اخبار باشگاه اقتصاددانان روزنامه شماره ۶۲۷۲

تولید همان‌طور که نیروی کار می‌‌‌خواهد، سرمایه نیز لازم دارد. در کشورهای در حال توسعه به‌طور کلی، مشکل تامین نیروی کار وجود ندارد. به‌خصوص در کشوری همچون کشور ما که سرمایه انسانی قابل‌توجهی در آن یافت می‌شود، مشکلی به عنوان نیروی کار متخصص دیده نمی‌شود. اما، کشور ما در کنار وفور سرمایه انسانی قابل اتکایش، مانند هر کشور در حال توسعه دیگری، از مشکل سرمایه مالی رنج می‌‌‌برد؛ مشکلی که امر تولید را با چالش‌‌‌هایی مواجه می‌‌‌سازد. در نتیجه، تامین مالی پروژه‌‌‌های اقتصادی در شرایط فعلی جزو مسائل مهم پیش‌‌‌روی کشور است؛ مساله‌ای که بخش مهمی از آن را می‌‌‌توان از طریق جذب سرمایه خارجی حل کرد. به‌صورت کلی کمتر کسی با درک این موضوع مخالفت دارد. لکن، این مساله به عنوان یکی از بدیهی‌‌‌ترین خروجی‌‌‌های علم اقتصاد هر چه بر روی کاغذ ساده و قابل درک است، در مرحله عمل سخت و دشوار است. البته این امر جدیدی نیست. رهیافت‌‌‌های علم اقتصاد در مجموع گزاره‌‌‌های منسجم و سرراستی هستند. اما، نکته اینجاست که رهیافت‌‌‌های این علم بدون توجه به این نکته است که چگونه می‌‌‌توان آنها را عملی کرد. درست از همین منظر است که رشته دانشگاهی به نام مدیریت معنا پیدا می‌کند.

امارات متحده عربی، قطر و عمان هر یک با هدف جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تقویت اقتصاد خود، استراتژی‌‌‌های متفاوتی را در پیش گرفته‌‌‌اند. امارات با ایجاد مراکز مالی مانند Dubai International Financial Center (DIFC) و Abu Dhabi Global Market (ADGM) و با بهره‌‌‌گیری از سیستم‌های حقوقی مبتنی بر قوانین عرفی انگلیسی و دادگاه‌‌‌های مستقل، محیطی شفاف و جذاب برای شرکت‌های بین‌المللی فراهم ساخته است. قطر از طریق Qatar Financial Center (QFC) با چارچوب حقوقی مشابه و مشوق‌‌‌هایی مانند مالکیت ۱۰۰درصد خارجی، به دنبال تنوع‌‌‌بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به نفت است. در مقابل، عمان با تمرکز بر مناطق آزاد، ساده‌‌‌سازی قوانین و ارائه معافیت‌‌‌های مالیاتی را در پیش گرفته است و فاقد سیستم قضایی مستقل است. این رقابت نشان‌‌‌دهنده تلاش هر کشور برای بهره‌‌‌برداری از ظرفیت‌‌‌های منحصربه‌‌‌فرد خود در جذب سرمایه است. در این گزارش با مطالعه سه‌کشور قطر، امارات متحده عربی و عمان به بررسی تلاش‌‌‌های این کشورها در رقابت برای جذب سرمایه خارجی خواهیم پرداخت.