌ترین بحران‌های زیرساختی کشور در حوزه حمل‌‌‌ونقل، فرسودگی گسترده ناوگان خودروهای سنگین است؛ بحرانی که سال‌هاست به دلایلی چون نبود بودجه نوسازی، تحریم‌‌‌ها و محدودیت‌های واردات، انباشته شده و تبعات اقتصادی، زیست‌‌‌محیطی و ایمنی آن به‌‌‌وضوح قابل مشاهده است.
بر اساس آمارهای رسمی، بخش زیادی کشنده‌‌‌ها و اتوبوس‌‌‌های فعال در کشور عمر بالای ۲۰ سال دارند. این خودروها نه‌‌‌تنها از نظر مصرف سوخت بسیار پرهزینه‌‌‌اند، بلکه سهم قابل‌‌‌توجهی در آلودگی هوا و تصادفات مرگبار جاده‌‌‌ای دارند. ورود خودروهای سنگین فرسوده به محدوده شهری، به‌‌‌ویژه در کلان‌شهرها، عملا به یک تهدید زیست‌‌‌محیطی تبدیل شده است.
تصمیم دولت برای آزادسازی مشروط واردات به‌‌‌شرط اسقاط، می‌تواند گامی برای مقابله با این وضعیت باشد. این سیاست در صورت اجرای دقیق می‌تواند هم انگیزه واردکنندگان را برای خروج خودروهای فرسوده افزایش دهد و هم فشار مضاعف بر بودجه عمومی برای نوسازی ناوگان را کاهش دهد. در عین حال، این رویکرد باید با توسعه زیرساخت‌‌‌های خدمات پس از فروش همراه شود تا اثرگذاری بلندمدت آن تضمین شود.
