شماره روزنامه ۶۳۲۸
|

لیبرالیسم

لیبرالیسم

    دوشنبه، ۱۹ خرداد ۱۴۰۴
  • نگاهی به کتاب «دیستوپیا: تاریخی طبیعی»

    روزنامه شماره ۶۳۰۹

    فهم خطرات تمدن مدرن

    محمد شهریاری مقدم: گریگوری کلیز (Gregory Claeys) استاد برجسته دانشگاه هالوی لندن است و پژوهش‌هایش عمدتا روی یوتوپیا، دیستوپیا، لیبرالیسم، سوسیالیسم و رادیکالیسم سیاسی متمرکزند.
    دوشنبه، ۱۲ خرداد ۱۴۰۴
  • بوکسور لهستانی در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز شد

    روزنامه شماره ۶۳۰۵

    «هوک» ناسیونالیست بر گونه لیبرالیسم

    دنیای اقتصاد: نتایج انتخابات روز دوشنبه نشان داد که «کارول ناروکی»، نامزد اپوزیسیون ناسیونالیست با اختلاف کمی در انتخابات ریاست‌جمهوری لهستان پیروز شد و ضربه بزرگی به تلاش‌های دولت میانه‌رو برای تحکیم جهت‌گیری طرفدار اتحادیه اروپا در ورشو وارد کرد. «آنا ماگدالنا لوبوویکا» و «کوبا استزیسکی» در گزارش دیروز دوشنبه در رویترز نوشتند، داده‌های کمیسیون انتخابات نشان داد که در یک پیروزی برای محافظه‌کاران اروپایی که از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، الهام گرفته‌اند، ناروکی ۵۰.۸۹درصد آرا را به‌دست آورد؛ نتیجه‌ای که…
    دوشنبه، ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۲۹۳

    رقابت؛ ضامن آزادی

    پرهام پهلوان: در فلسفه لیبرالیسم کلاسیک، رقابت میان بنگاه‌‌‌های اقتصادی نه‌‌‌‌فقط به‌عنوان ابزاری برای تخصیص بهینه منابع، بلکه به‌عنوان پایه‌‌‌ای برای حفظ آزادی فردی و محدود کردن قدرت متمرکز اقتصادی تلقی می‌شود. بازار آزاد رقابتی‌‌‌ترین چارچوبی است که در آن نیروهای عرضه و تقاضا رفتار بنگاه‌‌‌ها را تنظیم کرده و از شکل‌‌‌گیری انحصار یا رانت جلوگیری می‌کنند.
    جمعه، ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
  • یک اقتصاددان تشریح کرد؛

    روزنامه شماره ۶۲۸۴

    آیا لیبرالیسم کلاسیک برای بازنده‌ها است؟

    تحولات یک دهه اخیر جهان بسیاری را مجاب ساخته است که ارزش‌های لیبرالیسم کلاسیک توانایی مواجهه با مسائل امروز ما را ندارند. جالب آنجاست که برخی از پیروان سابق این کیش سیاسی معتقدند برای نباختن قافیه به رقبا باید آموزه‌های این اندیشه را از دستور کار خارج کرد و در مسیر کسب قدرت و عقب زدن رقیبان قدم برداشت. یک اقتصاددان در پاسخ به این گروه‌ها به بررسی این سوال می‌‌پردازد که آیا واقعا لیبرالیسم کلاسیک کیش بازنده‌ها است؟
    جمعه، ۰۳ اسفند ۱۴۰۳
  • کتابخوانی در ۳ دقیقه؛

    لیبرالیسم راه رسیدن به آزادی

    دنیای اقتصاد: آیا آزادی وابسته به دموکراسی است؟ فرید زکریا در کتاب «آینده آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی» به این پرسش پاسخ منفی می‌دهد.
    جمعه، ۱۹ بهمن ۱۴۰۳
  • چگونه می‌توان لیبرالیسمی نوین را از دل بحران کنونی برکشید؟

    روزنامه شماره ۶۲۲۲

    ضرورت پوست‌اندازی

    دارون عجم‌اوغلو ترجمه و تنظیم: فربد بهروز
    با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، ناکارآمدی لیبرالیسم قرن بیستمی بیش از پیش آشکار شده است؛ فلسفه‌ای که روزی فاشیسم را مغلوب ساخت، اما امروز در مواجهه با چالش‌های قدرت‌های افسارگسیخته نوین، کارآیی خود را از دست داده است. اکنون پرسش اصلی این است: چگونه می‌توان لیبرالیسمی نوین را احیا کرد؟ فلسفه‌ای که نه در فردگرایی افراطی غرق شود و نه تسلیم قدرت شرکت‌های بزرگ و دولت‌های غیرپاسخ‌گو شود. پاسخ شاید در بازگشت به ریشه‌های تاریخی لیبرالیسم نهفته باشد؛ همان ریشه‌هایی که عجم اوغلو، برنده نوبل اقتصاد در…
    دوشنبه، ۰۱ بهمن ۱۴۰۳
  • چگونه نئولیبرالیسم جهان را تسخیر کرد؟

    روزنامه شماره ۶۲۰۸

    «مقررات‌زدایی» به نفع بانک‌ها و ثروتمندان

    نئولیبرالیسم نظامی است که در ربع آخر قرن بیستم در دو سوی اقیانوس اطلس شکل گرفت. «لیبرال» به‌ معنای «آزادبودن» است، در اینجا منظور آزادبودن از دخالت‌های دولتی است، از جمله آزادبودن از قوانین دولتی. منظور از «نئو» این بود که در این نوع لیبرالیسم چیز جدیدی وجود داشت. در واقعیت، این نوع لیبرالیسم با دکترین لیبرالیسم و لِسِه فر۲ در قرن نوزدهم که می‌گفت «کارها را به بازار بسپارید» تفاوت اندکی داشت. درواقع، این ایده‌ها چنان در قرن بیستم نیز نفوذ خود را حفظ کردند که چند دهه پیش اقتصاددانان مشهور در…
    جمعه، ۰۹ آذر ۱۴۰۳
  • خاویر میلی چه دیدگاه‌های اقتصادی دارد؟

    روزنامه شماره ۶۱۶۵

    آرژانتین در جاده لیبرالیسم

    دنیای‌اقتصاد: خاویر میلی، رئیس‌جمهور لیبرتارین آرژانتین معتقد است که دولت‌ها نباید در فرآیندهای اقتصادی دخالت کنند و باید تنها نقش نظارتی داشته باشند. میلی از لیبرالیسم اقتصادی پیروی می‌کند و باور دارد که رشد و شکوفایی اقتصادی تنها از طریق کاهش مداخلات دولتی و اجازه دادن به بازارها برای تعیین قیمت‌ها و منابع امکان‌پذیر است. نگاهی به کارنامه یک‌ساله او به‌عنوان رئیس‌جمهور آرژانتین نیز نشان می‌دهد که او به حرف‌های خود عمل می‌کند. برای مثال او در اولین روز کاری خود به‌عنوان رئیس‌جمهور، نیمی از وزارتخانه‌های…
    چهارشنبه، ۳۰ آبان ۱۴۰۳
  • ترامپ؛ پایانی بر یک عصر!

    راس دوتات/نیویورک‏‏‌تایمز
    کامالا هریس در انتخابات ریاست‌جمهوری شکست خورد؛ اما یکی از شعارهای کمپین او با این شکست به اثبات رسید! «ما به عقب نمی‌‌‌رویم!» این ادعای نامزد دموکرات‌‌‌ها در طول کمپین بود و او ناآگاهانه درست گفته بود؛ بازگشت دونالد ترامپ به قدرت نشان می‌دهد که ما از یک نقطه‌عطف تاریخی عبور کرده‌‌‌ایم؛ یک تغییر غیرقابل بازگشت از یک دوران به دوران دیگر.
    سه‌شنبه، ۲۲ آبان ۱۴۰۳
  • ما و آمریکای غیرلیبرال

    نوید رئیسی *
    زمانی که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ به‌‌‌قدرت رسید بهت، جهان و ایران را فرا گرفت. این بهت تنها از آن رو نبود که «پوپولیسم اقتدارگرا» در یک کشور غربی به قدرت رسیده بود –مدت‌‌‌ها بود که نارضایتی از لیبرال دموکراسی و گرایش به پوپولیسم اقتدارگرا در اروپا و ایالات‌‌‌متحده روندی صعودی داشت– بلکه آنچه پیروزی دونالد ترامپ را خاص می‌‌‌کرد، این تناقض بود که انگاره‌‌‌ای «غیرلیبرال» ردای قدرت را در کشوری که در همه سال‌های پس از جنگ جهانی دوم جایگاه رهبری و حفاظت از «جهان لیبرال» را در اختیار داشت بر تن کرده…
    شنبه، ۰۷ مهر ۱۴۰۳
  • ایده کهنه در عصر جدید چه برای گفتن دارد؟

    روزنامه شماره ۶۱۱۲

    آینده لیبرالیسم در عصر «نالیبرال»

    دنیای اقتصاد-مهران خسروزاده: سومین دهه از قرن بیست‌ویکم در حالی به نیمه خود نزدیک می‌شود که رویدادهای مختلف در سطح جهان شباهتی به ایده‌آل‌های اندیشه‌ای که عموما با نام «لیبرالیسم» شناخته می‌شود ندارد. درحالی‌که در یکسو آزادی‌های اقتصادی با دیوارهای تعرفه، جنگ‌های تجاری و مجموعه‌ای از مقررات و مالیات‌ها به محاق می‌رود و از سوی دیگر آزادی‌های مدنی و سیاسی زیر چکمه حاکمان تمامیت‌خواه و کشاکش احزاب پوپولیست چپ و راست از رونق افتاده است. در عرصه بین‌الملل نیز صلح جهانی در حال تضعیف است و نظامی‌گری و جنگ بار دیگر در حال تبدیل…
    دوشنبه، ۰۷ اسفند ۱۴۰۲
  • کتاب لیبرالیسم و مسئلۀ عدالت

    محمد ملاعباسی در کتاب «لیبرالیسم و مسئلۀ عدالت» مقالاتی را که پیش‌تر در وب‌سایت ترجمان منتشرشده بودند، با ویراستاری مجدد کنار هم قرار داده است. این مقالات با محوریت مسئلۀ عدالت در جهان امروز، نظریات گوناگون فیلسوفان عدالت مغرب زمین را از زبان خود ایشان توضیح می‌دهد. این کتاب برای نخستین بار در پاییز ۱۳۹۴ به بازار کتاب ایران عرضه شد و دربرگیرندۀ مقالاتی از فون هایک، رالز، نوزیک، نوسبام، اوکین، والزر، مک‌اینتایر، الستر، کوهن و رومر است. به همین ترتیب کتاب شامل یازده مقالۀ مجزاست که مترجمان…
    دوشنبه، ۰۸ آبان ۱۴۰۲
  • دنیا پس از «پول، اشتغال و بهره»

    اشکان زارع: جان مینارد کینز، اقتصاددان انگلیسی قرن بیستم است که نظریات جنجالی‌‌‌اش در اقتصاد او را همواره در مرکز توجه قرار داده است. کینز را گاهی مدافع لیبرالیسم می‌‌‌دانند و از او به‌عنوان ناجی لیبرالیسم در زمانه حمله گسترده به این ایده یاد می‌کنند که امروز به دشواری می‌‌‌توان آن را پذیرفت. بیشتر اوقات از سوی طرفداران بازار آزاد بابت شیوه مخالفتش با اقتصاد بازار مورد هجمه‌‌‌های تند تئوریک قرار گرفته است. شیوه زندگی او را نیز می‌‌‌توان مانند نظریاتش جنجالی دانست.
  • کینز سرخ: افسانه کینز لیبرال

    مانی بشرزاد/ پژوهشگر اقتصاد
    طرفداران کینز به دنبال ارائه چهره‌ای لیبرال از جان مینارد کینز هستند. رابرت اسکیدلسکی، کینز را «یک لیبرال مادام‌العمر» می‌‌‌داند و بسیاری اصرار دارند از او چهره‌ای حامی آزادی‌های فردی، لیبرالیسم و فردگرایی نشان دهند. زندگی و کار‌های کینز اما برخلاف این چهره لیبرال است؛ از عضویت در باشگاه ۱۹۱۷ تا ماه‌عسل در شوروی و بلشویک دانستن خود، شواهدی قوی علیه ادعای راجر بکهاوس است که کینز را یک لیبرال کلاسیک می‌‌‌دانست. هدف این یادداشت، قضاوت اخلاقی اقدامات جان مینارد کینز نیست. در آن شرایط تاریخی…
  • چگونه آزادی در پیشگاه انقلاب فرانسه سلاخی شد

    روزنامه شماره ۵۸۶۱

    ایده رفاه ؛ قربانگاه آزادی

    دنیای‌اقتصاد- اشکان زارع: یک توضیح: ‌در ایران آشنایی با سنت لیبرالیسم کلاسیک عموما وابسته به فهم مارکسی است؛ به این دلیل که روشنفکران که قاطبه ایشان بنا به ذات روشنفکری، چپ هستند برای توجیه نظریات خود دست به بازخوانی لیبرالیسم کلاسیک با اتکا به منافع ایدئولوژیک خود می‌زنند. در این میان همه چیز به قبل و بعد از مارکس تقسیم می‌شود.
    سه‌شنبه، ۲۱ شهریور ۱۴۰۲
  • چگونه اقتصاد آزاد ساختار حقوقی کشور را متحول می‌کند؟

    روزنامه شماره ۵۸۲۴

    قضاوت با منطق اقتصادی

    دنیای‌اقتصاد: چگونه حکم قضایی صادر شود که حق مالکیت در آینده کمتر مورد تعدی قرار گیرد؟ چگونه می‌توان فرآیند قضایی را به‌گونه‌ای تعریف کرد که با کمترین هزینه، خسران‌دیده به حق خود برسد؟ احکام چگونه باشند تا منابع کشور به هدر نروند؟ مجازات چگونه تعریف شود تا مجرم به تکرار جرم خود ادامه ندهد؟ چگونه می‌توان افراد را تشویق کرد که خارج از دادگاه مسائل را حل کنند و هر درگیری حقوقی به دادگاه کشیده نشود؟ این پرسش‌ها و بسیاری دیگر، موضوع رشته علمی «اقتصاد حقوق» است که متاسفانه کمتر در ایران به آن پرداخته شده است.…
    جمعه، ۰۳ شهریور ۱۴۰۲
  • کودتا و انحلال تشکل‌ها

    وقتی بحث کودتا در سال‌های ۱۳۳۱ و ۱۳۳۲ مطرح بود، آمریکایی‌ها شرط تحقق آن را شرکت و همکاری شاه می‌دانستند؛ چراکه می‌دانستند اگر شاه حمایت شخصی افسران جوان را دارد و آنها نتوانند افسری را پیدا کنند که دارای آن ویژگی باشد، کودتا موفق نخواهد بود. افسران بلندمرتبه‌ای را که آنها سراغ گرفتند، همه تفاوت‌ها و اختلاف‌های خودشان را داشتند. زاهدی ادعا می‌کرد که در میان افسران ارتش، دارای شایستگی رهبری و پشتیبانی زیادی است اما سیا به ‌زودی پی برد که او بیشتر اهل بلوف است و حامیان او بیشتر در میان افسران…
    سه‌شنبه، ۰۹ خرداد ۱۴۰۲
  • جای لیبرالیسم در نقشه اقتصاد ایران

    یعقوب اندایش/ رئیس انجمن اقتصاد ایران
    بحث نظری و انتزاعی در زمینه تفکر و نظام لیبرالیسم با مبانی فلسفی و ایدئولوژیک دارای اهمیت خاصی است؛ اما وقتی برای اقتصاد ایران مفیدتر واقع می‌شود که بتوان ارتباط آن را به صورت عملیاتی در اقتصاد ایران و امکان و الزامات اجرای آن را به بحث گذاشت. اقتصاد هنجاری که به بایدها و نبایدها می‌‌‌پردازد، محل اختلاف‌نظر جدی اقتصاددانان است؛ وگرنه در اقتصاد اثباتی که به هست‌‌‌ها و نیست‌‌‌ها می‌‌‌پردازد، اگر مغرضانه و به دور از علایق و انتفاعات شخصی، گروهی و جناحی پرداخته نشود، اجماع وجود دارد. تبیین مبانی…
    چهارشنبه، ۰۳ خرداد ۱۴۰۲
  • دکه - ۱۴۰۲/۰۳/۰۳

    روزنامه کیهان در ستون ویژه خود با اشاره به مناظره موسی غنی‌نژاد و علی علیزاده مقیم لندن که از شبکه چهارسیما پخش شد در مطلبی با عنوان «تقلب و تحریف در مناظره به روش اشرافیت لیبرال» نوشت: نحوه مناظره موسی غنی‌نژاد از حامیان لیبرالیسم و نوع تحلیل‌های نشریات زنجیره‌ای درباره دو مناظره اخیر وی، مصداق کامل عوام‌فریبی، فرار به جلو به جای پاسخگویی و پروپاگاندای رسانه‌ای است. این مطلب می‌افزاید: غنی‌نژاد در حالی در مناظرات اخیر به اقتصاد دستوری حمله کرده که چنان‌که گفته شد نزدیک‌ترین رفقای وی سکاندار…
    یکشنبه، ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲
  • غنی‌نژاد اصول اقتصاد آزاد را تشریح کرد

    روزنامه شماره ۵۷۳۴

    لیبرالیسم در قاب سیما

    دنیای اقتصاد: در برنامه تلویزیونی «شیوه» موسی غنی‌نژاد، اقتصاددان و علی علیزاده، تحلیلگر سیاسی درباره موضوع لیبرالیسم اقتصادی به مناظره نشستند. در یک وجه از این مناظره موسی غنی‌نژاد به دنبال آن بود که چارچوب علمی و عقبه تاریخی لیبرالیسم را تشریح کند. او بر این نکته تاکید داشت که در حال حاضر ایران دارای یک اقتصاد غیر آزاد و دستوری است. از سوی دیگر علی علیزاده ریشه مشکلات اقتصادی ایران را در حاکم بودن اندیشه‌های نئولیبرالی در سیاستگذاری اقتصادی ایران می‌دانست. پس از این مناظره بسیاری از کاربران فضای مجازی به…
  • غنی‌نژاد خطاب به علیزاده : حرف‌هایی می‌زنید که مرغ پخته خنده‌اش می‌گیرد

    اکوایران: مناظره ای بر سر لیبرالیسم اقتصادی بین موسی غنی‌نژاد و علی علیزاده در برنامه شیوه برگزار شد. این مناظره با موضوع مکتب اقتصادی ایران و ارتباط آن با لیبرالیسم آغاز شد. کلمات بازار، اقتصاد و دولت و ارتباط بین این واژگان همواره در چند صد سال اخیر مورد بحث اندیشمندان در فضای اقتصادی بوده و نظرات متقابلی در این مباحث در فضای اندیشه ای وجود داشته دارد.
    یکشنبه، ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲
  • جنجال بزرگ روی آنتن زنده؛ لیبرالیسم یعنی بندگی خدا؟+فیلم

    خبر آنلاین: در یک مناظره اقتصادی میان اساتید مطرح اقتصاد، در حالی که دکتر درخشان اعلام کرد طرفدار سیاست های اقتصادی بر اساس مبنای اسلام است، موسی غنی نژاد تاکید کرد که اقتصاد ایران سرمایه داری است اما نه از نوع رقابتی.
    جمعه، ۰۸ اردیبهشت ۱۴۰۲
  • ۱۲ صاحب‌نظر اقتصادی از مناظره جنجالی چه می‌گویند؟

    روزنامه شماره ۵۷۱۵

    دوئل اقتصاد اصلی و بدلی

    دنیای اقتصاد: گرچه مناظره هفته گذشته دو اقتصاددان نام‌آشنا را بسیاری به سطح یک مباحثه فردی و اخلاقی تقلیل دادند، اما این بحث در بطن خود عیار اقتصاد اصلی و بدلی را نشان داد. از مهم‌ترین نشانه‌های اقتصاد بدلی نپذیرفتن مسوولیت در قبال تصمیمات خطا و اصرار بر ارائه راهکارهای غیرمتعارف و آزمون‌نشده برای مسائل اقتصادی و عمومی است که در خلال مناظره به کرات از سوی مسعود درخشان استفاده شدند. حال آنکه موسی غنی‌نژاد سعی کرد از خلال بحثی روشن و مستدل منطبق بر بنیادهای آزادی‌ اقتصادی و سیاستگذاری علمی، ریشه‌های انحراف…
  • مناظره‌ای که مناظره نبود!

     اميرمحمد گلواني/ پژوهشگر اقتصاد‌پولی
    از نظر من بحثی که شکل گرفت، حتی یک مناظره نبود و ما شاهد مطرح شدن دو بحث مکتبی نبودیم. یعنی در مورد دو مکتب، نقاط ضعف و نقاط قوت آنها صحبت نشده بود. دکتر غنی‌نژاد در خصوص لیبرالیسم صحبت کردند. صحبت‌های ایشان کاملا روشن و شفاف بود. متاسفانه آقای درخشان صحبت‌های علمی مطرح نکردند و بحث را به تاختن به شخصیت آقای غنی‌نژاد ترازا دادند و سعی کردند تا با تاختن به دیگران، ضعف‌های خود را پوشش دهند. ایشان آن‌قدر ضعیف عمل کردند که من فکر می‌کنم حتی اگر یک لیبرالیست کلاسیک به جای ایشان می‌نشست، احتمالا…
  • آشفته‌بازار اندیشه‌های اقتصادی

    همایون دارابی/ فعال اقتصادی
    مناظره چند شب گذشته میان دکتر غنی‌نژاد و پرفسور درخشان از بحث علمی و منسجم فرسنگ‌ها دور بود؛ اما این سوالات اساسی را بار دیگر مطرح کرد که اقتصاد ایران پیرو چه اسلوب و مکتبی است؟ آیا آنچنان که برخی می‌گویند این اقتصاد کمونیستی و چپ است؟ آیا آنگونه که برخی مطرح می‌کنند اقتصاد اسلامی است یا آن‌گونه که گروهی مدعی هستند، لیبرالیسم و نئولیبرالیسم اقتصاد ایران را در برگرفته است؟ این سوالات را صرف نظر از موافقان و مخالفان متعدد باید این‌گونه پاسخ داد: همه و هیچ!
    چهارشنبه، ۰۶ اردیبهشت ۱۴۰۲
  • ورود اروپا به نبرد سوبسیدها

    دنیای‌اقتصاد: اتحادیه اروپا رسما وارد نزاع سوبسیدی جهانی شد. اعضای اتحادیه‌‌‌اروپا هفته گذشته موافقت کردند که طرح حمایتی ۴۳میلیارد یورویی، معادل ۴۷میلیارد دلار را برای حمایت از صنعت ریزتراشه‌‌‌ها در این واحد جغرافیایی به اجرا بگذارند؛ اقدامی که در جهت تلاش برای رقابت با تلاش‌‌‌های مشابه در ایالات‌‌‌متحده و آسیا صورت می‌گیرد و هرچند خلاف تعهدات بازاری آزاد و رقابتی است، شرایط جدید جهان سبب شده است تا دو قطب لیبرالیسم جهان تعارف را کنار بگذارند و سیاست حمایتی را علنا پیگیری کنند.