صلح از مسیر تجارت

در جریان سفر چهارروزه ترامپ مجموعا ۳تریلیون دلار تفاهم و توافق در حوزه تجارت و فناوری بین مقامات آمریکا و دولت‌های عربی امضا شد که نشان می‌دهد آنچه برای ترامپ محور توجه و رایزنی است، توافق، توافق و توافق است و این مساله در ارتباط با ایران نیز در حال پیگیری است. به نظر می‌رسد طرح پیشنهادهای تجاری و شکل‌گیری ادبیات تجارت با آمریکا از سوی ایران نیز در این چارچوب قرار دارد. از تجارت یک‌تریلیون‌دلاری تا پیشنهاد ساخت راکتور هسته‌ای از جمله طرح‌هایی است که به موازات مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا مطرح شده است.

شاید از این زاویه است که رئیس‌جمهور آمریکا در جریان سفر به منطقه در جمع خبرنگاران در ابوظبی گفت: «به هر شکل مساله برنامه هسته‌ای ایران را حل خواهیم کرد. ما با آنها در حال مذاکره هستیم. به نظرم آنها (در مذاکرات) پیشرفت زیادی داشته‌اند.» ترامپ در عین حال مدعی شد: ایران می‌داند که باید سریع اقدام کند. اگر ایران حرکتی نکند، اتفاق بدی خواهد افتاد.

تاکنون ایران و آمریکا چهار دوره مذاکرات غیرمستقیم با میانجی‌گری عمان برگزار کرده‌اند. دور چهارم این مذاکرات در یکشنبه گذشته از سوی طرفین، دشوار، سازنده و درحال پیشرفت توصیف شد. طرفین با برگزاری دور پنجم مذاکرات در هفته آینده توافق کردند. اما زمان دقیق برگزاری این دوره را عمان به‌عنوان میانجی‌ بین ایران و آمریکا اعلام خواهد کرد.

ادعای ارائه پیشنهاد مکتوب

رئیس‌جمهور آمریکا با گفتن اینکه روند دستیابی به توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران در حال تکمیل است، ادعای اخیر منابع آگاه درباره ارائه پیشنهادی مکتوب از سوی واشنگتن به تهران درباره یک توافق هسته‌ای جدید را تایید کرد. دونالد ترامپ بر ادعای پایگاه خبری-تحلیلی آکسیوس درباره ارائه پیشنهاد مکتوب واشنگتن درباره توافقی جدید درباره برنامه هسته‌ای ایران در دور چهارم مذاکرات عمان صحه گذاشت. 

خبرگزاری ریانووستی با انتشار این مطلب گزارش داد که او در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران در این باره مدعی شد که «آنها این پیشنهاد را در اختیار دارند.» ترامپ همچنین اشاره کرد که توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران در حال تکمیل است. او نسبت به پرهیز از اقدامی نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران ابراز خوش‌بینی کرد.روز پنج‌شنبه آکسیوس به نقل از یک مقام ایالات متحده و دو منبع آگاه دیگر مدعی شد که دولت ترامپ در دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم با تهران که یکشنبه گذشته برگزار شد، پیشنهادی کتبی برای توافق هسته‌ای به ایران ارائه داده است. 

به نوشته این رسانه، این اولین‌بار از زمان آغاز مذاکرات ایران و آمریکا در اوایل ماه آوریل است که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور غرب آسیا، پیشنهادی مکتوب به ایرانی‌ها ارائه می‌کند. آکسیوس مدعی شد سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، این پیشنهاد را برای مشورت با مقامات ارشد کشور خود به تهران برده است.این در حالی است که عراقچی در پاسخ به سوالی در این خصوص گفت: ما هنوز چیزی را دریافت نکرده‌ایم. وزیر امور خارجه ایران گفت: ما در طول مذاکرات ایده‌هایمان را به صورت مکتوب ارائه کردیم آنها نیز گفته‌اند که ارائه خواهند کرد، ولی ما  هنوز چیزی را به صورت مکتوب دریافت نکرده‌ایم. وی در همین ارتباط در جمع خبرنگاران گفت: ممکن است از طریق طرف عمانی چیزی منتقل شود ولی ما هنوز چیزی دریافت نکرده‌ایم.

پیشنهاد تعلیق ۳ساله غنی‌سازی

در ادعای دیگر که به‌سرعت در فضای مذاکرات طنین‌انداز شد، گاردین به نقل از برخی منابع مدعی شد که میانجی‌ها از عراقچی خواسته‌اند که با توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم به مدت حداکثر سه سال برای اعتمادسازی

موافقت کند.  این دوره در نهایت با بازگشت ایران به غنی‌سازی در سطح ۳.۷۵درصد به پایان می‌رسد؛ همان سطحی که در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ تعیین شده بود و ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد. در این مدت، روسیه می‌تواند اورانیوم موردنیاز برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران را تامین کند.

گاردین نوشت: اظهارات ترامپ اعتبار بیشتری می‌بخشد به گزارش‌هایی که می‌گویند استیو ویتکاف در آخر هفته گذشته در عمان چارچوب یک پیشنهاد را به تیم مذاکره‌کننده ایرانی ارائه داده است؛ پیشنهادی که عباس عراقچی آن را به تهران بازگردانده است.اما کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، با انتشار پیامی در توئیتر در واکنش به سوال یک کاربر و ادعای روزنامه گاردین نوشت: طرف‌های مذاکره ما به‌خوبی می‌دانند جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه دستاوردی را که با خون شهدا و هزینه‌های بسیار به دست آورده است، وجه المصالحه قرار نخواهد داد. 

حق غنی‌سازی خط قرمز قطعی ماست. توقفی هم در غنی‌سازی پذیرفته نمی‌شود. هم‌زمان با طرح این ادعا، علی شمخانی در مصاحبه با شبکه آمریکایی ان‌بی‌سی تاکید کرد که ایران حاضر است ذخایر اورانیوم با غنای بالا را کنار بگذارد و در سطوح پایین غنی‌سازی کند، البته به شرط لغو همه تحریم‌ها... همین امروز حاضریم توافق را امضا کنیم.  رئیس‌جمهور آمریکا این مصاحبه علی شمخانی را بلافاصله در صفحه خود در شبکه اجتماعی «تروث» پست کرد.