ضرورت تصویب قانون نظام صنفی حسابداری کشور

گردهمایی انجمن های صنفی حسابداری کشور با موضوع بررسی طرح جامع نظام حسابداری و حسابرسی کشور با حضور ۲۲ نفر از نمایندگان صنفی استان‌ها در مشهد برگزار شد.

این نشست هم اندیشی انجمن های حسابداری کشور با رویکرد اشتراک گذاری مسایل اصلی پیش روی حرفه و برنامه ریزی های مشترک آتی، اول خردادماه به میزبانی انجمن صنفی کارفرمایی حسابداری و حسابرسی خراسان رضوی برگزار شد.

محمد قبول، عضو شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران درباره ضرورت تثبیت و ارتقای جایگاه حرفه حسابداری در کشور گفت: انجمن های حسابداری و حسابرسی متعددی، این حرفه را در کشور ما نمایندگی می کنند و تعامل این انجمن های به ارتقای این حرفه کمک شایانی می کند.

او با اشاره به برگزاری نشست های مشترک انجمن های صنفی استانی در دو سال گذشته خاطرنشان کرد: انجمن های دیگر همچون جامعه حسابداران رسمی، انجمن حسابداران خبره ایران و انجمن مدیران مالی کشور هم بایستی با انجمن های صنفی حسابداری همگام شوند تا به جایگاه بهتری برای این حرفه در کشور برسیم.

وی با بیان اینکه حسابداران نیازمند یک قانون و نظام صنفی هستند که جایگاه قانونی داشته باشند افزود: ما در این نشست به دنبال این هستیم که در راستای حمایت از این حرفه و حسابداران کشور، تصویب قانون نظام صنفی حسابداری را پیگیری کنیم البته در حوزه حسابرسی، قانون جامع حسابداران رسمی را داریم اما در این قانون حرفه حسابداری، مغفول مانده و دیده نشده است.

به گفته قبول، امروز شرکت های بزرگی را داریم که سهم زیادی در تولید ناخالص ملی دارند ولی مدیران مالی آنها یک تشکل قانونی برای مسائل حرفه ای شان ندارند. بنابراین مهمترین موضوع این نشست، پیگیری تصویب قانون نظام جامع حسابداری و حسابرسی کشور و پیشنهاد آن به مجلس برای تصویب است.

او اظهار داشت: با توجه به گستردگی جامعه حسابداران کشور و نقشی که حسابداران در شفافیت مالی دارند، این خلا قانونی وجود دارد چرا که تهیه گزارش ها و اطلاعات مالی توسط همین مدیران مالی و حسابداران انجام می شود ولی قانونی برای حمایت از این صنف وجود ندارد.

عضو شورای عالی انجمن حسابداران خبره، تشکیل این نظام صنفی قانونی را در تحقق شفافیت مالی در کشور و فسادزدایی اقتصادی موثر دانست و گفت: باید حمایت های قانونی از حسابداران وجود داشته باشد تا در صورت برملا کردن فساد مالی، مصون بمانند.

قبول تاکید کرد: انجمن های صنفی ۱۸ استان کشور، این مطالبه را از نمایندگانشان در مجلس داشته باشند چرا که کمیسیون اقتصادی مجلس هم حمایت خوبی از این موضوع دارد کما اینکه پیش از این طرحی به کمیسیون اقتصادی ارائه شد که جزئیات زیادی داشت و قرار شد برای زودتر به نتیجه رسیدن آن در مجلس، یک طرح کلی ارائه شود و جزئیات در قالب آیین نامه بیاید.

به گفته او، جامعه حسابداران رسمی به دلیل این خلا قانونی، استقلال ندارد و تابع دستورالعمل های دولتی هستند در حالیکه این موضوع، اقتصاد خصوصی را محدود می کند. 

* خطر کمبود حسابداران خبره تا چند سال آینده

مهرزاد رحیمی دانش، بیرکل کانون انجمنهای صنفی حسابداری کشور، بزرگترین مشکل جامعه حسابداری کشور اینطور توصیف کرد: حسابرس یک نهاد شناخته شده و رسمیت یافته است اما حسابدار در جایی دیده نشده است در صورتیکه تا حسابداری نباشد که صورت های مالی و گزارشهای مالی را آماده کند حسابرس نمی تواند اظهار نظر کند. بار اصلی کار بر دوش حسابداران است ولی جایگاه حسابداری تعریف نشده است چون نظام حسابداری نداریم.

وی با بیان اینکه حسابرس ها نرخ مصوب دستمزد دارند ولی حسابدارها، شرایط حرفه ای شان در نظر گرفته نشده و پایگاه قانونی ندارند افزود: خوشبحتانه ظرفیت های قانونی برای حمایت از انجمن های صنفی حسابداری از سوی وزارت کار و تعاون مهیا شده است.

نایب رییس هیات مدیره انجمن حسابداری گیلان با بیان اینکه این جامعه بزرگ برای داشتن صدایی واحد، نیازمند یک سازمان نظام مند قانونی است، گفت: امروز بار بسیاری از رفتارهای سازمان تامین اجتماعی و سازمان امور مالیاتی بر دوش حسابداران است. در شرایط نبود حمایت های قانونی، حسابداران باسابقه از این رشته خارج می شوند و تا چند سال آینده با کمبود حسابدار خبره مواجه خواهیم شد بنابراین برای اینکه تیم اقتصادی کشور دچار ضعف نشود باید جایگاه حسابداران، تثبیت و تقویت شود.

رحیمی دانش با اشاره به همراهی کمیسیون اقتصادی مجلس و تیم اقتصادی دولت برای نظام مند کردن جامعه حسابداران کشور خاطرنشان کرد: سازمان نظام حسابداری، فعالان این صنف را در برابر تخلفات مالی، پاسخگو و مصون می دارد و به شفافیت مالی در کشور کمک می کند.

عضو انجمن حسابداران خبره ایران یادآور شد: دولت لایحه نظام حسابرسی را به مجلس برده است و  طی رایزنی با کمیسیون اقتصادی مجلس، قرار شده که طرح نظام حسابداری را ارائه کنیم تا یک طرح جامع نظام مالی حسابداری و حسابرسی را تصویب کنند که امیداوریم زودتر به خروجی مشخصی منتج شود.

* اهمیت نزدیک شدن حرفه حسابداری به استانداردهای بین المللی

جواد علایی نسب، رئیس هیت مدیره انجمن حسابداران تهران با اشاره به دو خلا بسیار مهم در حرفه حسابداری گفت: اولین خلا در حوزه آموزشی است. بین قواعد بازار کار با دروس دانشگاه این رشته، شکاف زیادی وجود دارد که هرکدام مسیر خودشان را می روند و به مقصد مشترکی نمی رسند.

به گفته او، دانش آموختگان رشته حسابداری، یکسری مفاهیم اولیه ترجمه شده غربی را در دانشگاه آموزش دیده اند که شباهتی به واقعیت های بازارهای مالی ما ندارد و انجمن های صنفی حسابداری باید این خلا آموزشی را پر کنند.

علایی نسب خلا دیگر در این حرفه را در حوزه کیفیت گزارشگری مالی دانست و افزود: حسابداران زیادی در دنیا دارای گواهینامه های معتبر حسابداری هستند و یکی از شاخص های ارزیابی کشورهای پیشرفته، تعداد حسابداران دارای گواهینامه CPA هستند ولی در ایران با ترجمه اشتباهی که رایج شده است افرادی که حسابرس هستند به عنوان حسابدار رسمی معرفی می شوند در حالیکه آنها حسابدار نیستند بلکه تایید کننده گزارشهای مالی حسابداری به شمار می روند و تعداد حسابداران داری مدارک معتبر بسیار اندک است اگرچه برخی انجمن ها، اقدام به صدور گواهینامه های معتبر بین المللی در این حوزه کردند اما چون مصوبه مجلس را ندارد، جنبه داخلی پیدا کرده و رسمی نیست.

او با تاکید بر اینکه مدارک معتبر بین المللی در حوزه حسابداری، زبان مشترک میان شرکت های مالی در دنیا است خاطرنشان کرد: این خلا در جامعه حسابداری کشور ما باعث عدم تمایل سرمایه گذار خارجی در ایران می شود چون به گزارشهای مالی داخلی ما بی اعتماد هستند. وجود سازمان نظام جامع حسابداری می تواند با به روز کردن آموزشها و صدور گواهینامه های معتبر بین المللی، این خلا را پر کند.

رئیس هیت مدیره انجمن حسابداران تهران، تشکیل سازمان نظام جامع حسابداری و حسابرسی را از این منظر مهم توصیف کرد که می تواند این حرفه را به استانداردهای بین المللی نزدیک کرده و اعتماد سرمایه گذار خارجی را به گزارشهای مالی شرکتهای داخلی جلب کند.

علایی نسب اضافه کرد: وجود چنین ساختاری،  آموزشهای دانشگاهی این رشته را به واقعیت های این حرفه نزدیکنی  کند و این اطمینان را به سرمایه گذارن و سهامدارن شرکتها می دهد که تهیه کنندگان گزارشهای مالی، صلاحیت حرفه ای تهیه گزارش را دارند و گزارشهای مالی آنها قابل اتکا است چرا که در حال حاضر بار این مسئله روی دوش حسابداران رسمی است در صورتیکه نیاز نیست در کارگاه های کوچک، حسابرسی انجام شود و حسابدار باید مهارت های اولیه تهیه گزارش مالی را مطابق با استانداردها داشته باشد.

* تقویت جایگاه حسابداران همراستا با قوانین مالیاتی

ایمان علیزاده، عضو هیئت مدیره انجمن کارفرمایی حسابداری و حسابرسی خراسان رضوی با اشاره به پیشبرد برنامه های پیش روی این انجمن های صنفی و هماهنگی میان آنها در این نشست، اظهار داشت: بوروکراسی اداری یکی از موانع پیش روی انجمن های صنفی حسابداری است که انگیزه را در بین آنها کم کرده به طوریکه این نشست با فاصله زمانی دو ساله برگزار شده است یعنی آخرین جلسه که نمایندگان انجمن های صنفی حسابداری سراسر کشور داشتند مربوط به دو سال قبل می شود.

وی با بیان اینکه حرفه حسابداری در کشور، علاقه مندان زیادی دارد و جامعه گسترده ای را شامل می شود گفت: خلاهای قانونی این حرفه به دلیل نداشتن نظام صنفی قانونی باعث شده تا انگیزه انجمن های صنفی برای حمایت و پیگیری اموراتشان کم شود چون حمایت های قانونی کمی از این صنف وجود ندارد در حالیکه قوانین مالیاتی روز به روز جدی تر و محکم تر می شوند و جایگاه حسابداران هم اهمیت بیشتری می یابد پس باید حمایت قانونی از این جامعه صنفی بیشتر شود ولی تصویب قانون جامع برای این صنف همچنان به کندی پیش می رود.

محمدجواد قاسمیان، رئیس هئیت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی حسابداری استان یزد  نیز با تاکید بر اینکه امروز بیش از پیش نیاز به همبستگی و هم افزایی در انجمن های صنفی حسابداری کل کشور برای ارتقای جایگاه این حرفه وجود دارد، یادآور شد: ما در این نشست ها، تجربیاتمان را با هم به اشتراک می گذاریم تا بتوانیم مسئله مهم تشیکل نظام جامع حسابداری را به سرانجام برسانیم.

او با اشاره به مشکلات پیش روی این صنف گفت: بحث اینتاکد یا شناسه یکتای فعالیت مالیاتی کمی غیرمنصفانه است که رایزنی هایی برای رفع مشکلات پیرامون آن در حال انجام است. ضمن اینکه موضوع سخت و زیان آور بودن شغل حسابداری را در حال پیگیری داریم تا این شغل در ذیل مشاغل سخت و زیان آور قرار بگیرد.