راهکارهای کاهش ناترازی برق

بر این اساس برای کاهش ناترازی برق ۱۴ مگا پروژه از سوی دولت تعریف شده و از سوی دیگر گفته می‌شود که صنایع و بنگاه‌های اقتصادی باید برق مورد نیازشان را تامین کنند و بر این اساس تکالیفی بر عهده برخی از بنگاه‌های اقتصادی گذاشته شده است. همچنین گفته می‌شود ۱۵ هزار مگاوات برق نیز احتمالا تا یک سال اخیر از طریق پنل‌های خورشیدی وارد مدار می‌شود. با این حال اما قطعی و ناترازی برق در سال‌های اخیر خسارت‌های بسیاری را بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است. در همین راستا با روسای کمیسیون‌های صنایع و انرژی مجلس به گفت‌وگو نشستیم.

خسارت سنگین قطعی برق

رضا علیزاده، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به ناترازی برق، اظهار کرد: ناترازی‌های انرژی خسارت‌های سنگینی در حوزه‌های مختلف ایجاد کرده است. امیدواریم که ظرف دو سال آینده به نوعی از این بحران خارج شویم، چراکه خسارت بسیار سنگین است. بر این اساس از یکسو کاهش تولید و از یکسو خسارت در آسیب به واحدهای تولیدی را شاهد هستیم. زمانی‌که برق قطع و مجددا وصل می‌شود، این‌گونه نیست که سیستم‌ها همان زمان راه بیفتد، از سوی دیگر تجهیزات نیز آسیب می‌بیند. علاوه بر این، قطع برق موجب آسیب به تجهیزات خانگی نیز می‌شود.  او در خصوص میزان خسارت ناشی از قطع برق، گفت: خسارت سنگین است، اما برآوردی از آن وجود ندارد. بخشی از خسارت ضرر و بخشی نیز عدم‌النفع است. مراکز مختلف عددهای متفاوتی را اعلام می‌کنند، اما طبیعتا خسارت زیاد است. بر این اساس یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها در کشور از سوی دولت، مجلس، بنگاهداران و واحدهای بزرگ صنعتی باید حل ناترازی برق باشد و در این راستا همه باید دست به دست هم دهیم تا این مشکل برطرف شود‌. ناترازی‌ها به تولید ملی، رشد اقتصادی و تمامی فاکتورهای اقتصادی آسیب جدی وارد کرده است.

تشکیل کارگروه

رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: در کمیسیون صنایع موضوع ناترازی‌ها به کرات بررسی شده است و بعد از جلسات بسیار و بحث در این خصوص آخرین اقداممان تشکیل یک کارگروه ویژه با حضور اعضای کمیسیون صنایع، وزارت نیرو، وزارت صمت و وزارت ارتباطات بود. این کارگروه قرار است در حوزه مدیریت تولید انرژی، مدیریت مصرف انرژی و هم در حوزه نوسازی ناوگان صنعتی اقدام کند. در حوزه نوسازی ناوگان صنعتی باید تجهیزاتمان را به‌روز کنیم تا بهره‌وری و راندمان بالا برود و از سوی دیگر باید فرهنگ مصرف را اصلاح کنیم.  

علیزاده ادامه داد: وزارت ارتباطات نیز باید از هوش مصنوعی و حوزه‌ آی‌تی برای کنترل مصرف خانوارها و واحدها و بنگاه‌ها استفاده کند و به نوعی تدبیر شود که بتوانیم مصرف و تولید را به نحوی به صورت متوازن جلو ببریم تا ظرف دو سال آینده بتوانیم از بحرانی که به وجود آمده خلاص شویم. او در خصوص برخی اظهارات دولتمردان مبنی بر لزوم ساخت نیروگاه از سوی صنایع بزرگ، خاطرنشان کرد: در حال حاضر ما با بحران ناترازی مواجه هستیم و هر کسی در هر صنعت و هر رده‌ای توان داشته باشد باید کمک کند و این یک معضل ملی است. 

سوءمدیریت‌ها در دولت‌های قبل انباشته شده و دولت‌ها در دوره‌های مختلف تکالیفشان را انجام نداده‌اند که امروز به این نقطه رسیدیم. در حال حاضر اما حل این معضل به یک وفاق ملی نیاز دارد و همه باید دست به دست هم دهند تا بتوانیم این مشکل را برطرف کنیم. رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: اگر یک بنگاه اقتصادی توان مالی دارد و می‌تواند برق تولید کند، باید این اقدام را انجام دهد. این یک تکلیف عمومی برای همه دستگاه‌ها، بنگاه‌ها و مردم است. از سوی دیگر مردم عادی باید در مصرف کنترل کنند و بنگاه‌دار اگر توان مالی دارد ۱۰۰تا ۲۰۰ مگاوات برق تولید کند و اگر می‌تواند مصرف برق خودش را تامین کند.

بر این اساس همه باید بسیج شوند تا بتوانیم از این بحران عبور کنیم.  علیزاده در خصوص برنامه کمیسیون صنایع برای تامین برق از سوی برخی صنایع بزرگ، تصریح کرد: تکالیفی به واحدهای بزرگ صنعتی و وزارت صمت داده شده تا واحدهای بزرگ صنعتی و بنگاه‌های بزرگ اقتصادی را مکلف کند تا به دنبال تولید برق بروند. بسیاری از واحدها نیز اقدام کرده‌اند و بر این اساس در حوزه پنل‌های خورشیدی اقدامات خوبی انجام شده است. همچنین در حوزه تجهیز ناوگان و نوسازی ناوگان‌های تولید برق در راستای راندمان بالا و مصرف انرژی پایین اقداماتی انجام شده و برنامه داده شده و اقدامات در دست انجام است. او همچنین خاطرنشان کرد: تفاهماتی در حوزه فاینانس و تامین مالی پنل‌های خورشیدی انجام شده و تعدادی از بنگاه‌ها و مجموعه‌های بزرگ اقتصادی برای تولید برق از طریق پنل‌های خورشیدی اقدام کرده‌اند و مجوز گرفته‌اند و در حال آماده‌سازی زمین هستند.

موسی احمدی، رئیس کمیسیون انرژی مجلس نیز به تشریح اقدامات انجام شده از سوی کمیسیون متبوعش برای بررسی ناترازی انرژی پرداخت و تاکید کرد: در کمیسیون انرژی برای حل ناترازی‌ها پیشنهادهای خوبی در بحث میادین گازی، فشارافزایی، فلرها و گازهای مشعل و هم در رابطه با انرژی هسته‌ای مطرح شده است و جلسات متعددی را در این راستا داشتیم. بر این اساس یکسری مسائلی با روسیه مطرح بود که توانستیم به حل آن کمک کنیم. او ادامه داد: کمیسیون انرژی پیش از زمستان جلساتی را با توجه به ناترازی گاز با وزارت نفت برگزار کرد تا از قطع گاز مصرف‌کنندگان جلوگیری شود. همچنین در بحث برق نیز در زمستان جلساتی را با وزارت نیرو برگزار کردیم تا به نحوی برنامه‌ریزی کنند که برق پایداری به مردم داده شود. اما با نگاهی که ما در بحث تولید داریم و ظرفیت‌های زیر‌ساختاری نیرو نمی‌توانیم به صورت صد‌در‌صدی هم برق صنایع و هم برق خانه‌ها را تامین کنیم. رئیس کمیسیون انرژی مجلس اظهار کرد: بیشتر سدهای ما با کم آبی مواجه شده است و چون ما روی نیروگاه‌های برق‌آبی سرمایه‌گذاری کرده بودیم در حال حاضر با مشکل مواجه شدیم. برای اینکه بتوانیم پیک تیرماه و مردادماه را مدیریت کنیم در حال حاضر یکسری خاموشی انجام می‌شود که بتواند ذخیره‌سازی برای آن موقعیت خاص که به واقع مردم به برق نیاز دارند، داشته باشیم. 

احمدی تصریح کرد: در نیروگاه اتمی نزدیک به هزار مگاوات برق تولید می‌کنیم و برای آینده نیز نیروگاه‌ها برای تولید حدود ۲ تا ۳ هزار مگاوات قابل توسعه است. بر این اساس در حال حاضر در خصوص توسعه نیروگاه‌ها کار می‌شود و ما نیز در این راستا نظارت داریم. یکی از مسائل مهمی که باید به دنبال آن باشیم مدیریت است. در دنیا نیز ناترازی وجود دارد، اما زمانی‌که برای مثال نیروگاه‌های برق‌آبی دچار مشکل می‌شود به سرعت به دنبال جایگزین کردن آن از طریق نیروگاه خورشیدی، بادی و انرژی‌های تجدید‌پذیر می‌شود. او در ادامه تاکید کرد: در حال حاضر بسیاری از نیروگاه‌های ما فرسوده شده و این نیروگاه‌ها باید از نظر تجهیزات و امکانات اورهال شوند. 

اما به دلیل مسائل مالی یا مسائل دیگر نتوانسته‌اند به موقع این کار را انجام دهند. رئیس کمیسیون انرژی مجلس یادآور شد: ناترازی‌هایی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم در طول زمان‌های مختلف اتفاق افتاده و آنچه در حال حاضر در بحث انرژی نیاز داریم بحث مدیریت مصرف در حوزه برق، آب، گاز، بنزین و... است. اگر ما مصرف را مدیریت کنیم به کشور، جامعه و خودمان کمک کرده‌ایم. در حال حاضر در استان‌های گرمسیر یک ساعت برق رفتن موجب مشکلات عدیده می‌شود. در حال حاضر در بحث مصرف برق استان‌های سردسیر باید به مدد استان‌های گرمسیر بیایند تا بتوانیم پیک مصرف برق را بگذرانیم همان‌طور که در فصل سرد، استان‌های گرمسیر در مصرف گاز به مدد استان‌های سردسیر آمدند.  احمدی در خصوص اینکه آیا در کمیسیون انرژی کارگروهی برای بررسی مسائل مرتبط با ناترازی برق تشکیل شده است، اظهار کرد: در کمیسیون انرژی ۵ کمیته در رابطه با انرژی تشکیل شده است، یک کمیته در خصوص برق، یک کمیته تخصصی در بحث انرژی هسته‌ای و انرژی تجدید‌پذیر، تولید برق را پیگیری می‌کنند. 

او با اشاره به اقدامات وزارت نیرو در کاهش ناترازی‌ها، تاکید کرد: وزارت نیرو برای برطرف کردن ناترازی برق برنامه دارد و ۱۴ مگا پروژه را قبل از تابستان تعریف کردند و ما درکمیسیون انرژی بررسی کردیم. در حال حاضر از وزارت نیرو می‌خواهیم که گزارش دهد ۱۴ مگا پروژه به کجا رسید و چقدر روی آن کار شده و چقدر توانسته مشکلات را حل کند. از سوی دیگر اقدامات خوبی در بحث تامین برق از طریق انرژی‌های تجدید‌پذیر و پنل‌های خورشیدی انجام شده است.  رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفت: همچنین در بحث بهینه‌سازی برق نیز اقدامات خوبی از سوی وزارت نیرو انجام شده است و در بخش تولید هم می‌توانیم کارهای بزرگی را انجام دهیم. یک مشکل اما بحث رمز‌ارزها است که صدمه زیادی را به دلیل مصرف برق بالا وارد کرده است. بر اساس گزارش غیر‌رسمی حدود ۲هزار مگاوات از برق را رمز‌ارزها به صورت غیرقانونی استفاده می‌کنند. اگر بتوانیم این موضوع و مصرف برق را مدیریت کنیم و تولید برق نیز افزایش پیدا کند؛ به نظر می‌رسد می‌توانیم پیک گرما را مدیریت کنیم که قطع برق در این برهه زمانی به حداقل برسد.