بلومبرگ در خصوص آینده مذاکرات آمریکا و ژاپن بر سر تعرفه‌های تجاری هشدار داد؛
روزهای حساس تعرفه‌ها
در همین خصوص، دیروز، دوم ژوئیه، بلومبرگ گزارشی در خصوص آخرین وضعیت مذاکرات آمریکا و ژاپن با عنوان «تهدید تعرفه ۳۵ درصدی ترامپ، ترس از وقوع بدترین سناریوی ممکن را در ژاپن تشدید می‌کند.» منتشر کرد. بر اساس این داده‌های گزارش و آنچه تحلیل‌گران بلومبرگ بیان می‌کنند، اگر ژاپن در نهایت مجبور شود که تعرفه‌های متقابل را با همان نرخ‌های اعلام‌شده بپردازد؛ تبعات کلان اقتصادی آن چشمگیر خواهد‌بود. برآورد این تحلیل‌گران حاکی از آن است که با استفاده از یک مدل تجارت جهانی، تولید ناخالص داخلی ژاپن در میان‌مدت حدود ۱.۲درصد کاهش خواهدیافت؛ رقمی که کم‌وبیش دو برابر اثر منفی ۰.۶درصدی است که در شرایط فعلی و با نرخ‌های جاری پیش‌بینی شده است.
تهدیدات بی‌پایان ترامپ
رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، با تهدید ژاپن به اعمال تعرفه‌هایی تا سقف ۳۵ درصد، برای سومین روز پیاپی تنش‌ها را تشدید کرد؛ اقدامی که به افزایش نگرانی‌ها از تحقق بدترین سناریوی ممکن در میان فعالان بازار دامن زد و تردیدهایی نسبت به راهبردهای دولت توکیو در مذاکرات تجاری برانگیخت. در همین خصوص، ترامپ ادعا کرد: «ژاپن باید مجبور شود ۳۰ یا ۳۵ درصد یا هر عددی که ما تعیین می‌کنیم، پرداخت کند. زیرا، ما با ژاپن کسری تجاری بسیار بزرگی داریم.» همچنین، او بار دیگر هشدار داد که احتمال دارد تعرفه‌های فراگیر بسیار بالاتر از رقم ۲۴ درصدی باشد که پیش‌تر برای تاریخ ۹ ژوئیه در نظر گرفته شده‌بود. در همین راستا، ترامپ افزود: «مطمئن نیستم که به توافقی برسیم. نسبت به ژاپن تردید دارم؛ آنها خیلی سخت‌گیر هستند. باید درک کنید که آنها خیلی نازپرورده‌اند.»
در همین حال، تحلیل‌گران و فعالان بازار هشدار دادند که نباید اظهارات ترامپ را به‌صورت لفظی و قطعی تفسیر کرد. آنها احتمال دادند که در نهایت نوعی توافق حاصل خواهد‌شد؛ اما، در عین حال هشدار دادند که دولت نخست‌وزیر شیگرو ایشیبا ممکن است، ناگزیر باشد از موضع فعلی خود که ترکیبی از رویکردی دوستانه و قاطع است، عقب‌نشینی کند؛ چرا که این رویکرد دو طرف را به لبه پرتگاه کشانده است.
چی‌هیرو اوتا، استراتژیست ارشد شرکت SMBC نیکو سکیوریتیز، گفت: «الان توپ در زمین ژاپن است و اگر توکیو درنگ کند، همه‌چیز از دست می‌رود. اگر ژاپن به‌درستی به دعوت ترامپ برای نشستن پای میز مذاکره پاسخ ندهد، او فقط خصمانه‌تر خواهد‌شد. ایشیبا باید فورا با او تماس بگیرد.» تهدید تازه ترامپ در چارچوب راهبرد معامله‌گری با فشار بالا قرار می‌گیرد؛ رویکردی که گاه به امتیازدهی‌های بزرگ دقیقه نودی از سوی هر دو طرف منجر می‌شود. درست همانطوری که در مورد چین دیده شد. اما، فعالان بازار هنوز باید برآورد کنند که در صورت شکست مذاکرات چگونه موقعیت خود را تنظیم کنند. زیرا، آنها هنوز برای نوع مواجه در خصوص شکست مذاکرات برنامه معینی ندارند.
اگرچه تعداد کمی از تحلیل‌گران احتمال سقوط شدید بازار سهام ژاپن را در سناریوی بدون توافق مطرح می‌کنند، برخی پیش‌بینی کرده‌اند که شاخص Nikkei ۲۲۵ ممکن است به محدوده ۳۸ هزار واحد سقوط کند. سقوطی بدین معنا که بیش از ۴ درصد کاهش نسبت به سطوح فعلی خواهیم‌داشت. این در حالی است که در صورت دستیابی به توافق، این شاخص می‌تواند از مرز ۴۰ هزار عبور کند. مطابق آمارها، در پایان نشست صبح روز چهارشنبه، شاخص Nikkei ۲۲۵ با یک درصد کاهش در سطح ۳۹۵۹۳ واحد قرار گرفت و نرخ برابری ین با دلار نیز با حدود ۰.۱درصد افزایش به ۱۴۳.۵۷رسید.
موضع ژاپن در مذاکرات
ژاپن تاکنون در مذاکرات بر سر تعرفه‌های متقابل فراگیر موضعی محکم اتخاذ کرده و خواستار حذف این تعرفه‌ها به همراه تعرفه‌های بخشی اعمال‌شده بر خودرو، فولاد و آلومینیوم شده است. تعرفه بر خودروها به‌ویژه برای ژاپن دردناک است؛ چرا که این صنعت حدود ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد و حدود ۸درصد نیروی کار را به خدمت گرفته است.
توکیو تاکید دارد که یک توافق برد-برد باید شامل حذف تمام تعرفه‌ها به‌صورت یک‌جا باشد. ایشیبا نیز ترجیح می‌دهد به هیچ توافقی نرسد تا آن‌که تن به توافقی بد دهد؛ به‌ویژه در آستانه انتخابات مجلس علیای ژاپن که قرار است در ۲۰ ژوئیه برگزار شود. نخست‌وزیر ژاپن روز چهارشنبه بار دیگر تاکید کرد که تمرکز بر اشتغال و سرمایه‌گذاری در آمریکا راه درستی است، همان‌گونه که شرکت نیپون استیل با صبر و حوصله تلاش کرد تا دیدگاه ترامپ را تغییر دهد و شرکت فولاد آمریکا را تصاحب کند. اما با نزدیک شدن به تاریخ ۹ ژوئیه، برخی ناظران معتقدند که باید اقدامات بیشتری صورت گیرد. ایچیرو فوجیساکی، سفیر پیشین ژاپن در ایالات متحده، گفت: «ما باید بر روی شخص ترامپ تمرکز و کار کنیم تا در وهله اول از اعمال تعرفه‌های ۹ ژوئیه جلوگیری کنیم.» او افزود: «اظهارات رئیس‌جمهور نشان می‌دهد که توکیو هنوز چیز کافی‌ای روی میز نگذاشته است.»
فوجیساکی همچنین یادآور شد: «ما چیزی همانند عناصر خاکی کمیاب نداریم؛ اما آمریکا هم به صنعت ژاپن وابسته است. حدود نیمی از مواد مورد نیاز برای تولید نیمه‌رساناها از صنعت ژاپن تامین می‌شود.» او این موضوع را به عنوان یک اهرم فشار بالقوه معرفی کرد.
ارزیابی فعالان بازار از آینده مذاکرات
در همین حال، فعالان بازار در حال ارزیابی دامنه احتمالی تبعات این بحران هستند. زهیر خان، مدیر سرمایه‌گذاری در شرکت سرمایه‌گذاری UBP، گفت: «خطر فروپاشی مذاکرات بسیار بیشتر از چیزی است که بازار در حال حاضر آن را پیش‌بینی کرده است. زیرا همیشه این احتمال وجود دارد که یکی از طرفین مرتکب خطای سیاستی شود.» او به شاخص ۳۲ هزار واحدی Nikkei در روزی اشاره کرد که ترامپ برای نخستین‌بار تعرفه‌های متقابل را اعلام کرد. «اگر احتمال عدم توافق را ۲۵ درصد در نظر بگیریم، Nikkei باید در سطح ۳۸ هزار باشد.»
همچنین، به گفته فیلیپ وول، رئیس مدیریت پرتفوی در شرکت Rayliant Global Advisors، هدف از تعیین ضرب‌الاجل در مذاکرات، ایجاد اهرم فشار است. بنابراین عجیب نیست که ترامپ در آستانه این تاریخ، تهدید به تعرفه‌های سنگین‌تر می‌کند تا امتیاز بیشتری بگیرد. او اضافه می‌کند: «بخشی از این ماجرا جنبه نمایش سیاسی هم دارد. چرا که ترامپ به رأی‌دهندگان آمریکایی چنین القا کرده که آمریکا مدت‌هاست در تجارت مورد سوءاستفاده قرار گرفته و حالا باید سختگیرانه رفتار کند؛ اما، در نهایت باید توافقی حاصل شود که امکان حفظ آبرو برای طرفین فراهم کند تا این مذاکرات به عنوان موفقیتی واقعی جلوه کند و نه یک بن‌بست پرهزینه با تعرفه‌های بالا و دایمی.» مانند بسیاری دیگر از فعالان بازار، وول نیز نسبت به واکنش‌های هیجانی و بیش از حد بدبینانه به اظهارات ترامپ هشدار داد. او معتقد است در صورت ریزش شدید بازار در سناریوی بدبینانه، فرصت خوبی برای خرید بلندمدت برای سرمایه‌گذاران فعال ایجاد خواهد‌شد.
در مورد تاثیر این وضعیت بر ارزش ین نیز اختلاف‌نظر میان تحلیل‌گران وجود دارد. برخی مانند ماریو اوئدا از شرکت بازار نقدینگی SBI معتقدند که افزایش ریسک ممکن است موجب تقویت ین تا محدوده ۱۳۸ در برابر دلار شود. اما، گروهی دیگر احتمال تضعیف ین را بیشتر می‌دانند.
آکیرا مورگا، استراتژیست ارشد بازار در بانک Aozora، گفت که بن‌بست در مذاکرات تجاری احتمال دارد که باعث تعویق افزایش بعدی نرخ بهره توسط بانک مرکزی ژاپن شود. به‌ویژه اگر در این بین تعرفه‌هایی تا سقف ۳۵ درصد اعمال شود. با این حال، به گفته او حرکت ین پس از رسیدن به مرز ۱۴۵ کند خواهد‌شد و عبور از سطح ۱۴۷ دشوار خواهد‌بود. با این همه، اجماع کلی این است که در نهایت توافقی حاصل خواهد‌شد. هرچند احتمالا دارد که ژاپن ناچار شود تا برای دستیابی به آن، امتیازهای بیشتری بدهد. به بیانی دیگر، اگر توافقی حاصل شود، بعید است که یک وضعیت برد-برد واقعی باشد. شاید یک برد با حروف بزرگ برای آمریکا باشد؛ اما، یک برد با حروف کوچک برای ژاپن.
