یارانه‌هایی که مهاجر جذب می‌کنند
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ بحث در مورد حضور فزاینده مهاجران افغان در ایران، در محافل سیاسی، علمی و رسانه‌ای بیش از پیش گرم شده است.
در این میان گروهی نیز هستند که سعی می‌کنند با اعداد و ارقام نشان دهند که اتباع افغان با وجود ناترازی در انواع حامل‌های انرژی در کشور، بخشی از این منابع ملی ایرانیان را به خود اختصاص داده‌اند.
یک خطای راهبردی در این رویکرد وجود دارد؛ چالش اصلی در این ماجرا، نه حضور اتباع بیگانه (اعم از افغان و غیر آن)، بلکه وجود «نظام یارانه عمومی» است که با حضور اتباع افغان ناکارآیی‌های آن بیش از پیش نمایان شده است.
درواقع، اگر به جای یک نظام یارانه عمومی عریض و طویل ناکارآ و غیرعادلانه (در وصف توزیعی آن)، یک نظام یارانه چابک، هدفمند و کارآ وجود داشت، اساسا دیگر چنین استدلال بی‌پایه و اساسی بنیان مخالفت با حضور مهاجران در کشور قرار نمی‌گرفت.
چرا وقتی که اتباع ایرانی به سایر کشورها می‌روند چنین پدیده‌ای رخ نمی‌دهد؟ پاسخ بسیار ساده است: نبود نظام یارانه‌ای عمومی ناکارآ در آن کشورها.
توجه به این نکته نیز ضروری است که خود وجود این نظام یارانه‌ای ناکارآ مشوقی برای حضور این اتباع در کشور شده و انگیزه آنها را برای مهاجرت به ایران (اعم از قانونی و غیرقانونی) افزایش می‌دهد.
دقیقا به همین دلیل است که ذی‌نفعان این سیاست‌های غلط (مانند انواع سیاست‌هایی که تحت لوای حمایت از تولید داخل انجام می‌شود)، نگران بازشدن اقتصاد هستند.
امروز مساله اتباع افغان در ایران بسان آینه‌ای است که تصویر ناکارآیی نظام یارانه عمومی در آن افتاده است.
باشد که به جای شکستن آینه (برخورد قهری و هیجانی با مساله مهاجرت از بُعد اقتصادی)، با تمرکز بر بنیان‌های این ناکارآیی اصلاح نظام یارانه‌ای را به‌طور جد در دستور کار قرار دهیم.
مجتبی قاسمی؛ استادیار حقوق و اقتصاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی//
سرمقاله امروز روزنامه دنیای اقتصاد را از اینجا بخوانید.//
