آغاز بازیافت ایمن کشتی‌‌ها
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، پوریا کولیوند معاون نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان بین‌المللی دریانوردی(IMO) اعلام کرد: با تصمیم‌سازمان بین‌المللی دریانوردی، کنوانسیون هنگکنگ برای بازیافت ایمن کشتی‌‌ها از ۲۶ ژوئن ۲۰۲۵ مصادف با ۵ تیر ماه ۱۴۰۴، لازم الاجرا شد و این اقدام، نویدبخش آغاز دورانی نوین در بازیافت کشتی‌‌ها با هدف ارتقای ایمنی و حفاظت محیط‌زیست جهانی است.
وی افزود: سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) بیش از ۲دهه است که در راستای ایجاد مقررات جهانی برای بازیافت ایمن کشتی‌‌ها فعالیت می‌کند و اولین دستورالعمل‌‌های مرتبط در سال ۲۰۰۳به تصویب رسید. با تدوین و تصویب کنوانسیون هنگکنگ در سال ۲۰۰۹، چارچوب جامعی برای ارتقای استانداردهای ایمنی، زیست‌‌محیطی و حقوق کار تدوین شد.
کولیوند گفت: بر اساس مفاد این کنوانسیون، تمام کشتی‌‌هایی که به پایان عمر عملیاتی خود می‌‌رسند، موظف به ثبت «فهرست مواد خطرناک» ویژه خود هستند که این فهرست در مراحل مختلف بازرسی و تایید می‌شود و پیش‌‌نیاز اجرای فرآیند بازیافت به‌‌شمار می‌رود. کولیوند افزود: همچنین مراکز بازیافت کشتی باید واجد صلاحیت بوده و برای هر کشتی، «برنامه بازیافت اختصاصی» تدوین کنند که تمام جزئیات بازیافت و نحوه مدیریت ایمن مواد خطرناک را شامل می‌شود.
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، کولیوند اظهار کرد: کنوانسیون هنگکنگ مسوولیت‌‌هایی مشخص برای تمام طرف‌‌های درگیر از جمله مالکان کشتی، سازندگان، کشورهای صاحب پرچم، بنادر و دولت‌‌های میزبان مراکز بازیافت، تعریف کرده است تا بازیافت کشتی‌‌ها در چارچوبی ایمن، بهداشتی و مطابق با استانداردهای زیست‌‌محیطی انجام گیرد.
وی خاطرنشان کرد: سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) در راستای اجرای موثر این کنوانسیون، تمام دستورالعمل‌‌های فنی مرتبط از جمله در زمینه صدور گواهینامه‌‌ها، بازرسی‌‌ها، تدوین فهرست مواد خطرناک و برنامه بازیافت کشتی‌‌ها را تصویب و منتشر کرده است و از مهم‌ترین این دستورالعمل‌‌ها می‌توان به دستورالعمل تهیه برنامه بازیافت کشتی، دستورالعمل بازیافت ایمن و سازگار با محیط‌زیست، دستورالعمل صدور مجوز برای مراکز بازیافت و نیز دستورالعمل بازرسی و گواهی‌‌دهی کشتی‌‌ها در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ و نیز دستورالعمل تهیه فهرست مواد خطرناک در سال ۲۰۲۳ اشاره کرد. همچنین راهنمای موقتی برای اجرای هماهنگ کنوانسیون‌‌های هنگکنگ و بازل در سال ۲۰۲۴ تدوین شد.
کولیوند اعلام کرد: تاریخ اجرای این کنوانسیون در ژوئن ۲۰۲۳ و همزمان با پیوستن کشورهای بنگلادش و لیبریا به آن و تحقق تمام معیارهای لازم برای اجرا، به‌‌طور رسمی تعیین شده است. حدود ۹۰درصد بازیافت کشتی‌‌ها در جهان در ۵ کشور بنگلادش، چین، هند، پاکستان و ترکیه انجام می‌شود که از این میان، سه کشور بنگلادش، هند و ترکیه به کنوانسیون پیوسته‌‌اند. در همین راستا، پروژه مشترک IMO و دولت نروژ موسوم به SENSREC از سال ۲۰۱۵ در بنگلادش آغاز شد و نقش مهمی در بهبود وضعیت زیست‌‌محیطی، ایمنی کاری، آموزش نیروی انسانی و ارتقای زیرساخت‌‌های حقوقی و فنی برای الحاق بنگلادش به این کنوانسیون، ایفا کرده است.
کولیوند اظهار کرد: باتوجه به تاثیر گسترده این کنوانسیون بر ایمنی محیط‌زیست، ارتقای شرایط کاری، صرفه‌‌جویی دریانوردی در انرژی و پیشگیری از آلودگی جهانی، اجرای آن نقطه عطفی در مسیر توسعه پایدار صنایع دریایی محسوب می‌شود و شرکت‌های کشتیرانی، مدیران صنایع بندری، نهادهای دولتی و اپراتورهای بازیافت کشتی‌‌ها باید از هم‌‌اکنون برای همسویی با الزامات این کنوانسیون برنامه‌‌ریزی و اقدام کنند.
